Ўзбекистонда давлат хизматчилари даромадини декларациялашга оид қонун лойиҳасини жамоатчилик муҳокамасига қўйилади. Бу ҳақда 5 март куни ўтказилган йиғилишда президент Шавкат Мирзиёев маълум қилди.
Қайд этилишича, қонунни қабул қилишда жамоатчилик фикри муҳим. Мутасаддиларга тез фурсатда ушбу қонун лойиҳасини жамоатчилик муҳокамасига қўйиб, 1 апрелгача киритиш топширилди.
“Ноқонуний бойлик орттириш учун жавобгарлик масаласини ҳам ўйлаб кўриш зарурлиги таъкидланди. Қонунчиликка ноқонуний бойлик орттириш ҳақида модда киритиш таклиф қилинди. Яъни, давлат хизматчиси декларация қилган даромадига мос келмайдиган мол-мулкни қаердан олганини исботлаши керак бўлади. Президент Миллий кенгашни, парламентнинг коррупцияга қарши курашиш қўмиталарини бу борада халқаро андозаларга мос таклифларни ишлаб чиқишга чақирди”, дея хабар қилди Президент матбуот хизмати.
Кечикаётган қонун
“Давлат хизматчиларининг даромадлари, мол-мулки ва манфаатлар тўқнашувини декларация қилиш тўғрисида”ги қонунни қабул қилиш камида тўрт йилдан бери пайсалга солиб келинади. Аввал хабар қилинганидек, 2021 йил март ойида ушбу қонун лойиҳаси Президент Администрациясига киритилган.
2019 йилнинг октябрь ойида 2020 йилнинг 1 январидан бошлаб Ўзбекистонда давлат хизматчилари айрим тоифаларининг мол-мулкини, даромадлари ва харажатларини декларациялаш тизимини босқичма-босқич жорий этишга қаратилган президент қарори лойиҳаси жамоатчилик муҳокамасига қўйилганди.
Қарорга кўра, давлат хизматчиларининг мол-мулкини, даромадларини ва харажатларини декларациялашнинг ягона ахборот тизимини жорий этиш режалаштирилган эди. У 2020—2022 йиллар давомида босқичма-босқич, яъни 2020 йилдан Олий Мажлис Қонунчилик палатаси спикери ва Сенати раиси ҳамда уларнинг ўринбосарлари, бош вазир ўринбосарлари, бош вазир ўринбосарлари маслаҳатчилари, 2021 йилдан эса вазирлик ва идораларнинг таркибий бўлинмалари бошлиқлари, шунингдек, уларнинг ўринбосарлари даромад ва мол-мулкини декларациялаш баён этилган. Лекин ушбу қарор лойиҳасида президент ва бош вазирнинг даромадлар декларациясини тўлдириши назарда тутилмаганди. Мазкур қарор лойиҳасининг кейинги тақдири ҳақида маълумот тақдим этилмаган.
Орадан роппа-роса бир йил ўтгандан сўнг, яъни 2020 йилнинг октябрь ойида Коррупцияга қарши курашиш агентлиги директори Акмал Бурҳонов давлат хизматчилари даромадларини декларация қилиш тизими 2021 йил январдан бошланишини эълон қилган эди. Ўшанда Акмал Бурҳонов ушбу амалиёт 5 йил ичида татбиқ этилиши, бу бўйича қонун лойиҳаси тез орада жамоатчилик муҳокамасига қўйилишини айтганди.
Қонунда кимлар декларацияланиши керак, қайси мансабдорлар, уларнинг нималарини декларация қилиш керак, қандай назорат қилинади, декларация нотўғри тўлдирилса, қандай жавобгарлик чоралари белгилаш керак, қандай ҳуқуқий оқибатларга олиб келиши ва ҳоказоларнинг барчаси акс эттирилиши таъкидланганди. Нафақат қонун лойиҳаси, балки тизим, мониторинг тизими, декларацияларни тўлдириш тизимининг онлайн платформаси устида иш олиб борилаётгани зикр этилганди. Аммо айтилга сана келса-да, қонун лойиҳаси ҳам, декларацияларни тўлдириш тизими ҳам ишга тушмади.
Белгиланган санадан 7 кун ўтиб Коррупцияга қарши курашиш агентлиги директори ўринбосари Умида Тўхташева даромадлар декларацияси тўғрисидаги қонун лойиҳаси ишлаб чиқилганини маълум қилди. Лекин Тўхташева агентлик томонилан аввал берилган ваъдалар нима учун ўз вақтида бажарилмай қолганига ойдинлик киритиб ўтмаган.
Ўшанда мазкур қонун лойиҳаси тегишли органларга келишиш учун киритилгани, келишиш жараёнида тегишли хулосалар кутилаётгани айтилган.
Эътиборли жиҳати шундаки, мазкур қонун лойиҳасида аввалгиларидан фарқли равишда Ўзбекистонда президент ҳам, бош вазир ҳам йил давомида ишлаб топган пули ҳақида ҳисобот топшириш мажбурияти юклатилиши мумкинлиги баён этилган. Шунингдек, мансаб ваколатига тегишли бўлган, ҳужжат қабул қилиш ваколати бўлган барча мансабдор шахслар — қуйидан тортиб, юқоригача бўлган мансабдор шахслар доираси қамраб олинган. Булар:
- Президент Админстрацияси;
- Вазирлар Маҳкамаси;
- республика ташкилотлари;
- ҳокимликлар;
- ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар;
- суд идоралари ходимлари даромадлар декларациясини тўлдириши таклиф этилган.
Изоҳ (0)