Ўзбекистон инновацион ривожланиш вазири Иброҳим Абдураҳмонов «Халқаро ташкилотлар билан ҳамкорликда инновацион ғояларни ва стартап лойиҳаларни қўллаб-қувватлаш» мавзусида ўтказилган брифингда инновацияларни тижоратлаштириш бўйича қилинаётган ишлар, стартапларнинг аҳамияти ҳақида айтиб ўтди. Бу ҳақда «Kun.uz» хабар берди.
«Илм-фанни тижоратлаштиришда қачонки тадқиқот натижалари маблағга айланса, шунда инновация бўлади. Бунинг учун эса экотизим шаклланиши керак бўлади. Ҳеч қачон мажбурлаб инновацияларни тижоратлаштириб бўлмайди», — дея таъкидлади Иброҳим Абдураҳмонов.
Вазирнинг таъкидлашича, инновацияларни тижоратлаштириш учун биринчи ўринда рағбат керак. Агар ундан манфаатдорлик бўлмаса, бу инновациялар диссертация ёки мақолалар ҳолида қолиб кетади. Яъни ишланманинг эгаси ундан манфаатдор бўлиши керак.
Иброҳим Абдураҳмоновнинг сўзларига кўра, вазирликнинг асосий фаолият йўналиши ва мақсади инновацион тадбиркорликни ривожлантириш ҳисобланади. Унинг қайд этишича, ўрта бўғин сифатида инновацион тадбиркорлар пайдо бўлиши зарур. Стартапчи тадбиркорлар илмий ҳажмдор ишланмаларнинг иқтисодий ҳисобларини қилиб, кичик ишлаб чиқаришларни ташкил қилгандан кейин буни йирик корхоналарга сотиш мумкин бўлади. Акс ҳолда, катта корхоналар янги инновацияни ўзларининг ишлаб чиқараётган ҳозирги тизимига киритиши қийин бўлади.
Вазирнинг маълум қилишича, муаммолар жуда кўп. Олимларнинг янгилик сифатида яхши ишланмалари мавжуд. Лекин улар охирига етмаган, яъни ҳали сертификати йўқ, стандартига қўйилмаган ва мазкур ишланмаларнинг ишлаб чиқариши ташкил қилинмаган.
Вазирнинг сўзларига кўра, олимлар ишланмаларни патентлаб, ўзлари ишлаб чиқаришга ҳаракат қилмоқда, аммо вазирлик бунга қарши. Улар илм билан машғул бўлиши ва вазирлик иккинчи бир йўналишни, яъни тадбиркорлар фаолиятини ривожлантириши керак.
Таъкидланишича, кўпчилик ўзининг ғоясини, туғилган ишланмасини қизғанади ва қўрқади. Бу қўрқув мавжуд экотизимда ҳам бор: кимдир ўғирлаб кетади, кимдир олиб кетади.
«Ёки шундай норозилик кайфияти: патентлар уч йилда берилади, унгача қараб турамизми, эскириб қолади-ку, деган фикрлар ҳам бор.
Патент бўйича биз тушунтириш ишлари ўтказяпмиз. Патентлаш илгари ким кашфиёт қилса, ўшаники бўларди. Лекин ҳозир тизим ўзгарган бутун дунёда: ким биринчи ариза берса, патент ўшаники бўлади. Гарчи у тадқиқот қилмаган бўлса ҳам.
Шунинг учун кашфиёт қилиндими, бирдан патентга топширилиши керак. Ва уни тижоратлаштириш учун олиш шарт эмас. Аризанинг ўзи етарли бўлади. Кейин буни лицензиялаш ва тижоратлаштириш имконияти бор», — деди Иброҳим Абдураҳмонов.
Изоҳ (0)