Taniqli insonlarning farzandlariga har doim og‘ir bo‘lgan — bunday oilada tug‘ilish bir tomondan katta omad bo‘lsa, boshqa tomondan olib qaralganda keyinchalik hayotni butunlay o‘zgartirib yuborishi mumkin bo‘lgan hodisa. XX asrning eng qahri qattiq diktatorlari farzandlarining taqdiri qanday kechgani haqida hikoya qilamiz.
Yakov Jugashvili, Iosif Stalinning o‘g‘li
Yekaterina Svanidze – Iosif Stalinning birinchi xotini hisoblanadi va 1907-yilda u o‘g‘li tug‘ilganidan olti oy o‘tib, tif kasalligi tufayli vafot etgan. Yakov otasi bor bo‘lishiga qaramay yetimdek ulg‘aygan. Stalin partiya ishlari bo‘yicha safarlarda yurgan va o‘g‘liga faqat moddiy ko‘mak bergan. Bola tarbiyasi bilan uning onasi tomonidan qarindoshlari shug‘ullangan.
Yakov 15 yoshga to‘lgach, otasi uni tog‘li gruzin qishlog‘idan Moskvaga olib keladi. Poytaxtda yashash yigitga oson bo‘lmaydi. Rus tilida deyarli gapirmaydigan odamning begona muhitga ko‘nikishi qiyin kechgan, o‘spirin hatto uyida ham o‘zini erkin his eta olmagan. Stalin o‘g‘li bilan juda sovuq ohangda gaplashar unga bolam deb murojaat qilmas, kichik xato uchun ham ayovsiz jazolardi. Ushbu yo‘l bilan diktator o‘g‘lining fe’l-atvorini shakllantirishga uringan bo‘lishi mumkin.
Bunday hayot tarzi Yakovni o‘z joniga qasd qilishigacha olib bordi. Yigit shifoxonaga tushib qoldi, otasi uning holidan umuman xabar olmadi. Ikkinchi xotiniga yozgan xatida esa “Yashaga mening nomimdan u o‘zini bezori va shantajchilardek tutganini va men bundaylar bilan muloqot qilmasligimni aytib qo‘y”, deya vaziyatga munosabat bildirgan. Keyinchalik ota-bola munosabatlari yana yaxshilanib ketgan.
Ikkinchi jahon urushi davrida artilleriya akademiyasini tamomlagan Yakov ham frontga chaqirildi. Urushga ketish oldidan otasi bilan qo‘ng‘iroqlashgan yigit Stalindan qisqagina “Bor va jang qil!” degan gapni eshitgan. Oradan uch hafta o‘tgach Yakov asirlikka tushadi. Nemislar uning ismini mafkuraviy hujumlar uchun ishlatardi. Stalin o‘g‘lini asirga tushgan nemis zobitlariga almashitirishni istamadi, 1943-yilda Yakov Zaksenxauzendagi konslagerda halok bo‘ldi. U katta kuchlanishdagi elektr toki ulangan sim to‘siqqa o‘zini tashlagan.
Karmen Franko, Fransisko Frankoning qizi
Fransisko Franko qizi Karmen dunyoga kelgan vaqtda juda xursand bo‘lgan. Diktator qiziga butun Ispaniya xalqiga qilgani kabi qattiqqo‘l munosabatda bo‘lmagan. Franko qizni haqiqiy kibor xonim qilib o‘stirishga uringan. Harbiy ishlardan bo‘sh vaqtini hamisha Karmen bilan o‘tkazgan.
Diktator bir masalada haddan ziyod yumshoqlik qilgan. Garchi Franko qiziga o‘zi munosib er topishni istagan bo‘lsa ham Karmen kardiojarroh Martines Bordyuni tanlaganidan uning qaroriga hurmat bilan munosabatda bo‘lgan. Ikki yoshning to‘yi 1950-yilda juda chiroyli dabdaba bilan o‘tkazilgan.
Bir necha yil o‘tgach, intervyularning birida Karmen garchi otasini qattiq yaxshi ko‘rgan bo‘lsa ham uning diktator bo‘lgani o‘ziga yoqmaganini tan olgan. Ayol doimo qo‘rquv iskanjasida yashagan. U otasining ko‘plab dushmanlari bir kun emas bir kuni o‘zi va oilasiga qonli hujum uyushtirishidan xavotirlangan. Frankoning o‘zi ham qizini yashirib yurgan va Karmenni Gitler o‘g‘irlab ketishi mumkinligidan qo‘rqqan.
Edda Mussolini, Benito Mussolinining qizi
Benito Mussolinining qizi yahudiy yigitga turmushga chiqqan vaqtida otasining fotihasini olmagan. Keyinchalik 1930-yilda ota-onasining qistovi bilan Mussolining ittifoqdoshi graf Galeatsso Chianoga erga teggan.
14 yil oila bo‘lib birga yashagan juftlik bu vaqt davomida to‘rt nafar farzandning ota-onasi bo‘lgan. Ular bir-birini qattiq sevgan, Chiano Mussolini tomonidan fashistlar hukumatiga qarshi chiqqani uchun otishga hukm qilingan. Edda otasiga qanchalik yalinib yolvormasin, Mussolini o‘z kuyovining qatl qilinishini Gitler bilan birga sovuqqon nigoh ostida kuzatgan. Ushbu fojiadan ta’sirlangan Edda ota-onasidan qochib Shveysariyada qo‘nim topgan.
Urush poyoniga yetgach, vatan sog‘inchi Eddani Italiyaga qaytardi. Mamlakatga qaytganidan keyin ayol fashistlar hukumati bilan til biriktirganlikda ayblanib qamoqqa olindi. Edda barini inkor qildi, lekin baribir ikki yil surgunda yashadi. Hayotining qolgan qismini o‘z tomirlarida oqayotgan diktator qoni haqida iloji boricha kamroq gapirib o‘tkazgan.
Jan Mari Lore, Gitlerning nikohsiz tug‘ilgan o‘g‘li
Gitler va uning rafiqasi Yeva Braunning bolalari bo‘lmagan. Biroq Adolf oddiy askar bo‘lgan vaqtida Birinchi jahon urushi yillari fransiyalik bir ayol bilan uchrashib yurgani haqida taxminlar mavjud. Keyinchalik fransuz ayoli Jan Mari ismli bolakayni dunyoga keltirgan.
Ikkinchi jahon urushi yillarida Jan Mari fashistlar Germaniyasiga qarshi ayovsiz jang qilgan va vahshiy diktator emas, o‘z otasiga qarshi kurashayotganini bilmagan. Ushbu sirni onasi o‘limi oldidan oshkor etadi. Aynan shu daqiqadan Jan Marining hayoti ostin-ustin bo‘lib ketdi. U mudhish haqiqatni unutish uchun bor e’tibori va vaqtini ishga sarfladi. Haqiqatdan voqif bo‘lgan Jan Marining xotini ham u bilan ajrashdi.
Izoh (0)