Buxoroda 4 yashar qizaloq kul va cho‘g‘ o‘rasiga yiqilib, og‘ir jarohat oldi

“Karvon savdo” MChJga qarashli axlatxona yaqinidagi kabobning kul va cho‘g‘i tashlanadigan o‘rasiga 4 yashar qizaloq tushib ketib, og‘ir tan jarohati oldi. Bu haqda “Daryo”ga 4 yashar qiz Gulchiroy Ravshanovaning onasi Gulsara Rahmonova xabar berdi.

Bildirishicha, 2015-yilda tug‘ilgan Gulchiroy Ravshanova onasi va otasi bilan 14-iyul kuni ertalab, chamasi soat 7:30 larda “Karvon savdo” bozoriga kirayotganda uning axlatxonasi muyulishidagi kabobning kul va cho‘g‘i tashlanadigan o‘rasiga tushib ketgan. O‘ra usti ochiq holatda, xavfsizligi ta’minlanmagan va yer bilan bir xil simmetriyada bo‘lgan.

— Bozorning chap tomonidan kiriladigan yo‘lak qum tuproqli bo‘lgani uchun axlatxonaning shundoq muyulishida issiq o‘ra borligi mutlaqo ma’lum emas. Biz bilan tengma-teng yurib kelayotgan qizimiz kutilmaganda chinqirib yubordi. Ne ko‘z bilan ko‘raylikki, u issiq o‘raga tushib ketgandi. Birpasda oyoq terilari cho‘g‘ aralashgan kulda qovjirab qola boshlagan qizimizni zudlik bilan taksida kasalxonaga olib keldik, — dedi Gulsara Rahmonova.

Respublika Shoshilinch tibbiy yordam ilmiy markazi Buxoro filiali tomonidan qo‘yilgan tashxisga ko‘ra, issiq kuldan ikkala oyoq tovon, qisman son, boldir sirkulyar sohasining II-III AB darajali 15% kontraktda kuyishi, kuyish shoki og‘ir darajasi, IF-25 birlik holati qo‘yilgan.

— Qizaloqni kuyish shokining og‘ir darajasi ahvolida keltirishdi. Birinchi yordam ko‘rsatildi. Kuyish jarohatlari, asosan, tanasining ikkala oyoq tovon, qisman son, boldir sohasida yuzaga kelgan. Kollikvatsion nekroz bilan qoplangan jarohat sirkulyar joylashganligi uchun panjalarida harakat yo‘q, deyarli, sezishi yo‘qolgan edi. Atroflarida shish kuzatilib, distal sigmentlarda qon ta’minlanishi ham buzilgan edi. Shularni e’tiborga olib, bemorga zudlik bilan v/v ketamin og‘riqsizlantirish usulida dekompression nekrofassiotomiya qilindi. Betadinli ass bog‘lam qo‘yildi, — dedi Kombustiologiya bo‘limi vrachi Xushmamad Arabov.

Gulchiroy Ravshanovaning og‘ir shok holatdan chiqishi uchun barcha tibbiy yordamlar ko‘rsatilgan. Ikkinchi kun qizaloq asta-sekin hushiga kela boshlagan.

Bemor qiz onasining aytishicha, shifokorlar tomonidan barcha muolajalar qilingan. Ayni paytda ham bemorni sog‘lom hayotga qaytishi uchun bor choralarni ko‘rishmoqda. Biroq ayol “Karvon savdo” bozori ma’muriyati va tadbirkorlarning e’tiborsizligi oqibatida farzandi shu ko‘yga tushganidan hamda ularning xabar olmayotganidan noroziligini bildirdi.

— Yo‘q, o‘rinbosarim hamda uchastka noziri ikki marta borib, ularning holidan xabar olishdi, uyiga ham borishdi. Moddiy ko‘mak uchun tayyorligimizni ham bildirdik. Ayol esa shashlik kuli va cho‘g‘ini o‘raga tashlagan tadbirkorlarning kimligini so‘rayapti. To‘g‘risi, ayol nima istayotganini o‘zi bilmayapti, — dedi “Karvon savdo” MChJ rahbari Shohrux Qodirov. — Bundan tashqari, qizi davolanayotgan shifoxonada barcha muolajalar bepul.

