Ўзбекистонда ифлосланиш даражасини онлайн кузатиш тизими жорий этилади
Ўзбекистонда ҳаво, сув ва ер ресурсларининг ҳолатини баҳолайдиган онлайн ифлосланиш харитасини яратиш режалаштирилмоқда. Бу ҳақда Экология ва атроф муҳитни муҳофаза қилиш қўмитаси томонидан 14 январь, сешанба куни ўтказилган матбуот анжуманида айтилди.
Қайд этилишича, яқин вақтгача Давлат статистика қўмитаси, «Ўзгидромет», Давлат табиатни муҳофаза қилиш вазирлиги, Сув ресурслари ва соғлиқни сақлаш вазирлиги турли йўналишларда мониторинг олиб борган. Энди улар қаторига Ўрмон хўжалиги давлат қўмитаси ҳам қўшилди. Шунингдек, корхоналарнинг ўзи ҳам бу борада ўз маълумотларини тақдим этмоқда.
«Вақти-вақти билан бошқа муассасалардан юборилувчи натижалар тўғрисидаги маълумотлар қўмитага кечикиб келади, бу эса вазиятни ўз вақтида назорат қилиш ва тегишли чоралар кўриш имконини бермайди. Шунингдек, ҳамма корхоналар ҳам мониторинг юритмайди», — деб таъкидлаган Давлат табиатни муҳофаза қилиш қўмитасининг Атроф-муҳит ифлосланишини мувофиқлаштириш ва мониторинг бўлими бошлиғи Тўлаган Абдугазиэв.
Таъкидланишича, 2021 йил 1 январдан бошлаб атроф-муҳитга таъсир қилиш хавфи юқори бўлган хўжалик юритувчи субъектлардан атмосфера ҳавосининг ифлосланиш манбаларидан намуна олиш ва таҳлил қилиш учун автоматик станциялар, шунингдек, уларга туташ ҳудудда жойлашган стационар кузатув пунктлари (постлари)ни ўрнатиш кўзда тутилган.
Шунингдек, бутун республика бўйлаб ҳаво ифлосланишини автоматик ўлчаш постлари тизимини яратиш ҳамда ҳаводаги қаттиқ заррачаларни ҳам мониторингга қўшиш режалаштирилган. Тегишли корхона ва хўжалик юритувчи субъектлардан мониторинг натижаларини йиғиб олувчи замонавий ахборот тизими ҳам яратилади.
Давлат экология қўмитаси моддий-техникавий базасини янгилаш кўзда тутилган. Кейинги ойдаёқ бу ерда атмосфера ҳавосини ўлчаш ва таҳлил қилиш имконини берувчи қиймати 750 доллар бўлган 2 та мобил лаборатория пайдо бўлади. Умуман олганда, бу йил қўмита ҳудудлардаги (жами 15) таҳлил лабораторияларини жиҳозлаш учун бюджетдан ташқари манбалардан 6 миллиард сўм йўналтиради.
Автоматлаштирилган маълумотлар оқими пайдо бўлиши билан кейинги режалаштрилган босқич — республика экологик харитасини яратишга ўтиш мумкин бўлади. У реал вақт режимида атмосфера ҳавоси, сув ва ер ресурсларининг ҳолатини баҳолашга, юзага келиши мумкин бўлган муаммоларга тезда жавоб қайтаришга ёрдам беради. Бу маълумотлар фақат мутахассисларга эмас, мамлакатдаги барча аҳоли учун очиқ бўлади.
