O‘zbekistondagi Coca-Cola zavodi arzon narxlangani shubha keltirib chiqardi. Aksilmonopoliya qo‘mitasi bunga munosabat bildirdi
O‘zbekistondagi alkogolsiz ichimlik ishlab chiqaruvchi Coca-Cola Ichimligi Uzbekiston Ltd MChJning 57,118 foizlik davlat ulushi sotuvga qo‘yilgandi.
“Rost24.uz”ning yozishicha, ushbu korxona O‘zbekistonda 1-raqamli, jahonning 4 ta sifat sertifikatini qo‘lga kiritgan yagona, barqaror ishlab chiqarishga ega zavod hisoblanadi. Birgina 2019-yildagi ishlab chiqarishning bozordagi ulushi qariyb 47 foizni tashkil etgan bo‘lib, bu eng yaqin raqobatchisidan 70 foizga ko‘p. Kompaniya aynan shu yili 1 trillion 455 milliard so‘m daromad qilgan. Bir yillik sof foyda esa 270 milliard so‘m. (DABA saytida 207 milliard so‘m qilib ko‘rsatilgan.)
Shu sababli “barqaror ishlab chiqarish va katta daromadga ega O‘zbekistondagi 1-raqamli zavodni sotish kimga kerak bo‘lib qoldi?” degan savol paydo bo‘lgan. Shuningdek, Coca-Cola kompaniyasining savdosida qatnashish uchun qo‘yilgan talablar “g‘olib xaridor oldindan aniq, kompaniyaning davlat ulushini birgina xaridor — Turkiyaning Coca-Cola İçecek kompaniyasi sotib olishi mumkin”, degan shubhalar paydo qilgan.
Davlat aktivlarini boshqarish agentligi tomonidan O‘zbekistondagi Coca-Cola kompaniyasining davlat ulushini sotilishi bo‘yicha ko‘rsatgan shartlar orasida sotib oluvchi kamida 7 yillik tajribaga ega bo‘lishi, yillik sof tushumi 200 million dollardan kam bo‘lmasligi, alkogolsiz ichimliklar bo‘yicha xalqaro tajriba ega bo‘lishi kabilar keltirilgan.
Monopoliyaga qarshi kurashish qo‘mitasi ushbu holat bo‘ycha bayonot berdi.
Qayd etilishicha, Coca-Cola Ichimligi Uzbekiston Ltd MChJdagi davlat ulushini sotishni xalqaro amaliyot qoidalariga muvofiq, shaffof tarzda tashkil etish maqsadida Rothschild & Co investitsiya banki moliyaviy maslahatchi sifatida, Dentons yuridik firmasi yuridik maslahatchi sifatida tanlab olingan. Shuningdek, kompaniyaning moliyaviy va soliq masalalarini o‘rganish uchun KPMG xalqaro kompaniyasi jalb qilingan.
Kompaniyadagi davlat ulushini savdoga chiqarish uchun belgilangan talablarda kompaniya faoliyatini tartibga soluvchi ta’sis hujjatlari va boshqa ichki me’yoriy hujjatlar talablari, kompaniya faoliyatining o‘ziga xos jihatlari inobatga olingan.
O‘zbekistonning amaldagi qonunchiligi talablaridan kelib chiqib, kompaniyadagi davlat ulushini oshkora sotuv mexanizmi asosida savdoga chiqarish bo‘yicha Davlat tender komissiyasining 2020-yil 15-dekabrdagi 5-son qarori qabul qilingan. Kompaniyadagi davlat ulushini oshkora sotuv mexanizmi orqali savdoga chiqarish bo‘yicha hujjatlar qo‘mita tomonidan o‘rganib chiqilgan.
Kompaniyadagi davlat ulushini sotib olish bo‘yicha ko‘plab talabgorlardan takliflar kelib tushgan bo‘lib, Davlat aktivlarini boshqarish agentligi tomonidan ko‘rib chiqilmoqda.
Mavzuga doir: O‘zbekistondagi Coca-Cola’ning davlat ulushini sotib olish uchun 3 ta taklif tushgani ma’lum qilindi
Ma’lumot uchun, Coca Cola İçecek — alkogolsiz ichimliklar ishlab chiqarish bilan shug‘ullanuvchi turk kompaniyasi bo‘lib, uning tarixi 1964-yilga borib taqaladi. 2002-yildan hozirgi nomda faoliyat ko‘rsatmoqda. Coca-Cola tuzilmasida eng muhim korxonalardan biri hisoblanib, 10 ta bozorga mahsulotlarini yetkazib beradi. Asosiy egalari Anadolu Efes (50,3 foiz) va The Coca-Cola Company (20,1 foiz) hisoblanadi.
Eslatib o‘tamiz, 2018-yilda O‘zbekiston hukumati Coca-Cola Ichimligi Uzbekiston Ltd QKdagi ulushini xorijiy investorga sotmoqchi ekanligi ma’lum qilingan edi. Yevropa tiklanish va taraqqiyot banki bitimda vositachi sifatida ishtirok etishi kerak edi. Biroq keyinroq mamlakat hukumatining ustuvor rejalari o‘zgargani sabab jarayon to‘xtab qolgan edi. 2020-yilning mart oyida esa Coca-Cola O‘zbekistonga 31 million dollar investitsiya kiritishni rejalashtirayotgani, iyun oxirlarida esa Coca-Cola kompaniyasi ommaviy savdolar asosida xususiylashtirilishi to‘g‘risida xabar berilgandi. 2020-yilning avgustida esa Coca-Cola’ning davlat ulushi ikkinchi marotaba sotuvga qo‘yilgandi.
