• Профилга Кириш
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12715.13
    • RUB161.75
    • EUR14730.48
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +28°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Ўзбекистон

    Ўзбек-тожик чегарасида нималар бўлган эди?

    2001 йил 28 февралда Тожикистоннинг «Ленинобод ҳақиқати» газетасида Ҳ.Мелибоев имзоси билан «Эҳтиёт бўлинг, азизлар!» деб номланган каттагина мақола эълон қилинади. У қуйидагича бошланади:

    «Тожикистон ва Ўзбекистон жумҳуриятлари орасидаги чегара минтақаларидан тарқалаётган хабарлар: мина портлашлари оқибатида ҳалок бўлганлар ва ярадор бўлаётганларнинг кулфатли рўйхати ўсиб бормоқда. Исфара, Ашт, Панжакент, Ўратепа, Ғончи яна Исфара... Биргина Исфара раёнида кейинги ярим йилда беш ёки олти марта фожиа юз берди. Бир неча киши — аёллар, болалар, йигитлар ҳалок, ўнлаб одамлар ярадор бўлди. Нега шундай бўлмоқда? Ким айбдор бунга?».

    Тожикистон тоғларидаги «Эҳтиёт бўлинг, мина!» деб ёзилган пешлавҳа.

    Тожикистон тоғларидаги «Эҳтиёт бўлинг, мина!» деб ёзилган пешлавҳа.
    Фото: «Drive2.ru»

    Бу ерда гап 1990 йилларда Шимолий Тожикистоннинг Исфара, Конибодом, Ашт ва Панжакент туманларининг Ўзбекистон билан чегарадош ҳудудлари миналаштирилиши ва у келтирган инсоний кулфатлар ҳақида кетмоқда. Аслида чегарани миналаштиришга ўтган асрнинг 90 йиллари бошларида Тожикистонда кечган сиёсий нотинчликлар сабаб эди. Бироқ сиёсий вазият тинчиб, ҳаёт ўз йўлига тушиб кетгандан кейин ҳам деярли 20 йилдан ортиқ вақт мобайнида бу ерлар «ўлим ҳудуди» мақомини ўзгартирмади. Нега?

    Чунки сиёсат шундай эди. Эт билан тирноқ бўлиб келган икки халқни нафақат совуқ сиёсий муносабатлар, балки миналар бир-биридан нари қилиб турарди. Расмий маълумотларга қўра, ўзбек-тожик чегарасида 200 дан ортиқ тожикистонлик минадан жабрланган. Ота-оналар фарзанд доғида куйган, гўдаклар ота ё она меҳридан мосуво бўлган...

    Президент Шавкат Мирзиёев куни кеча Самарқанд вилоятида бўлиб ўтган учрашувда ҳам чегарадаги миналарни эслаб, «Тожикистон билан чегаралар масаласида уч соат ўтириб, 20 йилда ҳал бўлмаган масалаларнинг 99,9 фоизини бирданига ҳал қилдик», деди. Дарҳақиқат, Ўзбекистонда 2016 йилги ўзгаришлардан сўнг, бу масала кун тартибига жиддий қўйилди ва ҳудудлар миналардан тозаланди. Қуйида яқинлари, жигари, фарзандлари минада портлаб ҳалок бўлган юзлаб тожикистонликлардан бири Эсонали Мамажоновнинг армонли хотираси билан танишиш мумкин.

    Жигарбандим жонсиз эди...

    — Ўша куни тунда хабар келганидан сўнг, биз 10 кишидан ортиқ яқинларимиз билан уларни қидириб тоққа йўл олганимизда ҳали қалбимизда умид учқунлари сўнмаган эди, — дея ҳикоя қилади тоғга овга деб чиқиб кетиб, портлашда ҳалок бўлган Сайфулла Мамажоновнинг отаси Эсонали Мамажонов. — Зора, тирик бўлса, деб ўйлардим. Соат тунги 12 лар, жуда совуқ эди. Бунақа маҳалда тоғда бирон нарса қидириб топиш қийин эканлигини яхши биласиз. Хайрият, мина портлаган ерда тош чироқ ёниқ қолдирилган экан. Узоқданоқ ўша нурга кўзимиз тушиши билан ўша ёққа қараб ошиқдик. Бунақа лаҳзаларда одамнинг ичидан нима ўтаётганини ўзи ҳам билмас экан. Чироқнинг ёруғида қарадим... жигарбандим жонсиз эди. Ўзимни унинг устига отарканман, уни бу ерга етаклаб келган фалокат ҳақида қанчалик куюниб ўйламай, энди фойдаси йўқ эди.

