Сув ресурсларини олиш ва ундан фойдаланиш тўғрисида маълумотлар ҳақида ҳар куни ҳисобот бериш таклиф қилинди

Сув хўжалиги вазирлиги «Ўзбекистонда сув ресурслари ҳисобини юритиш ҳамда улардан фойдаланиш тартиби янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида»ги Вазирлар Маҳкамасининг тегишли қарори лойиҳаси муҳокамага қўйди.

Қарор билан сув истеъмоли ва сувдан фойдаланганлик бўйича статистик кузатув олиб бориш тартиби тўғрисидаги низом тасдиқланиши мумкин.

Қарор лойиҳасига кўра, 2020 йил 1 июлидан бошлаб барча тоифадаги (коммунал сув таъминоти тизимидан ташқари) сув истеъмоли ва сувдан фойдаланиш тўғрисидаги ҳисоботлар «Сувдан фойдаланганлик тўғрисида» идоравий статистик 2-ТП (сув хўжалиги) шакли асосида қатъий равишда электрон тарзда юритилади.

Ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлиги, Сув хўжалиги вазирлиги, Давлат солиқ қўмитаси, Экология ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш давлат қўмитаси, Давлат геология ва минерал ресурслар қўмитаси, Қорақалпоғистон Республикаси Вазирлар Кенгаши ва барча вилоят ҳокимликлари билан биргаликда:

• 2020 йилнинг 1 апрелигача «Сувдан фойдаланганлик тўғрисида» идоравий статистик 2-ТП (сув хўжалиги) ҳисоботни электрон тарзда юритиш учун республиканинг барча нуқталарида (онлайн) дастурий таъминот ҳамда мазкур дастурий таъминотдан фойдаланиш бўйича йўриқнома ишлаб чиқиш;
• 2020 йилнинг 1 июлидан ушбу дастур орқали сув ресурсларидан фойдаланганлик учун солиқ тўловчиларнинг ягона электрон базаси билан боғлаш ҳамда ҳар бир истеъмолчи кесимида тўланадиган солиқ миқдорларини ҳисобини юритиш вазифалари юклатилади.

Сув истеъмоли ва сувдан фойдаланганлик бўйича статистик кузатув олиб бориш тартиби тўғрисидаги низомга кўра, барча сув манбалари ҳамда сув хўжалиги объектларида сувнинг кундалик кузатуви, ҳисоби олиб борилади ва ҳисоботи юритилади.

Сув ресурслари устидан кузатув, ҳисоб олиб бориш ҳамда ҳисобот юритиш ишлари:

• табиий сув манбалари бўйича – Гидрометеорология хизмати маркази (Ўзгидромет);
• ер ости сув манбалари бўйича – Давлат геология ва минерал ресурслар қўмитаси;
• ер усти сувларидан фойдаланиш бўйича – Сув хўжалиги вазирлиги ва унинг ҳудудий бўлинмалари;
• хўжалик ички сув объектлари бўйича – сув истеъмолчилари уюшмалари томонидан амалга оширилади.

Сув истеъмолчилари – ҳар куни соат 18:00 гача олган сувини нима мақсадда ишлатгани, қандай экинни қанча гектар суғоргани ҳамда сувни бошқа мақсадда ишлатгани тўғрисида сув истеъмолчилари уюшмасига маълумот беради.

Сув истеъмолчилари уюшмалари ҳар куни кечқурун соат 18:30 гача қайси манбадан қанча сув олгани, уни қайси сув истеъмолчиларига қанчадан тақсимлаб бергани ҳамда бу сув қайси мақсадлар учун, қандай фойдаланилганлиги, сувдан фойдаланиш коэффициенти ҳақида туман ирригация бўлимига ахборот бериб боради.

Ҳар ўн беш кунда туман ирригация бўлими билан олинган сув миқдори ва ундан қандай фойдаланилганлиги тўғрисида ўзаро далолатномалар тузади.

