Бухоро вилоятининг Вобкент туманидаги қадимий «Хўжағойиб» қабристонидан 24 йил аввал топилган қабртош тумандаги мактаблардан бирида сақланмоқда. Бу ҳақда «Дарё»га мактабнинг ёшлар етакчиси Жамшид Шарипов маълум қилди.
Билдирилишича, ўлчами 8х50 сантиметр бўлган ва сиртига араб ёзуви битилган қайроқтош тарих фани ўқитувчиси, марҳум Нор Ражабов томонидан 1997 йил «Хўжағойиб» қабристонидан топилган.
Жамшид Шариповга кўра, қабртошида ёзилган битик, араб ёзувидаги матн маъноси уни ўқувчилик даврларидан бошлаб қизиқтириб келган. Орадан йиллар ўтиб, мактаб жамоасининг мурожаати билан ушбу битик Бухоро вилоят халқ таълими ходимларини қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини ошириш институти тасвирий санъат ва чизмачилик фани ўқитувчиси, араб тили бўйича мутахассис Ҳусан Жўраев томонидан тозаланган. Ҳусан Жўраевнинг «Дарё»га маълум қилишича, тош юзасига ўйиб ёзилган ҳарфлар кўрингач, ушбу қабртошидаги ёзувлар араб тили ва араб ёзувида битилгани маълум бўлган.
«Бундай тошлар, асосан, XII—XIV асрларда Самарқанд, Фарғона водийсида ва қисман Тошкент атрофларида қабртош сифатида ишлатилган. Мазкур қайроқтошда эса эски араб ёзувида ‘насх’ хатига мансуб битик гўзал ҳаттотлик усулида ёзилган. Унда ‘Бу қабр улуғ садр, муҳтараму мукаррам олим, яхшиликлари билан танилган, фазилат ва саодат соҳиби, давлат ва диннинг қуёши, Ислом ва мусулмонларнинг ёрқин юлдузи, подшоҳлар ва султонлар ихтиёр этган, мулк зиёси бўлган Хуросоннинг машҳур одами Аҳмад ибн Али ибн Абулҳорис ал-Муствафий ал-Усфурқонийникидир. У ражаб ойининг йигирманчисида, 1190 йилда вафот этди’, дейилади, — дейди Ҳусан Жўраев.
Ҳусан Жўраевнинг айтишича, 24 йилдан буён мактабда сақланиб келинаётган қабртош машҳур олимга тегишли.
«Аҳмад ибн Али ибн Абулҳорис ал-Муствафий ал-Усфурқоний 1190 йилда вафот этган бўлса, демак, бу қабртошининг жуда қадимийлиги аён. Бизни қизиқтираётгани: Усфурқоний ким? Ушбу тарихий шахс ҳақида тарихий манбаларда сақлаб қолинмаган бўлса-да, маълумотлар тўплаш бўйича изланишда давом этамиз», — дейди Жамшид Шарипов.
Изоҳ (0)