Safia qandolatchilik uyi asoschisi 27 yoshli Bekzod Samig‘jonov O‘zbekiston Prezidenti Shavkat Mirziyoyevga videomurojaat yo‘llab, kompaniyaning yangi zavodini saqlab qolishda yordam so‘ragani to‘g‘risida xabar berilgandi. Uning so‘zlariga ko‘ra, zavodni qurish uchun yer davlat rahbarining topshirig‘iga ko‘ra, Toshkent hokimligi qarori bilan ajratilgan. Biroq oldingi ijarachi sud orqali yerni ajratish to‘g‘risidagi qarorni haqiqiy emas deb topilishiga erishgan.
Tadbirkorning ma’lum qilishicha, zavod qurilishi uchun 40 milliard so‘mdan ortiq mablag‘ sarflangan, ushbu mablag‘ning katta qismi — Islom banki lizingi hisoblanadi. Kredit to‘lovlari 2022-yilning yanvaridan boshlangani sabab korxonani keyingi oyda ishga tushirish rejalashtirilgan. Bekzod Samig‘janov ijara va lizingni to‘lay olmasligi, oqibatda 25 yillik tarixga ega kompaniya bankrot bo‘lishini ta’kidlagan.
Madina-Muxlisa Star va “Bog‘ishamol” bog‘i
“Gazeta.uz” mojaroning ikkinchi tomoni — Madina-Muxlisa Star kompaniyasi bilan bog‘langan. Kompaniya yuristi Shohrux Otajonovning ma’lum qilishicha, 2015-yil 16-sentabr kuni Toshkentning sobiq hokimi Rahmonbek Usmonovning qarori bilan kompaniya Uchtepa tumani Foziltepa ko‘chasi 251-uyda joylashgan 4,52 gektar joydagi “Bog‘ishamol” bog‘i hududidan foydalanishga ruxsatni qo‘lga kiritgan.
2016-yilning 30-avgust kuni Madina-Muxlisa Star va Toshkent hokimligi yerni uzoq muddatga — 2015-yil 16-sentabrga qadar ijaraga olish bo‘yicha shartnoma imzolagan. Hujjatga ko‘ra, yer uchastkasi madaniyat va attraksionlar tizimiga ega dam olish bog‘ini tashkil etish maqsadida topshirilgan.
Kompaniya loyihani amalga oshirish uchun binolari va keltirilgan attraksionlarini garovga qo‘yib, Milliy bankdan qariyb 3 million dollar miqdorida kredit olgan. Hududning 3,5 gektarini bog‘, 1 gektarini esa avtoturargoh egallagan.
2017-yilning 16-iyunida Prezident Shavkat Mirziyoyev Uchtepa tumaniga tashrif buyurgan va bog‘ni 2018-yilning Navro‘ziga qadar (mart oyi) topshirish bo‘yicha ko‘rsatma bergan. Mazkur topshiriq yig‘ilish protokoliga kiritilgan.
Attraksionlarga ega bog‘ belgilangan muddatda ishga tushirilgan. Ochilish marosimiga Toshkent hokimligi vakillari, hukumat a’zolari, xususan, bosh vazir Abdulla Aripov ham tashrif buyurgan.
Kompaniya yuristining ma’lum qilishicha, 2021-yil fevralida bog‘ga tuman hokimi Farhod Abdullayev boshligida ichki ishlar organlari va hokimlik tashrif buyurgan, shundan so‘ng, majburiy tartibda avtoturargoh panjaralari olib tashlangan. Ushbu hudud qurilish boshlagan Safia’ga berilgan. Shu bilan birga, Shohrux Otajonovning ta’kidlashicha, hokimlik va boshqa organlar “snos”ni asoslovchi hujjatni taqdim eta olmagan.
“Noqonuniy qaror”
Uning so‘zlariga ko‘ra, kompaniya vaziyatni o‘rganish asnosida bog‘ hududining bir qismi poytaxtning yangi hokimi Jahongir Ortiqxo‘jayevning 2019-yil 3-dekabrdagi qarori bilan zaxiraga olingan, o‘sha yilning 23-dekabrdagi qarori bilan esa Safia Qandolat uchun yerni zaxiralagan va loyiha-smeta hujjatlarini ishlab chiqishga ruxsat bergan.
2021-yilning martida Madina-Muxlisa Star Toshkent tumanlararo ma’muriy sudiga da’vo arizasini kiritib, shahar hokimining qarorini haqiqiy emas deb topish va qurilishni to‘xtatishni so‘ragan. Yuristning so‘zlariga ko‘ra, ular Safia yer ishlarini endi boshlagan vaqtda qurilish ishlarini to‘xtatishga erishgan.