“Daryo” muxbiri Buxoro shahar Ichki ishlar organlari faoliyatini muvofiqlashtirish boshqarmasi 4-son IIB huquqbuzarliklar profilaktikasi bo‘limi tayanch punkti profilaktika inspektori Alisher Sattorov hamrohligida “Karvon savdo” MChJga qarashli axlatxona yaqinida joylashgan shashlik kuli va cho‘g‘lari tashlanadigan o‘ralar bilan tanishdi. O‘ra atrofi fojia ro‘y bergandan keyin 80–100 santimetr balandlikda g‘isht va beton qorishmasi bilan o‘ralgan. 1–1,5 metr balandlikdan qaralsa-da, kul o‘raning issiq tafti yuzga uriladi.

— Bu holat birinchi marta emas, bir necha bor kul o‘raga odamlar tushib ketgan. Aynan shu atrofda savdo qilayotganimiz uchun ham bunga guvoh bo‘lganmiz, — dedi tilla buyumlar sotuvchi tadbirkorlardan biri.

Ma’lum bo‘lishicha, bozor ma’muriyati vakillari ham bundan xabardor bo‘lsa-da, o‘ra atrofi qator yillardan buyon xavfsizlantirilmagan. Usti ochiq, qum tuproq yo‘lak bilan simmetrik ko‘ringan va bir burchakda joylashgan kul o‘raning bor-yo‘qligi bilinmaydi.

— Ayrim tadbirkorlar qoidaga rioya qilmay, cho‘g‘ni o‘chirmay tashlashgan, — deya holatni izohladi bozor rahbari.

Tadbirkorlar esa bozor ma’muriyati tomonidan ko‘rsatilgan va belgilangan joyda kabob kullarini tashlashini bildirdi.

“Karvon savdo” bozorining ikkinchi orqa tarafida joylashgan axlatxona oldida shashlik kuli uchun alohida konteyner qo‘yilgan. Konteynerning bir necha kundan buyon bo‘shatilmagani oqibatimi, axlatxonadan 5–6 metr narida ham hali cho‘g‘ining tafti sovimagan shashlik kuli uyumlanib yotibdi. Atrof turli axlat chiqindilari bilan ko‘rimsiz ahvolda. Hudud barqaror sanitariya-epidemiologik holatda emas.

Nafaqat bozorga tegishli axlatxonalar atrofi, balki qator umumiy ovqatlanish maskanlarida ham taom va pishiriqlar tayyorlash sanitariya me’yorlariga amal qilinmagan. Hudud ko‘chalari antisantar ahvolda.

Bozorda yerga qo‘yilib sotilayotgan qishloq xo‘jalik mahsulotlari bilan ham shunday salbiy holatni kuzatish mumkin. Ko‘rinishidan ma’lum, savdo qilinayotgan mahsulotlarning laboratoriya tekshiruv xulosasi bor-yo‘qligini so‘rashga ham hojat yo‘q. Oziq-ovqat va kiyim-kechak, non, poliz va go‘sht mahsulotlarini bir joyda qalashtirib sotilishi borasida e’tibor berilmagan. Mahsulotlarning xavfsizlik ko‘rsatgichlari bizga noma’lum. Ammo shashlik kul va cho‘g‘i tashlanadigan o‘raning atrofi vaqtida xavfsizlantirilmaganidek, antisanitariya ahvolda sotilayotgan bu mahsulotlarning odamlar sog‘lig‘iga qanday ta’sir ko‘rsatishi haqida gapirmasa ham bo‘ladi. “Ko‘za kunda emas, kunida sinadi”.

“Karvon savdo” bozorida faoliyat yuritayotgan davlat sanitariya-epidemiologiya nazorat bo‘limi vakili “Daryo” muxbiri savollariga javob bermay, telefon go‘shagini qo‘yib qo‘yishi uning funksional vazifasini nechog‘li bajarayotganini ko‘rsatdi.

— Kun kech bo‘lgani va bozorning oxirlab qolgani uchun tumanlardan meva-cheva sotuvchilar kelib, yerda savdo qilishadi. Bu muammo bartaraf etiladi, — dedi bozor rahbari telefon orqali navbatdagi bog‘lanuvda. — Shashlik kuli o‘rasiga tushib ketgan qizaloq masalasiga kelsak, moddiy qo‘llab-quvvatlaymiz. Qo‘ldan kelguncha, sog‘lig‘ini tiklashga qarashamiz.

Profilaktika inspektori Alisher Sattorovning aytishicha, ushbu masala yuzasidan Buxoro shahar IIOFMB (Ichki ishlar organlari faoliyatini muvofiqlashtirish boshqarmasi) tomonidan surishtiruv harakatlari olib borilmoqda.