Эроннинг уранни 60 фоизга бойитиш тўғрисидаги қарори Эрон ядро дастури бўйича Қўшма ҳаракат режаси бўйича олиб борилаётган музокараларга ёрдам бермайди. Бу ҳақда 16 апрель куни АҚШ президенти Жо Байден Оқ уйда Япония бош вазири Ёсихиде Суга билан қўшма матбуот анжуманида маълум қилди, деб ёзади «ТАСС».
«Биз Эрон уранни 60 фоизгача бойитишга ўтамиз, деган қарорини қўллаб-қувватламаймиз ва бундан бирор наф бор деб ҳам ўйламаймиз. Бу келишувга зиддир», — деди Америка раҳбари.
Эрон билан ядровий битим бўйича музокараларни шарҳлар экан, Байден қуйидагиларни таъкидлади: «Менимча, натижа қандай бўлиши ҳақида хулоса қилишга ҳали эрта, биз ҳали ҳам музокараларда давом этяпмиз». Гап Эроннинг қўшма комиссия аъзолари ва халқаро «бешлик»нинг (Германия, Франция, Буюк Британия, Хитой, Россия) Эрон ядро дастури бўйича Қўшма ҳаракатларни амалга оширилишини тиклаш масалалари юзасидан Венада олиб борилаётган маслаҳатлашувлар ҳақида бормоқда. Венадаги АҚШ делегацияси Эрондан ташқари барча комиссия аъзолари билан учрашув ўтказмоқда.
«Шундай бўлса-да, Эроннинг биз ва шерикларимиз билан қандай қилиб олдинга силжиш ва Қўшма ҳаракат режасига яна қайтишимиз учун зарур ҳаракатлар ҳақида тўғридан-тўғри музокаралар олиб боришга рози эканидан мамнунмиз. Менинг фикримча, биз бу битимдан ҳеч қачон чиқиб кетмаслигимиз керак эди», — деди Байден. Унинг қўшимча қилишича, АҚШ Қўшма ҳаракатнинг бошқа аъзолари Теҳронга келишувдан чиқиш масаласида ён беришини истамайди.
Ядро дастури бўйича Қўшма Ҳаракат музокаралари
Венадаги Россия Федерациясининг халқаро ташкилотлардаги доимий вакили Михаил Уляновнинг маълум қилишича, Қўшма комиссия аъзолари Қўшма ҳаракат дастурини тўлиқ тиклаш бўйича жиддий иш олиб бормоқда. Улар ядровий келишувни тиклаш йўлларини турли форматдаги норасмий учрашувларда экспертлар даражасида муҳокама қилишни давом эттирмоқда.
Россиянинг доимий вакили хабарига кўра, 15 апрель куни Қўшма комиссия доирасида бўлиб ўтган мунозараларда барча иштирокчилар АҚШ собиқ маъмуриятининг ядровий битимни тугатиш чегарасигача олиб келган муаммоларини ҳал қилишга бел боғлади.
Улянов, шунингдек, «Эрон ҳали ҳам Америка билан тўғридан-тўғри мулоқотга тайёр эмаслигини» таъкидлади. Шу тарзда 15 апрель куни комиссия аъзоларининг АҚШ делегацияси билан бўлиб ўтган учрашувида Эрон иштирок этмади.
6 ва 9 апрель кунлари Венада Қўшма ҳаракат режаси бўйича Қўшма комиссиянинг юзма-юз учрашувлари бўлиб ўтди. Маслаҳатлашувлар натижасида АҚШнинг Эронга қарши санкцияларини бекор қилиш ва Теҳроннинг ядровий мажбуриятларини бажариш бўйича иккита эксперт ишчи гуруҳи АҚШ ва Эрон ядро битимининг тўлиқ бажарилишини тиклаш учун амалга ошириши керак бўлган муайян чораларни кўриб чиқишни бошлади.
Венадаги музокараларда АҚШ делегацияси ҳам иштирок этиб, ядро келишувига аъзо айрим мамлакатлар билан маслаҳатлашувлар ўтказмоқда. Европа Иттифоқи координатори Энрике Мора Вашингтон ва Теҳрон вакиллари ўртасидаги билвосита алоқани Қўшма комиссиянинг учинчи иштирокчилари орқали таъминлаши керак.
16 апрель куни Эрон уранни бойитиш даражасини 60 фоизга чиқаришга муваффақ бўлди. Эрон Атом энергияси ташкилоти раҳбари Али Акбар Солиҳнинг айтишича, «ҳозирда 60 фоизгача бойитилган соатига тўққиз грамм уран ишлаб чиқарилмоқда».
Эрон 14 апрелдан бошлаб уранни 60 фоизгача бойитиш ишларини бошлаган эди. Эрон президенти Ҳасан Руҳоний Теҳроннинг бундай қарор қабул қилиши Исроилнинг Натанздаги ядро объектига уюштирган ҳужумига ўзига хос жавоб эканини айтган.
Аввалроқ Эрон АҚШнинг санкциялари бекор қилинмагунча уранни бойитиш даражасини туширмаслигини айтган эди.
Изоҳ (0)