Yuristning qayd etishicha, hokimning yerni zaxiraga olish borasidagi qarori noqonuniy hisoblanadi, chunki Madina-Muxlisa Star bilan imzolangan uzoq muddatli ijara shartnomasi, shuningdek, hokimning 2015-yildagi yerni ajratish to‘g‘risidagi qarori bekor qilinmagan.
“2021-yil 7-aprelda birinchi sud majlisi bo‘lib o‘tdi. O‘shanda biz Safia Qandolat qanday asosga ko‘ra qurilish olib borayotgani va hokimlikdan hujjatlarni sudga taqdim etishini so‘radik. 15-aprel kuni bo‘lib o‘tgan keyingi sud majlisida hokimlik yuristi Toshkent hokimi tomonidan 2021-yil 7-aprel kuni imzolangan qarorni taqdim etdi. Ya’ni Safia Qandolat’ga yer ajratish borasidagi qaror sudning birinchi kunida qabul qilingan. Bunga qadar ular qurilishni hokimning yerni zaxiraga olish to‘g‘risidagi qaroriga asosan amalga oshirgan”, — deydi Shohrux Otajonov.
Kompaniya vakilining ta’kidlashicha, 4-may kuni birinchi sud instansiyasi murojaat uchun da’vo muddati tugab bo‘lgani sabab Madina-Muxlisa Star’ning vajlarini bekor qilgan. Ammo qonunchilikka ko‘ra, ma’muriy organ qarori ustidan shikoyat qilish muddati javobgar mansabdor shaxsning qarorini olgan kundan boshlanadi.
“Biz qaror 2019-yilda chiqqanini bilmas edik. Bu haqda bizga xabar berishmagan. Buni 2021-yilning fevralida bildik, chunki shahar hokimining 2019-yildagi yerni zaxiraga olish to‘g‘risidagi qarori Madina-Muxlisa Star’ga yuborilmagan”, — deydi u.
“Biz bir necha bor Safia Qandolat’ni ushbu yer Madina-Muxlisa Star’ga tegishli ekani, katta ehtimol bilan hokim qarori haqiqiy emas deb topilishi mumkinligi haqida ogohlantirganmiz, Safia Qandolat topshiriq va hokimning so‘zlariga ishonib, so‘zlarimizni e’tiborsiz qoldirdi va qurilish ishlarini davom ettirdi”, — deydi yurist.
2021-yil 14-sentabr kuni Oliy sud kassatsiya instansiyasi ishni ko‘rib chiqib, hokimning 2019 va 2021-yillardagi qarorini haqiqiy emas deb topdi.“Hokimlikning yerni berib yuborish bo‘yicha hech qanday huquqi yo‘q”
Madina-Muxlisa Star rahbari Avazbek Sharipov o‘zining Prezidentga murojaatida kompaniya bog‘ni qurish uchun hududni 2016-yilda qo‘lga kiritganini ma’lum qilgan. Uning so‘zlariga ko‘ra, Safia qandolat uyi asoschisi Bekzod Samig‘jonov o‘z murojaatida “ko‘p narsa haqida yolg‘on gapirgan”.
“Bunga qadar sizning qaroringiz bilan Shayxontohur tumani bo‘yicha protokol tasdiqlangan edi. U yerda ajratilgan yerni tanlash o‘rniga, Safia Qandolat yerni o‘zi tanlagan va bog‘imizga qarashli avtoturargoh hududidagi joyga ega chiqib olgan”, — deydi u.
“Bizga nisbatan ko‘plab adolatsizliklar bo‘ldi. Hurmatli Prezident, hokimlik tomonidan ko‘plab adolatsizliklar amalga oshirilmoqda, bizga yordam berishmayapti. Siz tadbirkorlarga yordam beringlar deyapsiz. Ammo hokimlar buning aksini qilmoqda. Ular qo‘lini bizga emas, Safia’ga uzatmoqda”, — deydi u.
Avazbek Sharipovning ta’kidlashicha, bog‘ni qurish borasidagi loyihaga 5 million dollar investitsiya kiritilgan va yana 2,7 million dollar miqdorida kredit mavjud.
“Bugungi kunda biz kreditni to‘lash bo‘yicha qiyinchiliklarni boshdan o‘tkazyapmiz. Barchasi buzilishlarga olib keldi, hamma yer chiqindi. Agarda avtoturargohimiz bo‘lmasa, turistlar, mehmonlar va boshqa tumanlardan odamlarni qabul qila olmaymiz”, — deydi tadbirkor.
Bog‘ direktorining aytishicha, 2019-yilda Toshkent hokimi hududga kelgan va avtoturargoh yerini Safia Qandolat’ga berishga qaror qilgan. U ichki ishlar organlari xodimlarini bir necha bor asossiz o‘zini hibsga olishganini bildirgan.
“Biz Oliy sudda Safia Qandolat’ni yutib chiqdik. G‘alabadan keyin bizga turli organlar bosim o‘tkazmoqda”, — deydi u.