Ҳар чорак якуни бўйича 10 кун ичида туман ирригация бўлимига улар билан келишилган тарзда белгиланган шаклда ҳисобот беради.

Туман (шаҳар) ирригация бўлимлари ҳар куни кечқурун соат 19:00 гача ҳар бир сув манбасидан олган суви, иқтисодиёт тармоғига, сув истеъмолчилари уюшмасига қанчадан бергани ва улар сувни қандай мақсадда ишлатганлари, сувдан фойдаланиш коэффициенти ҳақида маълумотларни ирригация тизимлари ҳавза бошқармасига, нусхасини тегишли Ирригация тизими бошқармасига тақдим этади.

Ирригация тизими бошқармаси – ҳар куни кечқурун соат 20:30 гача ҳар бир сув манбаидан олган суви, уни қайси туманга, иқтисодиёт тармоғига, сув истеъмолчилари уюшмасига қанчадан бергани ва улар сувни қандай мақсадда ишлатганлари, қанча сув қайси сув объектига ташланганлиги, сувдан фойдаланиш коэффициенти ҳақида маълумотларни Қорақалпоғистон Республикаси Сув хўжалиги вазирлиги ва Ирригация тизимлари ҳавза бошқармасига тақдим этади.

Ҳар ўн кунда тегишли магистрал канал (тизим) ва ирригация тизимлари ҳавза бошқармаси билан олган сувлари ва улардан қандай фойдаланганлиги тўғрисида ўзаро далолатномалар тузади.

Ҳар чорак якуни бўйича 10 иш куни давомида ирригация тизимлари ҳавза бошқармасига белгиланган тартиб ва шаклда ҳисобот беради.

Қорақалпоғистон Республикаси Сув хўжалиги вазирлигига Ирригация тизимлари ҳавза бошқармаси — Сув хўжалиги вазирлигига ҳар куни кечқурун соат 21:00 га қадар ҳар бир сув манбаидан олган жами суви, уни қайси магистрал каналга, ирригация тизими бошқармасига, вилоятга, туманга, иқтисодиёт тармоғига қанчадан бергани ва улар томонидан сув қандай мақсадлар учун ишлатилгани тўғрисида, қанча сув қайси сув ҳавзасига ташлангани, сувдан фойдаланиш коэффициенти ҳақида ёзма равишда кунлик ахборот бериб боради.

Сувдан фойдаланиш ва сув чиқаришда қуйида келтирилган шартларга (чекловларга) мос (тўғри) келувчи барча респондентлар сувдан фойдаланганлик ва сув чиқариб ташлаганлиги тўғрисидаги маълумотларни 2-тп шакли бўйича тақдим этадилар:

• сув объектларидан (қишлоқ хўжалиги объектларидан ташқари) суткасига 5 метр куб ёки ундан ортиқ сув олувчилар;
• сув таъминоти тизимларидан (сув билан таъминловчи - респондентлардан) қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини ишлаб чиқаришдан ташқари сув истеъмолининг барча турлари учун суткасига 5 метр куб ва ундан ортиқ сув олувчилар;
• қишлоқ хўжалик маҳсулотларини ишлаб чиқариш учун сув таъминоти тизимларидан сув олувчилар, сув объектларидан суткасига 5 метр куб ва ундан ортиқ миқдорда сув олувчилар;
• олинаётган сувнинг миқдори қанча бўлишидан қатъий назар умумий қуввати 500 метр куб ёки ундан ортиқ бўлган айланма сув таъминоти тизими бўлганлар;
• оқава (чиқит, дренаж) сувларни чиқариб ташловчилар.

Сувлар миқдорлари бўйича кўрсатилган чегаралар ҳудуднинг ўзига хос жиҳатларидан келиб чиқиб Сув хўжалиги вазирлигининг ҳудудий бўлинмалари томонидан камайтирилиши ҳам мумкин.