«Озодлик»нинг Telegram’даги даракчиси оммага «Маҳаллий раҳбарлар юқорига қишлоғимиз ҳақида сохта маълумот бериб келмоқда» сарлавҳали хабар улашди. Мазкур хабарда Китоб туманидаги «Хўжаилмкони» қишлоғи аҳолиси ичимлик суви муаммосига дуч келаётгани, қишлоққа сув келтириш учун 327 миллион сўмдан ортиқ маблағ беҳуда сарфлангани ҳақида ёзилади. Шунингдек, мурожаатчи қишлоқдаги зиёратгоҳ ҳам таъмирга муҳтож эканлигини қўшимча қилади.
Ҳақиқий ҳолатни ўрганиш мақсадида «Дарё» мухбири Китоб туманининг «Хўжаилмкони» қишлоғида бўлди.
— Қишлоғимиз аҳолисининг қарийб 50 фоизи азалдан ичимлик суви билан таъминланган эди, — дейди «Хўжаилмкони» МФЙ раиси Сайфиддин Исомиддинов. – Қолган 150–160 та хўжалик сувсиз бўлгани сабабли давлат Дастурига кўра, 2018 йил 327 миллион маблағ эвазига қишлоқ бошидаги табиий булоқ сувидан қувур орқали ичимлик суви келтирилди. Ҳозирда қишлоғимиз аҳлида ичимлик суви билан боғлиқ муаммо йўқ.
Маҳалла раисига кўра, ичимлик суви қишлоқ бошидаги табиий «Хўжаилмкони» булоқ сувидан қувур ёрдамида 2,5 километр масофадан тортиб келтирилган.
— Аслида 327 миллион сўмга «Ал-Жамҳур» қурилиш фирмаси ишчилари булоқ сувини 2 км масофагача олиб келиши режалаштирилган эди. Аммо қурувчи ташкилот раҳбари ҳомийлигида яна 500 метр масофа қўшилди, — дейди маҳалла раиси Сайфиддин Исомиддинов.
Қишлоқда яшовчи аҳоли вакилларининг айтишича, 327 миллион сўм маблағ эвазига тортиб келинган ичимлик суви аҳоли эҳтиёжини қондирмаяпти.
— 327 миллион 500 минг сўм маблағ эвазига 2 километр масофадан «шланг» тортиб келишди холос, — дейди ушбу ҳудудда яшовчи Шерзод Мирзаев. – Шуям бўлса, аҳоли яшаш ҳудудигача олиб келинмади. Шунинг учун ҳам қишлоқ аҳолиси 150 минг сўмдан яна пул йиғиб, кўчасигача «шланг» тортди. Аммо сув баъзан келади, баъзан эса йўқ. Мурожаат қилганимиздан сўнггина, сувни қўшиб қўйишди.
МФЙ раиси Дастурда аҳоли хонадонига қадар сув тортиб бориш кўзда тутилмаганлигини айтди.
— Булоқдан қувур орқали олиб келинган сувни хонадон ичкарисига олиб кириш «смета»да белгиланмаган, — дейди маҳалла фуқаролар йиғини раиси Сайфиддин Исомиддинов. — Дастурга кўра, сув қувурлари аҳоли яшовчи кўча бошигача олиб борилиши кўзда тутилган. Аҳолининг яна пул йиғганидан эса хабарим йўқ.
Шерзод Мирзаев қишлоқдошлари аҳолини сув билан таъминлаш масъулиятини туман «Сувоқова» корхонаси маҳалла фуқаролар йиғини зиммасига юклаши ва келажакда сув билан боғлиқ носозликлар яна маҳалла гарданига тушишидан хавотирда эканлигини билдиряпти.
— Аҳолини сув билан таъминлаш ишларини маҳалла зиммасига юклаб қўйишларини ҳеч қачон кўрмаганман, — дейди Шерзод Мирзаев. — «Сувоқова» қишлоқни сув билан таъминлаш масъулиятини маҳалла зиммасига юкласа, мавжуд ускуналарни маҳалла балансига ўтказса, келажакда сув билан боғлиқ носозликлар масалан «шланг» тешилиши ёки мотор куйиши каби муаммолар яна йиғ-йиғ орқали ҳал этиладими?
