Коронавирус билан касалланиш ҳолати 100 дан ортиқ мамлакатда кундан кунга кўпайиб бормоқда. Мазкур касаллик симптомини кўпчилик грипп ёки шамоллаш билан адаштирган. «Домашний очаг» нашри вируснинг асосий симптомлари ва у билан боғлиқ бошқа аломатларга тўхталиб ўтади.
Фото: «Домашний очаг»
Асосий симптомлар:
- Йўтал
- Нафас қисиши
- Юқори ҳарорат
Кузатилиши мумкин бўлган симптомлар:
- Кўнгил айниши ва ич кетиши
- Бош оғриши
- Томоқ оғриши
- Касаллик бошланишида баъзи беморларнинг ҳид ва таъм билмаслиги кузатилиши мумкин.
Мазкур симптом кузатилганда кўпинча шамоллаш ёки грипп симптомларидек қабул қилиниши мумкин. Баъзиларда ҳеч қандай симптом кузатилмаслиги, айримларда касаллик енгил кечгани сабаб зарарланганлик ҳақида ўйлаб ҳам кўришмайди.
Касалликнинг енгил кечиши яхшими ёки ёмон?
Коронавирус юқтириб олган баъзи беморлар ўзларида янгиликларда таъкидланганидек оғир симптомлар кузатилмаганини маълум қилган. Бу бир томондан яхши, бошқа томондан эса ёмон ҳисобланади. Гап шундаки, COVID-19 билан зарарланган беморлар касаллик аломатлари кузатилмагани сабаб ҳимоя чораларига амал қилмаслиги, бошқалар билан мулоқот қилиши мумкин. Бу эса ўзи билмаган ҳолда атрофдагиларга ҳам вирус тарқатишига сабаб бўлади.
Вирус юқтириб олганлар статистикада берилган рақамдан кўпроқ бўлиши мумкинми?
Вирусолог-шифокорлар коронавируснинг енгил формаси оддий шамоллаш ва гриппга ўхшашини таъкидлайди.
Коронавирусга чалинган беморлар сони статистикаларда берилган рақамдагидан кўп бўлиши эҳтимоли юқори. Бунга гриппдагидек аломатлар кузатилган ёки ҳеч қандай симптом кузатилмаган ҳар бир одамни текширишнинг техник имконсизлиги сабаб.
Касалликнинг биринчи симптоми пайдо бўлгунигача бўлган яширин даври 2 кундан 14 кунгача давом этиши мумкин. Инфекциянинг бундай узоқ вақт давомда ривожланиши ташхис қўйишни қийинлаштиради, вирус тарқалишини эса осонлаштиради.
Коронавирус юқтириб олинганини вақтида қандай қилиб аниқласа бўлади?
Коронавирусга хос симптомлардан билиш мумкин.
Конъюктивит
COVID-19 юққан бир қанча беморларда фолликуляр конъюктивит аниқланган. Бунда кўз қизариши, йиринг тўпланиши, киприклар ёпишиб қолиши, қичишиши кабилар кузатилиши мумкин.
Ҳид билмаслик
Олимларнинг аниқлашича, бурун шиллиқ қатламининг айрим тўқималарида SARS-CoV-2 биринчи ўринда зарба берадиган оқсиллар мавжуд. Айнан шунинг учун ҳам организмга инфекция киради. Бундай симптом кузатилган одамлар ўзлари билмаган ҳолда вирус ташувчиси бўлиши мумкин.
Қориндаги оғриқ
Баъзиларда қоринда оғриқнинг ўзи кузатилиши мумкин, баъзиларда бу пневмониянинг асорати бўлиши мумкин.
Чарчаш
Тўсатдан чарчоқни ҳис қилиш коронавируснинг симптоми бўлиши мумкин. Агар чарчайдиган иш билан шуғулланмасангиз ҳам, чарчаб қолаётган бўлсангиз, унда мутахассисга мурожаат қилинг.
Ич кетиш
Хитойлик олимлар дастлабки 204 нафар беморнинг ярмида мазкур симптомни аниқлаган. Мазкур белги сизда кузатиладиган бўлса, жиддий қараш ва ўзингизни-ўзингиз изоляция қилишингиз керак.
Дунё бўйлаб коронавирус қачон тарқалгани маълум эмас
Баъзи экспертлар АҚШ, Европа ва Россияда касаллик ташхис қўйилишидан аввал пайдо бўлган, деган тахминда.
Февралда касалликка чалинган беморнинг ҳозир касалликка нисбатан иммунитети бўладими?
Бу борада аниқ фикр айтиш қийин. Шу боис қуйидагиларга амал қилиш тавсия қилинади:
- Коронавирусни юқтириб олишдан ҳимояланиш чораларини кўринг.
- Ижтимоий масофа сақлашга амал қилинг.
- Ўзингизни-ўзингиз изоляция қилинг.
- Ниқоб тақишни унутманг.
- Қўлларингизни тез-тез ювиб туринг.
Коронавирус антитанасига тест топширса бўладими?
Антитана тестлари мавжуд ва унинг устида ишлаш ва ишлаб чиқаришга одатдагидан камроқ вақт сарфланган. Тест топшириш мумкин бўлгани билан унинг нархи юқори экани ҳозирча камчиликлардан бири бўлиб турибди.
Сиз ҳам бошқалар каби коронавирус билан касалланишингиз мумкинлигини ёдда тутиб, зарурий чораларга амал қилинг, касаллик симптомлари кузатилиши билан ўзингизни изоляция қилиб, даволанишни бошланг.
