Коронавирус билан қайта касалланиш мумкинми ва бунинг олдини олиш учун нима қилиш керак?

Коронавирус билан қайта касалланиш мумкинми, деган саволга бутун дунё мутахассис ва шифокорлари турлича фикр билдиради. Cosmopolitan нашри америкалик мутахассисларнинг бу борадаги фикрларини тақдим қилади.

Iккинчи марта такрорланиши

Айни вақтда қайта касалланиш кўплаб мамлакатларда қайд қилинмоқда, аммо бу жуда ҳам камдан кам кузатиладиган ҳолат. Агар киши касалланган ва саломатлиги қайта тикланган бўлса, маълум муддатдан кейин унда яна ўша инфекция борлиги аниқлансагина, қайта касалланган бўлади.

Турли касалликлар, хусусан, грипп ҳам қайталаниши мумкин, аммо бу учун одатда камида бир йил ўтиши керак бўлади. COVID-19 билан эса бошқачароқ: бир ёки бир неча ойдан кейин яна касалланиш мумкин.

Олимларнинг таъкидлашига қараганда, қайта касалланиш ҳолати кўпинча тест таҳлилида хатога йўл қўйиш, таҳлил натижаларини адаштириб юбориш билан боғлиқ бўлиши мумкин. Шунга қарамай, касалликнинг қайта аниқланган ҳолатлари бор эканлигини инкор ҳам этиб бўлмайди.

Иммунитетда қандай ўзгариш бўлади?

Коронавирусдан кейин ушбу касалликка иммунитет шаклланиши ҳақидаги хабарни эшитиб, кўпчиликнинг кўнгли таскин топган эди, аммо кейинчалик иммунитет учун жавоб берадиган IgG антитаначалари орадан 2-3 ой ўтиб йўқолиши мумкинлиги маълум қилинган.

185 киши иштирок этган тадқиқотда касалланганларнинг кўпчилигида иммунитет камида ярим йил, қолганларда эса ундан камроқ бўлиши аниқланган. Шунга қарамай, коронавирус билан қайта зарарланиш сабабини фақатгина тахмин қилиш мумкин: ёки иммунитет шаклланмаган ёки саломатликдаги индивидуал ўзига хосликлар, хусусан, ген халал қилади.

Қандай қилиб касалланмаслик мумкин?

Ушбу савол пандемия бошланганидан бери долзарб ҳисобланади. Кўплаб мамлакат олимлари 1,5-2 метр ижтимоий масофа сақлаш, қўлларни мунтазам равишда ювиб юриш коронавируснинг тарқалишини камайтиради, деган фикрда. Яна кўпчилик ниқоб тақиш вируснинг ҳавога тарқашини қисқартиради, дейди. Аввалги тадқиқотлардан бирида ниқобни фақат касалланганлар тақиши керак дейилганига қарамай, бошқалар вирусни юқтириб олмаслиги учун ҳам тақиши керак.

Қўлқоп тақиш борасида эса шубҳалар мавжуд. Сўнгги маълумотларга қараганда, COVID-19 маълум нарса сиртида бошқаларни зарарлайдиган миқдорда қолмайди. Шунга қарамай, қўлқоп тақиш талаб қилинадиган бўлса, унга амал қилиш керак. Чунки ҳали вирус тўлиқ ўрганилмаган.