O‘zbekistonda soliq ma’muriyatchiligini yanada takomillashtirish hamda budjetga to‘lovlar intizomini mustahkamlashga oid hukumat qarori loyihasi jamoatchilik muhokamasi uchun e’lon qilindi.
Foto: “Daryo”
Unga ko‘ra, mazkur qaror bilan yuridik shaxslarning bajarilmagan soliq majburiyatlari bo‘yicha ularning mol-mulkini xatlash va taqiq qo‘yish tartibi ishlab chiqiladi.
2021-yil 1-maydan boshlab:
- yuridik shaxslarning bajarilmagan majburiyatlari bo‘yicha ularning mol-mulklari, aktivlari va daromadlariga taqiq qo‘yiladi;
- davlat organlari, tadbirkorlik subyektlari va jismoniy shaxslarga davlat budjeti va jamg‘armalar mablag‘lari hisobidan subsidiyalar ajratish tovarlarni yetkazib beruvchi (xizmatlar ko‘rsatuvchi) subyektlarning qo‘shilgan qiymat solig‘idan joriy qarzi mavjud bo‘lmagan taqdirdagina amalga oshiriladi;
- subsidiyalarni boshqarish vakolatiga ega bo‘lgan davlat organlari va tashkilotlari subsidiyani ajratishda tovarlarni yetkazib beruvchi (xizmatlar ko‘rsatuvchi) subyektlarning qo‘shilgan qiymat solig‘idan joriy qarzi mavjud emasligini tekshiradi.
Davlat soliq qo‘mitasi 2021-yil 1-mayga qadar o‘z saytida kontragentlarning soliq qarzi mavjud emasligi to‘g‘risidagi elektron ma’lumotnomani bepul olish imkonini beruvchi interaktiv xizmatni ishga tushirishi lozim.
Qarzdorning mol-mulkini aniqlash va xatlash vakolatli organlar, muassasalar, tashkilotlar yoki notarial harakatlarni amalga oshirish vakolatiga ega bo‘lgan shaxslar bilan yozma yoki axborot-kommunikatsiya tizimlari orqali elektron ma’lumot almashish shaklida amalga oshiriladi. Bunda soliq organi so‘rov yuborish orqali vakolatli organlardan qarzdorning mol-mulklari to‘g‘risidagi ma’lumotlarni olishga haqli.
Shuningdek, soliq organining so‘rovi yoki qaroriga asosan ichki ishlar organlari qarzdorning avtomototransport vositalarini qidirish, to‘xtatish va belgilangan joylarga vaqtincha saqlash uchun olib borilishini ta’minlaydi hamda qarzdorning avtomototransport vositalarini ro‘yxatdan o‘tkazish yoki qayta ro‘yxatdan o‘tkazishga taqiq qo‘yadi.
Bundan tashqari, Kadastr agentligi va uning hududiy bo‘limlari qarzdorning ko‘chmas mulki va (yoki) yer uchastkasiga bo‘lgan huquqlarni boshqa shaxsga o‘tkazishga taqiq qo‘yadi.
Soliq to‘lovchining milliy valyutadagi bank hisobvaraqlarida mablag‘ yetarli bo‘lmaganda, uning chet el valyutasidagi mablag‘larini soliq qarzidan ortiq miqdorda sotilishining oldini olishga qaratilgan chora-tadbirlar belgilanadi.
Mol-mulkni xatlash yoki taqiq qo‘yish to‘g‘risida soliq organi qarori ushbu qaror qabul qilgan soliq organi yoki yuqori turuvchi soliq organi yoki sud tomonidan bekor qilinishi mumkin.
U quyidagi hollarda bekor qilinishi mumkin:
- soliq qarzi to‘liq hajmda budjetga to‘langanda (qoplanganda);
- Soliq kodeksining 107-moddasiga muvofiq, mol-mulk garoviga almashtirilganda;
- soliq organi qarori asosida xatlangan mol-mulk bo‘yicha soliq qarzini majburiy undiruvga qaratish yuzasidan sud hujjati yoki soliq organi qarori asosida MIB tomonidan xatlanganda;
- Soliq kodeksining 11-bobida nazarda tutilgan tartibda soliq qarzini to‘lash muddati kechiktirilgan yoki bo‘lib-bo‘lib to‘lashga ruxsat berilganda;
- soliq qarzi hisobdan chiqarilganda;
- qarzdor bankrot deb e’tirof etilganda.
Ushbu qaror loyihasi muhokamasi 14-martgacha davom etadi.