    Ўғлим Сайфулланинг энди бошини икки қилиш ниятида эдик. Воқеа жойида Сайфулла билан бирга ҳалок бўлган Баҳриддин Исмоналиев эди. Фарзандлари етим, умр йўлдоши бева қолди. Уруш майдонидан ҳалок бўлган шеригини елкага олган аскар каби биз уларни елкамизда кўтариб, 3 километр масофада пастгача олиб тушдик. Экспертиза пайтида маълум бўлишича, «осколка» баданга 15 сантиметр чуқурликда кириб кетган экан. Кимсасиз тоғ бағрида ярим тунда оғриқнинг зўридан додлаб ётганларнинг ноласини тасаввур этмасликка ҳаракат қиламан, хаёлимга келиб қолган маҳалида эса кўзёшларимни тиёлмайман.

    Мана, орадан шунча йил ўтди, аммо фарзанд доғи унутилмас, дард эскирмас экан. Мен 71 ёшдаман. Яйпандан уйланганман. Тўрт нафар ўғил, бир нафар қиз ўстириб, вояга етказдик. Ҳаммаси жойида эди. 2001 йил 6 февралда содир бўлган воқеа барча оила аъзоларимиз қалбига оғир жароҳат солиб кетди. Турмуш ўртоғим шу воқеадан кейин анча бетоб бўлиб, ўзига келолмади. Ҳозир унинг кўнглига қарайман.

    Мана, ҳозир ҳам Яйпанга қариндошлариникига кетган. Чегаранинг у томонига ўтиш худди қўшни қишлоққа бориб келишдай гап бўлиб қолди. Ҳозир у кунларни кўпчилик унутгандай, бу борди-келдилар, бемалолчиликлар ўз-ўзидан бўлгандек туюлади. Аслида ундай эмас. Шу чегаранинг тоғ зонасида қанча-қанча одамларимиз минада портлаб, ўлиб кетганини, фарзандлар етим, биз каби ота-оналар фарзанд доғида куйиб қолганини бошидан ўтказган билади. Шунинг учун мен, аёлим дастурхон бошида доим икки давлат ўртасида йўлларни очиб қўйган Ўзбекистон Президент Шавкат Мирзиёев ҳаққига дуо қиламиз.

    Бугун чегараларимиз миналардан тўлиқ тозаланган. Фарзандларимиз, набираларимиз тоғга ўтин-чўпми ё сайру саёҳатгами кетса юрак ҳовучлаб ўтирмаймиз. Ахир, қайдадир бир одамнинг кўз ёши беҳуда оқса, унинг уволи барчага тааллуқли бўлади, дейишади-ку?! Шавкат Мирзиёев оддий халқни, унинг ташвишларини яхши билганлари учун ҳаммага яхшилик қиляпти. Шу боис, биз дуоларимизда у кишининг номларини кўп-кўп тилга оламиз, токи фарзандларимиз, келгуси авлод ҳам бизни фалокат-у ташвишлардан ким қутқарганини яхши билсин, у кишидек инсонпарвар бўлиб улғайсин.

    28.09.2021, 21:04   Изоҳ (0)   29960
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Самарқандда «ЗИЛ» кабинаси ёниб кетди

    28.09.2021, 20:44

    Қашқадарёда аёл эри, қайнота ва қайноғаси ноҳақ қамоққа олинганини айтиб, Президентдан ёрдам сўради. Улар қотилликда гумонланмоқда

    28.09.2021, 20:13

    «Буюк ипак йўли» метро бекатида поезд эшиклари очилмай қолгани айтилган видео тарқалди. Ҳолат бўйича изоҳ берилди

    28.09.2021, 19:11

    Навоийда фуқаро куёвини пичоқлаб ўлдириб қўйди

    28.09.2021, 18:26

    Тобеликнинг бошланиши. Бухоро амирлигини Чор Россияси вассалига айлантирган Шаҳрисабз «дўстлик» шартномаси ҳақида

