Xalq ta’limi vazirligi maktablarda geografiya fanining dars soatlarida o‘zgarishlar bo‘layotgani yuzasidan ijtimoiy tarmoqlarda tarqalgan e’tirozlarga munosabat bildirdi.
Ma’lum qilinishicha, Milliy o‘quv dasturiga ko‘ra, 2022/2023-o‘quv yilidan boshlab, 1–6-sinflarda yagona tabiiy fanlar (Science) fani joriy qilinishi belgilangan. Yangi fan geografiya, biologiya, fizika, kimyo hamda astronomiya fanlari bo‘yicha o‘quvchilarning dastlabki ko‘nikmalarini shakllantirishga qaratilgan.
Endilikda bu fanlarga oid bilim va ko‘nikmalar o‘quvchilarda 1-sinfdan boshlab shakllantiriladi. Milliy o‘quv dasturi doirasida o‘quvchilarda tabiiy fanlar orqali shakllanishi lozim bo‘lgan bilim va ko‘nikmalar har bir sinf kesimida belgilangan.
“O‘quvchilar boshlang‘ich sinflarda yetarli ko‘nikma va malakaga ega bo‘lishlari uchun xalqaro tajribadan kelib chiqib, yangi fanga ajratilgan dars soatlarini boshlang‘ich sinflarda ko‘paytirishga ehtiyoj tug‘ildi. Shu munosabat bilan, 6-sinfda har biri haftalik 2 soatdan o‘tiladigan (jami 6 soatlik) geografiya, biologiya va fizika fanlari o‘rniga yagona, haftasiga 3 soatlik tabiiy fanlar kiritildi”, — deyiladi munosabatda.
O‘z navbatida, qolgan haftalik 3 soat tabiiy fanlar doirasida 2-, 3-, 4-sinflarga o‘tkazilgan. Ya’ni bu sinflarga haftasiga 1 soatdan, jami 3 soat qo‘shib berilgan.
Ta’kidlanishicha, maktabda geografiya fanidan berilishi zarur bo‘lgan bilim hajmi va unga umumiy rejada ajratilgan soatlar hajmi qisqargani yo‘q.
“Shu nuqtayi nazardan, ijtimoiy tarmoqlarda geografiya fani yo‘qolish xavfi ostida degan xulosalar asossiz”, — deya qayd etiladi munosabatda.
Shuningdek, Xalq ta’limi vazirligi bu boradagi jahon tajribasi va yangi fan kiritilishi o‘quvchilarga qanday imkoniyat yaratishi to‘g‘risidagi ma’lumotlar bilan bo‘lishgan.
Jahon tajribasida qanday?
Tabiiy fanlar jahondagi aksariyat rivojlangan davlatlarda o‘qitiladi. Xususan, Buyuk Britaniya tajribasi o‘rganilganida, tabiiy fanlar 1–6-sinflarda integratsiya qilingan holda, yagona fan sifatida o‘qitiladi.
Tabiiy fanlarning quyi sinflarda qo‘shib o‘qitilishi o‘quvchiga olamni bir butun tasavvur qilish, fanlarga oid mavzular kesimida loyiha ishlarini amalga oshirib, tadqiqotchilik ko‘nikmalarini rivojlantirish, o‘quvchilarning faolligini oshirish, tanqidiy fikrlash qobiliyatlarini yaxshilash, ularni ijodkorlikka yo‘naltirishga xizmat qiladi.
Milliy o‘quv dasturi doirasida ta’lim mazmunida amalga oshirilayotgan bu kabi o‘zgarishlar iqtisodiyot sohalariga xalqaro andozalar asosida mehnat bozorida ehtiyoj yuqori bo‘lgan ko‘nikmalarga ega kadrlarni tayyorlashi bilan o‘quvchilar uchun manfaatlidir.
Yangi fan kiritilishi o‘qituvchilarga qanday imkoniyat yaratadi?
Milliy o‘quv dasturida aynan geografiya fani haftalik 8 soat dars o‘tilishi belgilangan. Shu o‘rinda alohida qayd etish lozimki, geografiya fani o‘qituvchilarida tabiiy fanlar yo‘nalishi bo‘yicha qisqa muddatli qayta tayyorlov kursini muvaffaqiyatli tamomlagan taqdirda, 11 soat dars berish imkoniyati paydo bo‘ladi (natijada, amaldagi haftalik 10 soat o‘rniga, 11 soat berishlari mumkin).
Shu bilan birga, vazirlik dasturni xalqaro talablar asosida zamonaviylashtirish bo‘yicha o‘z oldiga qo‘yilgan vazifalarni inobatga olgan holda, o‘quvchilarda iqtisodiy bilimlarni yanada oshirish maqsadida qo‘shimcha soat ajratish bo‘yicha imkoniyatlarni o‘rganmoqda.
Mazkur yo‘nalishda qo‘shimcha dars joriy qilinsa, bu ham geografiya o‘qituvchilari uchun qo‘shimcha imkoniyat bo‘ladi.
Izoh (0)