Ўзбекистонлик эркак ва аёл теннисчилар тахминан қанча пул ишлаб топиши масаласи кўрсатилди. Россиянинг бой оилалари ягона фарзандини теннисга йўналтириб, уларга бутун умрлик тўкин ҳаёт тақдим этиш учун борини беради. Масалан, айрим теннисчи қизларга ўзининг оталари мураббийлик қилади.
Дунё кезиб чарчамайдиган ўзбекистонлик теннисчи қизлар карьераси давомида қанча даромад қилди?
«Оламспорт» нашридаги навбатдаги чиқишида Хусниддин Мирзалиев теннисга эътибор жаҳонда қандай деган саволга жавоб топишингиз учун мақола тайёрлади. Қуйида шу ҳақда билиб олиш мумкин.Теннис Олимпиада ўйинлари таснифига киритилган спорт туридир. У бутун дунё бўйлаб тарқалган. Мазкур спорт тури билан 6—7 ёшдан бошлаб шуғулланиш мумкин. Уч ёшдан бошлайдиганлар ҳам йўқ эмас.
«Катта дубулға» мусобақаларига эга Америка, Ғарбий Европа ёки Австралия мамлакатларида теннис жуда ҳам ривожланган. Агар болада кучли хоҳиш ва ҳақиқий истеъдод бўлса, мамлакат теннис федерацияси унга ёрдам қўлини чўзади. Ҳар 15 боладан 12 нафарини федерациянинг ўзи қўллаб-қувватлаши мумкин. Бу эса уларни ҳеч бир харажатсиз катта теннисга олиб кириши мумкин.
Шарқий Европа ёки Осиёнинг айрим мамлакатларини истисно қилсак, ҳолат бутунлай бошқача эканини кўрамиз. Масалан, Россияда ёш истеъдодларни кўплаб топиш мумкин. Бироқ федерациянинг қурби уларнинг барчасига маблағ ажратишга етмайди. Бунинг натижасида рус теннисчилари бутун дунё бўйлаб тарқалиб кетади. Россиялик ёш истеъдодлар бошқа давлат федерациялари томонидан таклиф тушса, шу ондаёқ бир қарорга келишга мажбур.
Ўзбекистонда туғилган бўлса-да, бошқа мамлакатлар шарафини ҳимоя қилишга қарор қилган теннисчилар
Қозоғистон, Австралия, Исроил, Германия ва яна кўплаб мамлакатлар рус теннисчиларига таклиф билан чиқади. Чунки улар истеъдодларнинг барча харажатларини кўтаришга тайёр. Қолганлар эса қобилият, ота-онасининг федерацияда таниши бор ёки йўқлиги, омади келиб, қандайдир ҳомийнинг унга қизиқиб қолиши каби йўллар орасида қолади.Юқорида келтирилган давлатларда эса бундай эмас. Уларда теннисга қизиқиш катта. Давлат федерацияга уни оммалаштириш учун пул ажратади. Йирик компаниялар, сармоядорлар теннисга мунтазам жалб этилади, катта турнирлар ўтказилади. Юлдузлар иштирокида болалар учун мастер-класслар канда қилинмайди.
Шунинг учун ҳам «Дэвис Кубоги»да мамлакатнинг энг сара ракетка усталари кортга тушади. Гарчи «Дэвис Кубоги» учун рейтинг очколар берилмаса ҳам, теннисчилар ҳеч иккиланмай унда иштирок этиб беради. Чунки уларни машҳур қилган ва барча харажатларини кўтарган ҳам аслида миллий федерациялар ҳисобланади.
ТОП теннисчилар
Тахминан ўн йиллар олдин, ТОП-100 га кирувчи теннисчилар ҳомийлардан кўпроқ пул мукофотлари олган. Ҳозир вазият бироз бошқача. Ҳомийлар пулларни ТОП-100’га бўлиб бериш ўрнига, ТОП-10 теннисчиларга кўпроқ аҳамият беришни лозим деб топди. Сабаби 100 кишига пул тарқатгандан кўра, 10 нафар олди теннисчига бироз кўпроқ пул ажратиш билан харажатни тежаш ва ўша-ўша обрўга эга бўлиш мумкин, замон талаби шундай. Натижада ТОП-10 теннисчиларининг йиллик даромади 5—10 миллион АҚШ долларини ташкил эта бошлади. Бу фақатгина мусобақалардан олинадиган мукофот пулларидир. Ҳомийлар билан шартномалар, реклама ва бошқа шахсий шартномалар даромади бунинг ичига кирмайди.Ўзбекистонлик эркак теннисчилар бутун фаолияти давомида ва айнан 2017 йилда қанча пул ишлаб топди?
Масалан, оддий ATP—250 турнири ТОП-10 теннисчини турнирга жалб этиши учун, улар 1-даврада мағлуб бўлган тақдирида ҳам алоҳида рағбатлантиришга мажбур. Чунки уларнинг турнирда иштирок этиши мухлисларни жалб этади, қизиқишни кучайтиради, ТВ трансляциясининг нархи ўсади, интервьюлар учун талаб ошади. ТОП-20, ТОП-30 спортчилар ҳам маълум миқдорда қўшимча сармоя олади. Қолган теннисчилар эса турнир учун белгилаб қўйилган пул мукофоти билан чегараланишга мажбур.ТОП-10 теннисчилар ўзи учун 5—10 кишидан иборат жамоани йиғиб олади: мураббий, физиотерапевт, психолог, врач ва бошқалар. 50—80-ўринларда юрган спортчиларда эса биргина мураббий ва физиотерапевт мавжуд. Ундан ортиғини ҳамён кўтармайди. ТОП-100’дан ташқаридагиларнинг физиотерапевтга ҳам кучи етмайди.
Физиотерапевт — спортчининг жисмоний ҳолатига жавоб берувчи шаҳс. ТОП-80, ТОП-90 теннисчилар йилига ўртача 300—400 минг АҚШ доллари ишлаб топади. Ҳар бир турнирда ишлаб топган маблағидан камида 30 фоиз солиқ тўлайди. Шунингдек, у қўли остидаги бутун жамоани таъминлайди. Улар авиарейсларда кўпроқ бизнес-классда учишга ҳаракат қилади. Бу мусобақага яхши тайёргарлик билан етиб боришни таъминлаши мумкин. Еб-ичиш ҳамда меҳмонхона учун тўловларнинг барчаси теннисчининг ҳамёнидан кетади.
Мураббий ёки физиотерапевтлар йилига ўртача 60—100 минг доллар атрофида маош олади. Рафаэль Надаль ўтган йили қиймати 600 000$ ни ташкил қиладиган соат тақиб, мусобақаларда иштирок этганди. Бу ёғини ўзингиз ҳисоб-китоб қилаверинг.
Изоҳ (0)