«Қонун устуворлиги ҳақида бонг ураётган ижтимоий тармоқ фаолларидан қонунчиликни ҳурмат қилишларини талаб қиламиз». Шоҳрух Ғиёсов Отабек Сатторий иши бўйича мурожаат билан чиқди

Сурхондарёлик блогер Отабек Сатторий ҳибсга олиниши билан боғлиқ иш атрофида бўлаётган воқеалар юзасидан ички ишлар вазирининг матбуот котиби Шоҳрух Ғиёсов расмий мурожаат билан чиқди.

«Сўнгги кунларда Сурхондарё вилояти Термиз шаҳрида яшовчи фуқаро Отабек Сатторийга нисбатан қўзғатилган жиноят ишига тааллуқли маълумотлар жамоатчилик томонидан кенг муҳокама қилинмоқда.

Мазкур жиноят иши юзасидан ‘Давлат ҳокимияти ва бошқаруви органлари фаолиятининг очиқлиги тўғрисида’ги қонунга мувофиқ расмий ахборот берилганига қарамасдан, мамлакатимиз ва хорижий ижтимоий тармоқларнинг фаоллари томонидан турли миш-мишларни тарқатиш, давлат идораларининг ваколатлари ва ҳаракатларини шубҳа остига қўйиш, уларни обрўсизлантиришга қаратилган хабарларни кўпайтириш, масаланинг моҳиятини тушунмасдан туриб, оммани чалғитиш ва бошқа қонунбузарлик ҳолатлари такрорланиб келмоқда.

Эслатиб ўтамиз, ‘Жамоатчилик назорати тўғрисида’ги қонунга мувофиқ жамоатчилик назорати субъектларининг давлат органлари, уларнинг мансабдор шахслари фаолиятига асоссиз аралашувига ва уларга ғайриқонуний таъсир кўрсатишига йўл қўйилмайди, шунингдек, ‘Оммавий ахборот воситалари тўғрисида’ги қонун билан тергов органларининг материалларини эълон қилиш, муайян иш бўйича суд қарори чиқмасдан туриб, унинг натижаларини тахмин қилиш ёхуд судга бошқача йўл билан таъсир кўрсатиш қатъиян тақиқланган.

Жиноят процесси иштирокчисини қўлга олиш билан боғлиқ ҳаракатлар эса, ўз навбатида, ‘Ички ишлар органлари тўғрисида’ги қонуннинг 22-моддаси (жисмоний куч ишлатиш) билан тартибга солинади.

Ижтимоий тармоқларнинг фаоллари томонидан жиноят иши билан боғлиқ текширилмаган ахборотни жамоатчиликка тарқатиш орқали бирор-бир мақсадга эришишга ҳаракат қилиш, тергов ва суд органларининг фаолиятига нисбатан сунъий равишда салбий муносабат шакллантириш — тергов қилишга ёки суд ишларини ҳал этишга аралашиш, деб баҳоланади ва жиноий жавобгарликни келтириб чиқаради.

Тергов ва суд органлари ўзининг ваколат доирасидаги фаолиятини, жумладан, муҳокама этилаётган ҳолат юзасидан, айбсизлик презумпциясига тўла риоя этган ҳолда ҳамда жамоатчилик олдидаги мажбуриятидан келиб чиқиб олиб борадилар.

Қонун устуворлиги ҳақида бонг ураётган ижтимоий тармоқ фаолларидан юртимиз қонунчилигини ҳурмат қилишларини талаб қиламиз», — дейилади ички ишлар вазирининг матбуот котиби Шоҳрух Ғиёсовнинг мурожаатида.

Эслатиб ўтамиз, сурхондарёлик блогер Отабек Сатторий товламачиликда айбланиб ҳибсга олингани ҳақида хабар берилган эди. Депутат Расул Кушербаев блогернинг қўлга олинишига ўз муносабатини билдириб, бу ҳолатни «амалдорларни танқид қилаётган битта блогерга эмас, бутун бошли сўз эркинлигига, Президентнинг очиқлик сиёсатига қарши сурхондарёлик амалдорларнинг исёнидир» деб таърифлади.

Кейинроқ Олий суд ушбу блогерга қўйилган айблов ўзгартирилмагани ва прокуратуранинг блогерга нисбатан қамоққа олиш эҳтиёт чораси кўрилиши ҳақидаги илтимосномаси қаноатлантирилгани маълум бўлганди. Блогернинг адвокати Шавкат Шокиров «Gazeta.uz»га берган интервьюсида у ишни уюштирилган деб ҳисоблашини айтган.

Шунингдек, блогернинг ҳибсга олиниши юзасидан Миллий масс-медиани қўллаб-қувватлаш ва ривожлантириш жамоат фонди Васийлик кенгаши раиси Комил Алламжонов қуйидагича муносабат билдирди.

«Қонунни бузишга на журналист ва на блогер ҳақли. Мен бу ҳақда кеча ўз фикримни билдирдим. Лекин нима учун энг хавфли жиноятчидек унинг уйида тинтув ўтказилди, нима учун у кўплаб одамлар билан олиб кетилди, нима учун суд ёпиқ бўляпти?

Барча товламачиликда гумон қилинган фуқароларга шунақа муносабат қилинадими? Ёки блогер бўлгани учун шундай алоҳида ‘ҳурмат-эҳтиромми’? Бу нормал ҳолатми? Ички ишлар вазирлиги бу масала юзасидан изоҳ бериши шарт. Методлар қачон ўзгаради? Босиб олиб кетмай, идорага қонуний чақирув қоғози билан чақирилса, келмас эдими? Эҳтиёт чораси сифатида нима учун энг оғири, қамоқ танланди?

Қонун ҳамма учун баробар экан, орган ходимлари ҳам ошириб юборишмасин. Бизнинг жамоат фондимиз бундай хатти-ҳаракатни кескин қоралайди. Бош прокуратурадан ушбу ҳолатга ҳуқуқий баҳо беришларини сўраймиз», — дейди Алламжонов.