АҚШ қонунчилигига кўра, президент ҳар қандай ортиқча қуролни сотиши ёки ҳатто текинга бериши мумкин.
Президент Жо Байден маъмурияти учун Украинага миллионлаб артиллерия ўқларини юборишнинг бюрократик жиҳатдан мураккаб, аммо мутлақо қонуний бўлган йўли бор, деб ёзади Forbes.
Қайд этилишича, Украинада снарядлар тақчиллиги кузатилмоқда. Россиянинг 10 000 та снарядига жавобан Украина атиги 2000 та снаряд отган.
Журналистларга кўра, АҚШ Конгрессида ёрдам тўғрисидаги қонун лойиҳаси жуда секинлик билан олға сурилаётганига қарамай, Жо Байден тўғридан тўғри Украинага ёрдам бериш имкониятига эга. Қонунларга кўра, АҚШ президенти армия ортиқча деб ҳисоблаган мавжуд қуролларни чегирма билан сотиш ёки ҳатто бепул бериш ҳуқуқига эга.
Қонун қиймати 500 миллион доллар бўлган “ортиқча мудофаа товарлари” деб аталадиган қурол ва ўқ-дориларни йил давомида етказиб беришни назарда тутади. Аммо ҳужжатда президент маълум бир қурол турига қандай нарх белгилаши мумкинлиги кўрсатилмаган. Назарий жиҳатдан, у исталган қуролни нол долларга баҳолай олади.
“Байден Украинага нисбатан ўз ваколатларидан жуда камдан кам фойдаланмоқда. Охирги марта президент ўз ваколатидан фойдаланган ҳолда Эквадор ва Грецияга ортиқча қурол-яроғларни берганди. Кейин эса ўша давлатлар тўғридан тўғри ёки билвосита Украинага ортиқча қуролларининг бир қисмини тақдим қилган”, — дейилади мақолада.
Муаллифларнинг тушунтиришича, Байден ўртада турадиган бирор давлатни аралаштирмай, ўз ваколатларидан фойдаланган ҳолда, Украинани тўғридан тўғри қўллаб-қувватлаши учун ҳеч қандай қонуний тўсиқ йўқ.
Таъкидланишича, АҚШ армияси ва денгиз пиёдалари омборларидаги артиллерия ўқ-дориларининг аксарияти ортиқча эмас. Аммо муҳим истисно мавжуд. Қўшма Штатларда потенциал тўрт миллионта 155 миллиметрли кўп мақсадли кассетали ўқ-дорилар — М483А1 ва М864 DPICМ мавжуд.
Журналистларнинг қўшимча қилишича, бу ўқ-дориларнинг барчаси АҚШ учун “ортиқча” деб белгиланиши мумкин. АҚШ армияси кўп йиллар олдин улар ишончсиз ва хавфли эканлигини, иш бермаслик эҳтимоли 14 фоизни ташкил этишини аниқлади. 2004 йилги ҳисоботга кўра, 402 миллион дона DPICМ ўқ-дорилари, шу жумладан, 4,6 миллион дона 155 миллиметрли снарядлар кераксиз бўлиб қолиб кетган.
“Байден захирада қолган барча DPICМ турларини ортиқча деб белгилаши мумкин, шунинг учун уларни алмаштиришга бир доллар ҳам сарфламасдан, уларни Украинага ўтказиши мумкин. Улар йиллар давомида шиддатли жангларда ишлатишга етади.
Фақат бир жиҳати шундаки, АҚШ ҳукумати қуролларни етказиб бериш учун йўл харажатларини қонуний равишда тўлай олмайди. Аммо Германиядаги ҳар қандай қурол бу қоидага бўйсунмайди. Шунинг учун АҚШ ушбу DPICМ’ларни Германияга етказиб бериши ва кейин уларни ортиқча деб эълон қилиши, шундан сўнггина қуролларни Украинага топшириши мумкин”, — дейилади мақолада.
“Нега Байден ҳали бу режани амалга оширмагани номаълум. Эҳтимол, у янги 60 миллиард долларлик маблағни кутишни афзал кўриши мумкин, бу эса Украина учун кенг турдаги қуролларни сотиб олиш ёки ҳатто нолдан ишлаб чиқиш учун кўпроқ мослашувчанликни беради”, — деб ёзади нашр.
Изоҳ (0)