Ушбу қишлоқнинг ёши улуғ инсонларидан бири Мухтор Раҳимовнинг айтишича, қишлоққа булоқ сувини қувур орқали тортиб келиш орқали аҳолининг ичимлик суви муаммоси ҳал этилиши кўзда тутилган бўлса-да, мақсадга эришилмади.
— Булоқдан тортиб келинган сув баъзан чиқиб, баъзан чиқмай қоляпти, — дейди Мухтор Раҳимов. – Шу сабабли ҳам хонадонига сув бормаган юртдошларимиз 300–400 метр масофадан сув ташиб келтириб ичяпти. Қўшни қишлоқ Нимгида аҳолини ичимлик суви билан таъминлаш мақсадида давлат Дастурига кўра ажратилган маблағга артизан қудуқ қазишганди. 130–200 метрдан тоза ичимлик суви чиқибди. Ўша артизан қудуқдан бугунги кунда 27 та жўмрак орқали 315 та хонадон сув ичяпти. Ичимлик суви муаммоси йўқ уларда. Бизга сув келтириш учун сарфланган 327 миллион сўм маблағ эса беҳуда сарфланди.
Шерзод Мирзаевнинг маълумот беришича, «Оқсув» МФЙ ҳудудидаги Нимги қишлоғи ва «Хўжаилмкони» МФЙ таркибидаги Хўжаилмкони қишлоғи аҳолисини бир вақтнинг ўзида ичимлик суви билан таъминлаш назарда тутилган бўлиб, давлат Дастурига кўра ҳар иккала қишлоққа ҳам бир вақтнинг ўзида ичимлик суви келтирилиши лозим бўлган. Аммо хўжаилмкониликларнинг бу борада «бахти чопмади». Фуқаро Мирзаев МФЙ раиси айтган қишлоқ аҳолисининг ичимлик суви билан таъминланган 50 фоизи ҳам «лоток» орқали оқиб келаётган сувдан истеъмол қилишини билдирди.
— Биз-ку сувни ҳалигача «лоток»дан ичамиз, — дейди Шерзод Мирзаев. – Аммо қувур орқали уйига сув борган ҳамқишлоқларимиз энди сувдан қийналишмасин.
Шерзод Мирзаевнинг сувни мана бу «лоток»дан ичамиз дея оқиб келаётган сувга ишора қилишига ишонмадик. Шу боисдан ҳам яна битта хонадон эшигини қоқдик. «Ҳақиқатдан ҳам ушбу «лоток» сувидан истеъмол қиламиз, — дейди Ашур Хуррамов. – Бу сув ҳали тинийди. Ҳозир сел келгани боис лойқаланган-да».
Ашур Хуррамовнинг сўзларига кўра, одамлар лойқа сувларни челакда тиндириб, кейин истеъмол қилишади. Селлар кўп кузатиладиган баҳор фаслида лойқа сувнинг тиниши қийин бўлади. «Сел келганда 2–3 кун лойқа сув ичишга мажбур бўламиз», — дейди Ашур Хуррамов.
Сайфиддин Исомиддинов қишлоқнинг 50 фоиз ичимлик суви билан таъминланган аҳолиси ҳақиқатдан ҳам булоқдан «лоток» орқали оқиб келаётган сувдан истеъмол қилишини тасдиқлади.
Раис «Дарё» мухбирининг «Ҳар иккала қишлоқ ҳам бир вақтда ичимлик суви билан таъминланиши керак бўлса, нега энди иккала маҳаллага 2 хил манба орқали сув келтириш мўлжалланган? — деган саволига «Хўжаилмкони қишлоғида 100 йиллардан буён оқиб турган табиий булоқ суви бор, Нимги қишлоғида эса бундай имконият йўқ, шунинг учун ҳам уларга артизан қудуқ қазиш режа қилинган», — дея жавоб берди.
