Сўнгги бир кеча-кундузда юз берган коронавирус билан боғлиқ энг муҳим хабарлар — «Дарё» коронадайжестида.
Россияда коронавируснинг дастлаб Жанубий Африка Республикасида 2020 йил охирида аниқланган B.1.351 штамми қайд этилди. «Британча вариантга тегишли бўлган 28 та, Жанубий Африка вариантига тааллуқли бўлган 2 та изолят (вируснинг биринчи тоза намунаси) аниқланди; Бразилия вариантига хос изолятлар топилмади. 16 та ҳолатда эса бошқа мутациялар қайд этилди», — дейилади «Роспотребнадзор» сайтида.
Муассаса мутахассислари SARS-CoV-2 изолятларининг молекуляр-генетик мониторинг учун жами 8,1 мингдан ортиқ намуналарни ўрганиб чиқди.
B.1.351 штамми коронавируснинг бошқа вариантларига қараганда тахминан 50 фоизга юқумлироқ. Бу штамм COVID-19’ни бошдан кечирган донорлардан олинган қон плазмасида антитаналарга нисбатан бардошлироқ бўлиши мумкин, деган хулосага келди Йоханнесбургдаги юқумли касалликлар миллий институти мутахассислари. B.1.351 штаммида қайта юқтириш хавфи мавжуд, шу жумладан эмланганлар ва касалланиб ўтганларда ҳам.
Россияда «британча» штаммни юқтириш ҳолати биринчи марта январь бошида қайд этилган эди.
Латвияда эса коронавируснинг А.23.1 «угандача» штамми аниқланди. Латвия биотиббий тадқиқотлар маркази илмий кенгаши раиси Янис Кловиншнинг сўзларига кўра, икки ҳафта аввал секвенлаш натижаларини баҳолашда А.23.1 192 та намунадан учтасида ёки 1,56 фоизида аниқланган. Шу ҳафта эса янги штамм 96 та намунанинг тўрттасида ёки 4 фоизида қайд этилган. Бу ҳолатларнинг барчаси Латвияда катталиги бўйича учинчи ўринда турувчи Лиепая шаҳрида аниқланган.
«Уганда штамми ҳақидаги маълумотлар етарли эмас, аммо у потенциал жиҳатдан хавфли деб ҳисобланади, чунки Угандада кенг тарқалган ва бошқа турлардан кўра кўпроқ қайд этилган, шунингдек, Буюк Британияда ҳам тарқалган», — Кловинш.
А.23.1 штамми биринчи марта Шарқий Африкадаги Уганда давлатида аниқланган, аммо Жанубий Африка штамми каби кенг тарқалмаган.
Коронавирусга қарши AstraZeneca вакцинаси атрофидаги можаролар давом этмоқда. Португалия, Словения ва Кипр ушбу вакцинадан фойдаланишни вақтинчалик тўхтатиб қўйди. 9 март куни муайян партиядаги вакцинани қўллашни тақиқлаган Латвия эса чекловни кенгайтириб, вакцинадан фойдаланиш вақтинчалик тўхтатди.
Шунингдек, инъекциядан кейин қоннинг ивувчанлиги бузилиши ҳақидаги хабарлар фонида Индонезия AstraZeneca вакцинасидан фойдаланишни бошлашни кейинга қолдирди. Мамлакат ўтган ҳафта COVAX дастури орқали 1 миллион доза AstraZeneca вакцинасини қабул қилиб олган эди.
Португалия доридан фойдаланишни «ўта жиддий, аммо ўта камёб» иккиламчи таъсирлар туфайли тўхтатиб қўйди. Аввалроқ Евроиттифоқнинг баъзи мамлакатлари, шу жумладан, Германия, Испания, Франция ва Италия эмланганларда тромбоз ҳолатлари кузатилгани сабабли, AstraZeneca вакцинасидан фойдаланишдан вақтинчалик воз кечган эди. Португалияда бундай ҳолатлар аниқланмагани айтилмоқда.
Словенияда AstraZeneca’ни қўллашнинг тўхтатилиши эҳтиёт чораси сифатида эълон қилинмоқда. Эҳтиёт чоралари Европа дори воситалари агентлигининг якуний қарори қабул қилингунига қадар амал қилади. Латвия ҳам тромбоэмболия ҳолатлари ҳақидаги хабарларга асосланган ҳолда вакцинадан вақтинчалик воз кечганини айтиб, аммо бунинг айнан вакцинация билан боғлиқлиги бўйича далиллар йўқлигини таъкидлади.
Эслатиб ўтамиз, эмланганларда тромблар пайдо бўлиши билан боғлиқ бир нечта ҳолатлар ҳақидаги маълумотлардан кейин Дания AstraZeneca вакцинасидан фойдаланишни икки ҳафтага тўхтатиб қўйган эди. Даниянинг ортидан, AstraZeneca дориси билан эмлашни тўхтатиш ҳақидаги қарорларни Норвегия ва Исландия ҳам қабул қилди. Ушбу мамлакатлар ҳукуматлари қайд этишича, у ерларда иккиламчи таъсирлар билан боғлиқ ҳолатлар кузатилмаган, эмлашнинг тўхтатилиши эса Даниядан олинган маълумотга асосланган. 11 март куни Италия ҳам AstraZeneca’дан фойдаланишни тўхтатиб қўйди. Бу 43 ёшли эркакнинг ўлимидан кейин юз берди: у вакцинациянинг эртаси куни юрак тўхтаб қолишидан вафот этди — ҳукумат ушбу икки воқеанинг бир-бирига боғлиқлигини аниқлаштирмоқчи.
Шундан кейин Нидерландия ва Ирландияда ҳам вакцина вақтинчалик тақиқланди. Яқинда эса Германия, Франция, Испания ва Италия AstraZeneca’дан фойдаланишни тўхтатди.
AstraZeneca компанияси эса ўзида бор маълумотлар эмланганларда тромблар ҳосил бўлишига унинг вакцинаси сабабчи бўлганини тасдиқламаслигини таъкидлади.
Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти (ЖССТ) вакциналар хавфсизлиги бўйича маслаҳат қўмитаси AstraZeneca компанияси дорисидан фойдаланишнинг хавфсизлиги билан боғлиқ масалаларни 16 март куни кўриб чиқади.
Изоҳ (0)