Diqqat, diktator yaqinlashmoqda! Twitter’da avtoritar yetakchilarning Jenevaga parvozlari haqida xabar beruvchi bot paydo bo‘ldi

Shveysariyalik jurnalist Fransua Pile 2016-yil aprelida diktatorlarning harakatlarini kuzatib boruvchi botni o‘ylab topgan edi. GVA Dictator Alert dasturi amaldagi tuzumi avtoritar deb topilgan davlatlarning yetakchilariga tegishli samolyotlarning harakatini kuzatib boradi va har safar shunday samolyot Jenevaga qo‘nganida, bu haqda Twitter’da yozuv qoldiradi. Hozirgacha Dictator Alert 60 ta shunday tashrif haqida axborot bergan. Oktabr oyida bot kuzatuvidagi avtoritar yetakchilar ro‘yxatiga Vladimir Putin ham qo‘shildi, deya xabar bermoqda Meduza.

Fransua Pilening boti bir soatda bir marta Jeneva aeroporti yaqinidagi antennalarga so‘rov yuborib, samolyot transponderlaridan signal qabul qiladi. Dasturni ishlab chiqishda Pilega o‘z vaqtida Google’da muhandis sifatida ishlashga ulgurgan qarindosh akasi Jyulen yordam bergan. Dastur hozircha xususiy samolyotlarning signallarini qabul qila olmaydi.

Pilening ro‘yxatida Ozarbayjon, Bahrayn, Qatar va boshqa shu kabi mamlakatlarning hukumatlariga tegishli 80 samolyot bor. 8-oktabr kuni — Vladimir Putin 64 yoshga to‘lganidan bir kun o‘tib, ro‘yxatga Rossiya ham qo‘shildi.

btw, we just added 27 new dictator's planes from Algeria, Kuwait, Jordan, Gabon, Angola, Ivory Coast and Russia. Welcome to the list Vlad! pic.twitter.com/K2L9VAZovv

— GVA Dictator Alert (@GVA_Watcher) October 8, 2016

Fransua Pilening tan olishicha, ko‘plab avtoritar yetakchilarning Jenevaga parvoz qilish uchun qonuniy asoslari bo‘lishi mumkin, chunki bu yerda BMT va boshqa xalqaro tashkilotlarning binolari joylashgan. Biroq bunday parvozlar noqonuniy daromadlarni legallashtirish bilan bog‘liq bo‘lishi mumkinligini ham istisno qilib bo‘lmaydi.

Kelajakda Pile dastur faoliyatini Yevropaning boshqa aeroportlariga ham yoyishga, shuningdek, xususiy samolyotlar va yaxtalarning harakatlanishi haqidagi axborotni to‘plashni o‘rganishga umid qilmoqda.

“Har safar qandaydir Ekvatorial Gvineyadan samolyot uchib kelganida, biz o‘zimizdan so‘rashimiz kerak: u bu yerda nima qilyapti? U diplomatik ishlar bo‘yicha kelganmi yoki xalqdan o‘g‘irlangan pullarni yashirish uchun?”, — deya Pilening so‘zlaridan iqtibos keltiradi The Verge nashri.

Diqqat, diqqat! “Daryo”ning Telegram’dagi rasmiy kanali — “Toshqin ‘Daryo’”ga obuna bo‘lib, yangiliklardan ovozli ko‘rinishda bahramand bo‘lishingiz mumkin.