Қишлоқ оқсоқолларидан Луқмон ҳожи Ҳошимовнинг айтишича, бу борада МФЙ раиси ҳам, сув йўқ деяётган қишлоқдошлари ҳам ҳақ. Қишлоққа сув келтиришда булоққа ишонилишида ҳам жон бор. Сабаби булоқ суви бир неча йиллардан бери тўхтамай оқиб турибди. Аммо ўтган йилгидек ёғингарчилик кам бўлган йиллари сув тортилиб, аҳоли сувга муҳтож бўлиб қолиши айни ҳақиқат. Булоқ суви баъзан камайиб, баъзан кўпайишини ҳам ҳисобга олиш зарур эди.
82 ёшли Луқмон Ҳошимовнинг қўшимча қилишича, қишлоқда жойлашган Ҳазрати мавлоно Хўжаимконаги зиёратгоҳига хорижий давлатлар Туркия, Эрон ва Саудия Арабистонидан ҳам меҳмонлар ташриф буюради. Бироқ зиёратгоҳга олиб келувчи йўллар жуда торлиги ва талабга жавоб бермаслиги боис ҳам туристлар келиб-кетишда қийналади.
— Зиёратгоҳга олиб келувчи йўллар жуда тор, — дейди Луқмон Ҳошимов. — Туристларнинг автобуси юролмайди. Шунинг учун ҳам улар автобусини ярим йўлда қолдириб, анча масофага яёв юриб келишга мажбур. Бу нафақат хорижлик сайёҳларга, юртимизнинг чекка ҳудудларидан келаётган меҳмонларга ҳам қийинчилик туғдирмоқда.
Маълум бўлишича, ушбу қишлоқда Нақшбандия йўналишидаги тасаввуфнинг азим пирларидан бири, фиқҳ, ҳадисшунос илмининг буюк алломаси, авлиёлар авлиёси дея сифатланган 1512–1600 йилларда яшаб ўтган Мавлоно Абдулбоқи Хожагий Эмкангий ибн Мавлоно Дарвеш Муҳаммад Вахшуворий даҳмаси жойлашган. Зиёратгоҳ 2013 йил таъмирланган. Аммо таъмирлаш ишлари яхши олиб борилмаганлиги сабаблими зиёратгоҳ ичида жойлашган ўз вақтида масжид вазифасини бажарган хонақоҳ бугунги кунда таъмирталаб аҳволда.
Маҳаллий аҳоли вакилларининг гувоҳлик беришича, туркиялик шайх ушбу зиёратгоҳга келганда хонақоҳ аҳволини кўриб, «хароб қилибсизлар» – деган гапни ҳам айтган экан.
«Хўжаилмкони» МФЙ раисининг маълумот беришича, 28 март куни Китоб туманида бўлиб ўтган вилоят ҳокими Зафар Рўзиевнинг қабулида 2019 йил 1-миллиард сўмдан ортиқ маблағ эвазига ушбу зиёратгоҳ қайта таъмирланиши кўзда тутилгани айтилган.
Қишлоқ аҳлининг «Дарё» мухбирига қўшимча қилишича, қишлоқнинг чекка ҳудудидаги ерларга янги кўчиб чиққан хўжаликлар ҳалигача қўлбола симёғочлардан фойдаланиб келади.
— Янги кўчиб чиққан хонадонлар учун талабга жавоб берадиган симёғочлар йўқ, — дейди Шерзод Мирзаев. – Барчаси қўлбола симёғоч бўлиб, аҳоли ҳаёти учун жуда хавфли ҳолатга келиб қолган. Ўтган сафарги мурожаатимиздан кейин туман электр тармоқларидан келиб, 4–5 та симёғочни алмаштириб беришди. Аммо қолганлари ҳалигача шу аҳволда турибди.
Шерзод Мирзаев гапининг исботи сифатида «Дарё» мухбирига ўзи истиқомат қилувчи кўчадаги симёғочлар суратини ҳам тақдим этди. У тақдим этган суратларда ҳақиқатдан ҳам симёғочлар қулаш арафасига келиб қолганини кўриш мумкин эди.
Мурожаатчи қай даражада ҳақ ёки ноҳақ эканлигини зукко ўқувчи англаб етди, албатта. Аммо бу ишга масъул мутасаддилар-чи? Улар ҳам тушунишдими?
Изоҳ (0)