Avazbek Sharipovning ma’lum qilishicha, Uchtepa tumani hokimi Farhod Abdullayev avtoturargoh hududini ekskavatorlar yordamida buzib tashlash va yerni Safia’ga zavod qurishiga berish bo‘yicha shaxsan ko‘rsatma bergan. Bundan tashqari, uning so‘zlariga ko‘ra, tuman hokimining qarori bilan Safia’ga yana 40 sotix yer ajratilgan. Safia Qandolat uchun jami 0,8 gektar yer mo‘ljallangan bo‘lsa, natijada kompaniya 1,5 gektarga ega bo‘lgan.
“Ular hokim bilan qanday kelishganini faqat Xudo biladi. Bizdan so‘ramasdan yerni berib yuborishga ularning hech qanaqa haqqi yo‘q. Ular ikkinchi marta ham yerimizni olib qo‘yib, unga ega chiqmoqda. Qanday asosga ko‘ra?.. Bizda yerni faqat sud yerga egalik huquqimizni bekor qilganidan keyin tortib olishi mumkin”, — deydi u.
Attraksionlar va turar joy kompleksi
Madina-Muxlisa Star 2020-yilning 16-aprelida Madaniyat vazirligiga xat yo‘llagan bo‘lib, unda kompaniya rahbari kredit asosida attraksionlar xarid qilingani, biroq mas’ul idoralar bog‘ qiyalikda joylashgani sabab ularning ayrimlaridan foydalanishga ruxsat bermaganini ta’kidlagan. Uning ta’kidlashicha, madaniyat va dam olish bog‘i bu holatda o‘z faoliyatini davom ettira olmaydi, uni qayta tashkil etish imkoniyati esa yo‘q.
Shu sababli tadbirkor Madaniyat vazirligiga ushbu hududda ko‘p qavatli turar joy kompleksi, mehmonxonalar, savdo-ko‘ngilochar komplekslar qurish taklifini yo‘llagan. Shu bilan birga, u madaniyat markazini qurishni, kelajakda quriladigan turar joy kompleksida Madaniyat vazirligi uchun 10 ta kvartira ajratishni rejalashtirgan. Vazirlik bog‘ hududiga ko‘p qavatli bino qurilishini maqsadga muvofiq emas deb topgan.
Uchtepa tumani hokimligi
20-oktabr kuni Uchtepa tumani hokimligi matbuot xizmati sodir bo‘layotgan bahs yuzasidan videorolik e’lon qildi. Rolikda aytilishicha, Prezidentning tashrifi vaqtida bir nechta vazifalar belgilab berilgan, jumladan, tuman aholisining sport kompekslarini ko‘paytirish borasidagi takliflari ma’qullangan.“2016-yilda yer uchastkasi Madina-Muxlisa Star’ga bog‘ qurish uchun berilgan. Ammo kompaniya bir necha yil davomida ushbu yerdan samarasiz foydalangani sabab Toshkent hokimining 2019-yil 3-dekabrdagi qarori bilan yer uchastkasi Toshkent zaxira fondiga o‘tkazilgan”, — deyiladi xabarda.
Mazkur qarordan so‘ng, “Bog‘ishamol” bog‘i yonidagi 8 sotix yer hokimlik huzuridagi “Yagona buyurtmachi xizmati” injiniring kompaniyasi tomonidan sport kompleksi qurish uchun ajratilgan, Madina-Muxlisa Star rahbari esa bunga qarshi chiqqan.
Rolikda “Cho‘ponota” mahallasi raisi Zoirbek Soatovning so‘zlari keltirilgan bo‘lib, u tadbirkorni aholining xohish-istaklariga qiziqmaganlikda qoralagan. Aholining ayrimlari bolalarini sport bilan shug‘ullantirish uchun boshqa tumanlarga olib borishga to‘g‘ri kelayotganini ma’lum qilgan.
Xalq deputatlari tuman kengashi deputati Nuriddin Zaynitdinovning Yer kodeksining 36-moddasiga tayanib ma’lum qilishicha, butun yer uchastkasiga yoki uning bir qismiga egalik qilish huquqi yoxud undan doimiy yoki muddatli foydalanish huquqi, shuningdek, yer uchastkasini ijaraga olish huquqi undan ikki yil davomida foydalanilmagan holatida bekor qilinadi.
Rolik oxirida hokimlik 500 ish o‘rni yaratilishi rejalashtirilgan (kompaniya asoschisi 4000 ish o‘rni haqida gapirgandi) Safia qandolat fabrikasi qurilishini bekor qilgan.
20-oktabr kuni Oliy sud kassatsiya shikoyati doirasida Safia foydasiga qaror chiqardi. Madina-Muxlisa Star mazkur qaror ustidan da’vo arizasini kiritish niyatida.
Izoh (0)