«Ижтимоий фикр» жамоатчилик фикрини ўрганиш маркази томонидан «Ўзбекистон Республикаси Президенти сайлови — 2016» мавзуидаги ижтимоий сўровнинг иккинчи босқичи ўтказилди. Бу ҳақда «Дарё»га марказ мутасаддилари маълум қилди.
Тадқиқотнинг биринчи босқичида фуқароларнинг электорал кайфиятидаги ўзгаришлар, уларнинг сайлов кампаниясидан хабардорлиги ўрганилганди. Сўровнинг иккинчи босқичи шу йилнинг 2—10 ноябрь кунлари, яъни сайловолди тайёргарлик тадбирлари қизғин паллага кирган пайтда ўтказилди. Жами сўровда 2200 нафар киши қатнашди. Уларнинг 50,9 фоизи шаҳар, 49,1 фоизи қишлоқ аҳолисидир. Респондентларнинг 49,5 фоизи эркаклар, 50,5 фоизи аёллар. Ижтимоий тадқиқот мамлакатнинг барча ҳудудида тасодифий-эҳтимолий усулни қўллаган ҳолда ташкил этилди. Сўровда қатнашганларнинг мутлақ катта қисми — 97,5 фоизи шу йилнинг 4 декабрь куни бўлиб ўтадиган сайловда албатта иштирок этишини маълум қилган. Сўровнинг биринчи босқичида бу кўрсаткич 95 фоизни ташкил этган эди.
Жамоатчилик фикрини ўрганиш мамлакат аҳолисининг бўлажак сайлов ҳақида хабардорлик даражаси жадал ошиб бораётганини кўрсатди. Масалан, респондентларнинг 87,3 фоизи Ўзбекистон Республикаси Президенти Конституция, «Ўзбекистон Республикаси Президенти сайлови тўғрисида»ги Қонунга мувофиқ, умумий, тенг ва тўғридан-тўғри сайлов ҳуқуқи асосида яширин овоз бериш орқали беш йил муддатга сайланишини билади. Сўровнинг биринчи босқичида хабардорлик даражаси 85,2 фоизни ташкил қилган эди.
Ижтимоий тадқиқот таҳлиллари сайлов кампанияси ҳақида фуқаролар хабардорлиги юксак даражада эканлигини кўрсатди. Бундай натижаларга конституциявий орган мақомига эга бўлган Ўзбекистон Республикаси Марказий сайлов комиссияси томонидан кенг миқёсли тушунтириш-тарғибот тадбирлари амалга оширилгани, шунингдек, сайлов жараёни очиқлиги ва ошкоралигини таъминлаш, Ўзбекистон ҳамда хориждаги ОАВларда изчил ахборот бериб борилиши орқали эришилди.
Сўров шуни кўрсатдики, фуқароларнинг мутлақ катта қисми учун ОАВ мамлакат ижтимоий-иқтисодий ва сиёсий ҳаётидаги воқеалар ҳақидаги ахборотларнинг асосий манбаи ҳисобланади. Сўровда қатнашганларнинг 69,9 фоизи сайлов кампаниясини доимо, 28 фоизи эса имкон борича кузатиб бормоқда. Сўровнинг биринчи босқичида бу кўрсаткичлар тегишлича 68,1 ва 22,3 фоизни ташкил қилганди. Ижтимоий тадқиқот сайлов кампанияси қизғин паллага кириши билан телевидение, радио ва матбуотнинг оммабоплиги ошиб бораётганини кўрсатди. Сўровда иштирок этганларнинг салмоқли қисми телевидениени сайлов кампанияси ҳақида тезкор, батафсил ва қулай вақтда ахборот бериш манбаи сифатида эътироф қилган. Улар марказий ОАВ сайловга тайёргарлик кўриш ва унинг ҳуқуқий асосларини, шунингдек, номзодларнинг сайловолди дастурларини ёритишда тезкорлик ва ҳозиржавоблиги билан ажралиб туришини қайд этган.
Қатнашчиларнинг фикрича, ОАВ сайлов жараёнининг очиқлиги ва ошкоралигини таъминламоқда. Уларнинг сайлов кампаниясига оид холис ва ишончли ахборотларини ижобий баҳоланган.
Тадқиқотда Президентликка номзодларнинг шахсий фазилатлари бўйича жамоатчилик фикри билан ҳам қизиқилди. Икки босқичдаги тадқиқот шуни кўрсатдики, «Ўзбекистон Республикаси Президентлигига номзодлар қандай шахсий фазилатларга эга бўлиши керак», деган саволга сўровда иштирок этган ўзбекистонликлар «Юксак заковат, мустаҳкам ирода, ҳалоллик ва тартиблиликни ўзида жо этган бўлиши керак», деб жавоб берган. Номзодларнинг устувор фазилатлари сифатида давлат даражасида фикрлай олиши, сиёсий раҳбарлик тажрибаси, юксак малака, бошқарувнинг замонавий кўникмаларидан хабардорлиги, билимли, демократик тамойиллар, миллий ва умуминсоний қадриятларга содиқлиги, аҳолининг турли ижтимоий қатламлари орзу-умидларини ҳамда манфаатларини ҳисобга олиш истаги ва интилиши, фаол фуқаролик нуқтаи назарига эга бўлиши кўрсатиб ўтилган.
Сўров фуқаролар кайфияти сайлов арафасида ижобий ва эзгу умидлар билан йўғрилганини кўрсатди. Чунки тадқиқотда қатнашганларнинг 96,7 фоизи Президент сайлови муҳим аҳамиятга эга эканлиги ва уларнинг ҳаётида ғоят катта ўрин тутишини маълум қилган.
Диққат, диққат! «Дарё»нинг Telegram’даги расмий канали — «Toshqin ‘Daryo’»га обуна бўлиб, янгиликлардан овозли кўринишда баҳраманд бўлишингиз мумкин.
Изоҳ (0)