O‘zbekiston innovatsion rivojlanish vaziri Ibrohim Abdurahmonov “Xalqaro tashkilotlar bilan hamkorlikda innovatsion g‘oyalarni va startap loyihalarni qo‘llab-quvvatlash” mavzusida o‘tkazilgan brifingda innovatsiyalarni tijoratlashtirish bo‘yicha qilinayotgan ishlar, startaplarning ahamiyati haqida aytib o‘tdi. Bu haqda “Kun.uz” xabar berdi.
“Ilm-fanni tijoratlashtirishda qachonki tadqiqot natijalari mablag‘ga aylansa, shunda innovatsiya bo‘ladi. Buning uchun esa ekotizim shakllanishi kerak bo‘ladi. Hech qachon majburlab innovatsiyalarni tijoratlashtirib bo‘lmaydi”, — deya ta’kidladi Ibrohim Abdurahmonov.
Vazirning ta’kidlashicha, innovatsiyalarni tijoratlashtirish uchun birinchi o‘rinda rag‘bat kerak. Agar undan manfaatdorlik bo‘lmasa, bu innovatsiyalar dissertatsiya yoki maqolalar holida qolib ketadi. Ya’ni ishlanmaning egasi undan manfaatdor bo‘lishi kerak.
Ibrohim Abdurahmonovning so‘zlariga ko‘ra, vazirlikning asosiy faoliyat yo‘nalishi va maqsadi innovatsion tadbirkorlikni rivojlantirish hisoblanadi. Uning qayd etishicha, o‘rta bo‘g‘in sifatida innovatsion tadbirkorlar paydo bo‘lishi zarur. Startapchi tadbirkorlar ilmiy hajmdor ishlanmalarning iqtisodiy hisoblarini qilib, kichik ishlab chiqarishlarni tashkil qilgandan keyin buni yirik korxonalarga sotish mumkin bo‘ladi. Aks holda, katta korxonalar yangi innovatsiyani o‘zlarining ishlab chiqarayotgan hozirgi tizimiga kiritishi qiyin bo‘ladi.
Vazirning ma’lum qilishicha, muammolar juda ko‘p. Olimlarning yangilik sifatida yaxshi ishlanmalari mavjud. Lekin ular oxiriga yetmagan, ya’ni hali sertifikati yo‘q, standartiga qo‘yilmagan va mazkur ishlanmalarning ishlab chiqarishi tashkil qilinmagan.
Vazirning so‘zlariga ko‘ra, olimlar ishlanmalarni patentlab, o‘zlari ishlab chiqarishga harakat qilmoqda, ammo vazirlik bunga qarshi. Ular ilm bilan mashg‘ul bo‘lishi va vazirlik ikkinchi bir yo‘nalishni, ya’ni tadbirkorlar faoliyatini rivojlantirishi kerak.
Ta’kidlanishicha, ko‘pchilik o‘zining g‘oyasini, tug‘ilgan ishlanmasini qizg‘anadi va qo‘rqadi. Bu qo‘rquv mavjud ekotizimda ham bor: kimdir o‘g‘irlab ketadi, kimdir olib ketadi.
“Yoki shunday norozilik kayfiyati: patentlar uch yilda beriladi, ungacha qarab turamizmi, eskirib qoladi-ku, degan fikrlar ham bor.
Patent bo‘yicha biz tushuntirish ishlari o‘tkazyapmiz. Patentlash ilgari kim kashfiyot qilsa, o‘shaniki bo‘lardi. Lekin hozir tizim o‘zgargan butun dunyoda: kim birinchi ariza bersa, patent o‘shaniki bo‘ladi. Garchi u tadqiqot qilmagan bo‘lsa ham.
Shuning uchun kashfiyot qilindimi, birdan patentga topshirilishi kerak. Va uni tijoratlashtirish uchun olish shart emas. Arizaning o‘zi yetarli bo‘ladi. Keyin buni litsenziyalash va tijoratlashtirish imkoniyati bor”, — dedi Ibrohim Abdurahmonov.
Izoh (0)