ЮНИСЕФ Ўзбекистонда болалар ҳуқуқлари борасида эришилган ютуқлар пандемия сабаб йўққа чиқиши мумкинлиги ҳақида огоҳлантирди

ЮНИСЕФ Ўзбекистондаги болалар вазияти таҳлилини тақдим этди. Ташкилот COVID-19 коронавирус пандемияси мамлакатда болалар ҳуқуқлари борасида эришилган ютуқларни йўққа чиқариши мумкинлиги ҳақида огоҳлантирган.

Жаҳон болалар кунида ЮНИСЕФ тақдим этган Ўзбекистондаги болалар вазиятининг таҳлили бўйича янги ҳисоботда коронавирус пандемияси мамлакатда ушбу йўналишда эришилган ютуқларни йўққа чиқариши ҳамда бутун мамлакат бўйлаб энг заиф болаларнинг вазияти ёмонлашишига олиб келиши мумкинлиги ҳақида огоҳлантирди.

Асосий манфаатдор томонлар, жумладан, вазирликлар, фуқаролик жамияти ташкилотлари, илмий доиралар, донорлар ва хусусий сектор вакиллари иштирокида ўтказилган таҳлил болаларнинг омон қолиши, болалар меҳнатига барҳам бериш ва эрта ёшдаги болалар таълимининг яхшиланиши тенденцияларини кўрсатган.

Ҳисоботда энг кам таъминланган оилалардаги болалар ва ногиронлиги бўлган болаларни ижтимоий ҳимоя билан қамраб олиш, ҳомиладор аёлларнинг овқатланиши ва ўспиринларнинг руҳий саломатлиги борасидаги ташвишли муаммолар ҳам кўрсатилган.

«Ҳисоботнинг тақдим этилиши ўз вақтида бўлди. Бутун дунё ва Ўзбекистон COVID-19 пандемияси билан курашаётган даврда – бой берилган таълим, тўйиб овқатланмаслик, чекланган сув таъминоти ва санитария шароитларининг етишмаслиги ҳамда болалар камбағаллиги тез суръатларда ўсиб бораётган вақтда тўғри қарорлар қабул қилиш ва тегишли чораларни кўриш ҳамда болалар учун ҳалокатли бўлиши мумкин бўлган оқибатларнинг олдини олиш учун ахборот, маълумотлар ва далиллар зарур», – дейди ЮНИСЕФнинг Ўзбекистондаги ваколатхонаси раҳбари Мунир Мамедзаде.

Таҳлил натижалари тузилмали тўсиқларни ўрганиб чиқиш ва уларга барҳам бериш кераклигини тасдиқлаган. Бюджет маблағларини тақсимлашдаги самарасизлик, соғлиқни сақлаш тизимида нақд пул тўлаш сингари яширин харажатлар, ижтимоий ҳимоя ва таълим соҳасида турли ёш тоифалари учун мувозанатсиз сармоялар ва кўпинча стандартларга мос келмайдиган етарли бўлмаган молиялаштириш шулар жумласидан.

Ушбу хулосалар COVID-19 оқибатидаги иқтисодий таъсир туфайли болалар камбағаллиги ошган шароитда қилинган. Ҳисоботда кам таъминланган оилалардаги ва муассасаларда яшовчи болалар ва ёшларни қамраб олишнинг муҳимлиги таъкидланган. Шунингдек, болалар кундалик ҳаётида юзага келадиган соғлиқнинг заифлиги, таълим олиш имконияти йўқлиги, турмуш даражаси пастлиги, ҳуқуқсизлик, зўравонлик таҳдиди ва экологик жиҳатдан яшаш учун хавфли бўлган жойларда истиқомат қилиш сингари қатор йўқотишларни комплекс равишда баҳолаш учун болалар камбағаллигининг кўп кўрсаткичли ўлчовини белгилаш тавсия этилган. Ўз навбатида, бундай ёндашув камбағалликни камайтириш бўйича ахборотга асосланган ва мақсадли сиёсатни ишлаб чиқишга ёрдам беради.

Шунингдек, ЮНИСЕФ ҳисоботида Ўзбекистондаги болалар ҳуқуқларини янада илгари суриш учун устувор йўналишлар ҳамда янги пайдо бўлаётган муаммолар кўрсатиб берилган.

Аввал июль ойида ЮНИСЕФ ва Осиё тараққиёт банки коронавирусга қарши курашда Ўзбекистонга ёрдам кўрсатаётгани хабар қилинган, августда эса Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти ва ЮНИСЕФнинг Бирлашган мониторинг дастури ҳисоботида Ўзбекистондаги мактабларнинг 13 фоизида 2019 йилда қўлларни совун ва сув билан ювиш учун зарур шароит бўлмагани, айни пайтда мамлакатдаги мактабларнинг 83 фоизи тоза ичимлик сувидан фойдаланиш ва 78 фоизи асосий санитария шароитларига эга эканлиги қайд этилганди.