    28.09.2021, 18:12

    Тошкент халқаро кинофестивали ўтказилиши муносабати билан 28 сентябрь соат 22:00 гача айрим кўчаларда ҳаракатланиш чекланади

    28.09.2021, 17:15
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    Hyundai Tucson: 24 ойга бўлиб тўлаш имконияти — қулай, тез, фойдали


    President Tech Award: 1 000 000 долларлик соврин жамғармасига эга инновацион лойиҳалар миллий танлови бошланди


    Бекободда "Бизнесни ривожлантириш банки"нинг  замонавий банк хизматлари маркази иш бошлади


    TENET: “Stellar Residence” апартаментлари 24 ойгача босқичма-босқич тўлов билан 


    Mobiuz ходимлари онкологик ва гематологик касалликлар билан курашаётган болаларга ёрдам кўрсатди


    SAG 25 йиллиги муносабати билан Абу-Дабида ҳамкорлари учун бизнес тур ташкиллаштирди 


    InfinBank Visa карталари билан энди WeChat Pay ва Alipay орқали тўлаш мумкин


    Ғалабадан илҳом, келажак сари дадил қадам – Жаҳон чемпионатига йўл олган чемпионлар учун BYD автомобиллари туҳфа этилди


    Way II Тошкент халқаро инвестиция форумида иштирок этмоқда 


    American University оф Technology: иккита магистрлик дипломи ва АҚШда ўқиш имконияти


    InfinBLACK билан қадимий шаҳарлар бўйлаб саёҳатлар


    Микрокредитбанк халқаро молия институтлари билан муҳим келишувларга эришди


    110% грант ва халқаро амалиётлар: Central Asian University ва AKFA Medline University Hospital резидентура дастурига қабул давом этмоқда


    InfinBANK AstraSend орқали халқаро пул ўтказмаларини йўлга қўймоқда


    Uzbekistan Airways билан Куала-Лумпур ва Бангкокга саёҳатни режалаштиринг

     

    Тавсия этамиз

    Раддияга раддия: “Юксалиш” ҳаракати ва “Ўзсувтаъминот” АЖ бир-бирини ёлғон маълумот тарқатишда айбламоқда

    17 июн, 00:10

    Эрон–Исроил қарама-қаршилиги: уруш босқичма-босқич қандай авж олди?

    16 июн, 14:38

    35 йилдан сўнг топилган сотқин – уруш пайтида немислар томонга ўтиб кетган аёл қандай фош бўлганди?

    14 июн, 17:20
    Audio Icon

    Исроил ва Эрон можароси: сабаблари, хронологияси, оқибатлари (фото, видео)

    14 июн, 16:36
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Ўзбекистон ТИВ Эрон ва Исроилдаги ватандошларга ҳарбий ҳамда бошқа давлат объектларига яқинлашмасликни тавсия қилди

    Ўзбекистон | 16 июн, 23:59

    Ҳиндистонда эркак смартфонига чақмоқ уруши оқибатида ҳалок бўлди 

    Дунё | 16 июн, 23:40

    “Исроил Ғарбнинг чексиз қўллаб-қувватлаши туфайли Эронга ҳужум қилди” — Эрдўғон 

    Дунё | 16 июн, 23:30

    Трамп Канадада ўтказиладиган G7 саммитида Зеленский билан музокаралар олиб боради

    Дунё | 16 июн, 23:20

    Нигерия қарийб 30 йил олдин қатл этилган “Огони-тўққизлик” аъзоларини вафотидан сўнг афв этди 

    Дунё | 16 июн, 23:10

    “Дарё” дайжести: 16 июннинг энг муҳим хабарлари

    Ўзбекистон | 16 июн, 23:00

    “АҚШ Исроилнинг Эронга ҳужум қилишига йўл қўйиб, халқаро ҳуқуқни бузди” — Эрон президенти 

    Дунё | 16 июн, 22:50

    Тошкентда катта миқдордаги гиёҳвандлик моддаларини тарқатган “закладчик” ушланди

    Ўзбекистон | 16 июн, 22:40

    Флориан Вирц ҳафта охирида “Ливерпуль”да тиббий кўрикдан ўтади

    Спорт | 16 июн, 22:38
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.