24 октябрь куни АҚШ Халқаро тараққиёт агентлиги (USAID) администратори Саманта Пауэр ва Ўзбекистон, Қозоғистон, Қирғизистон, Тожикистон ва Туркманистон вазирлари Ўзбекистоннинг Самарқанд шаҳридаги C5+1 минтақавий дипломатик платформаси ҳамкорлигида учрашди.
C5+1 минтақавий алоқалар вазирлари мажлисида Пауэр АҚШнинг савдони оптималлаштириш, икки томонлама савдо ва сармоявий алоқаларни мустаҳкамлаш, экспорт-импорт бозорларини диверсификация қилиш, яшил энергияни ривожлантириш ва энергия самарадорлигини ошириш, инклюзив ва барқарор иқтисодий ўсишни таъминлаш орқали Марказий Осиё билан минтақавий ҳамкорликни кенгайтириш тарафдори эканини айтди.
Иштирокчилар барқарор яшил энергияни қўллаб-қувватлаш, транспорт секторини ривожлантириш, божхона ва чегара бошқарувини кучайтириш каби минтақавий иқтисодий аҳамиятга эга масалаларда ҳамкорлик қилиш ниятини билдирди. Улар глобал муаммоларга минтақавий ечимларни тақдим этувчи C5+1 ҳамкорлик муҳимлигини таъкидлади.
C5+1 вазирлар йиғилишида иштирокчилар:
- Марказий Осиёнинг фаровон келажагини таъминлаш йўлида биргаликда ишлаш ва сўнгги халқаро ўзгаришларнинг салбий оқибатларини, айниқса инфляция, тескари миграция, қарзларни бошқариш ва бандлик ставкалари соҳаларида юмшатишни муҳокама қилди;
- Минтақада инклюзив иқтисодий ўсиш ва иқтисодий барқарорликка кўмаклашиш минтақанинг узоқ муддатли фаровонлиги ва барқарорлиги учун муҳим эканини билдирди;
- Иқлим инқирозини енгиб ўтиш бўйича жамоавий ва мамлакат мажбуриятларини, жумладан қайта тикланадиган энергия манбаларидан фойдаланишни кўпайтириш, энергия тежамкор технологияларни жорий этиш, энергия манбалари ва бошқа тармоқлардан метан чиқиндиларини тез камайтириш, миллий шароит ва давлатларнинг мавжуд ресурсларини ҳисобга олган ҳолда яшил иқтисодиётни ривожлантириш бўйича ўртоқлашди;
- Минтақалараро савдо, транспорт ва транзит алоқаларини мустаҳкамлаш муҳимлигини, тегишли қўшма лойиҳа ва дастурларни ишлаб чиқиш, мавжудларини эса рағбатлантириш орқали Марказий Осиёда транспорт ҳамкорлигини, алоқадорлиги ва транспорт барқарорлигини кенгайтириш муҳимлигини айтди;
Шунингдек, йиғилишда АҚШ билан савдо ва сармоявий алоқаларни чуқурлаштириш зарурлиги, USAID’нинг Марказий Осиёдаги савдо фаолияти ва АҚШ ҳукуматининг қўшимча дастурлари кўмагида ташқи иқтисодий алоқаларни диверсификация қилиш ва янги экспорт бозорларини ривожлантириш сиёсатини биргаликда амалга ошириш кераклиги таъкидланган.
“Томонлар халқаро транзитни кўпайтириш ва юк ташишни кенгайтиришга хизмат қиладиган Транскаспий савдо йўли ва қўшимча мултимодал транспорт йўлакларининг аҳамиятини таъкидлаб, бундай савдо йўллари ва транзит йўлакларига инвестицияларни кўпайтиришга хизмат қиладиган чора-тадбирларни кўриб чиққан”.
Бутун минтақада аёлларнинг иқтисодий имкониятларини кенгайтиришга қаратилган саъй-ҳаракатларни кенгайтириш ва ишчи кучини ривожлантириш ва аёллар, ёшлар ва ногиронлар бандлигини қўллаб-қувватлаш муҳимлигини тан олишди.
- Рақамли тафовутни камайтириш ва инклюзив дизайнни рағбатлантириш бўйича минтақавий саъй-ҳаракатлар ногиронларнинг таълим, бандлик, соғлиқни сақлаш ва ижтимоий имкониятлардан фойдаланиш имкониятларини ошириш орқали уларнинг ҳаётини сезиларли даражада яхшилаш салоҳиятига эга экани эътироф этилди;
- Маҳаллий ташкилотларнинг барқарор иқтисодий ўсишга олиб келадиган, керак бўлганда, жамиятга асосланган ечимларни ишлаб чиқишдаги муҳимлиги таъкидланди;
- Музликларни сақлаш, сув ресурсларидан самарали ва оқилона фойдаланишни яхшилаш, сув ресурсларини минтақавий ва трансчегаравий бошқариш ҳамда мавжуд фаолият ва дастурлардан қандай фойдаланишни тушунишга ёрдам берадиган ҳамкорликни ривожлантириш зарурлиги таъкидланди;
- Норматив-ҳуқуқий ҳужжатларни такомиллаштириш орқали инвестиция ва бизнес учун қулай муҳитни яхшилаш муҳимлиги тан олинди;
- Иқтисодий ўсишни ва иш ўринларини яратишни рағбатлантириш учун минтақанинг рақамли, технологик ва инновацион иқтисодиётларини ривожлантириш муҳимлигини муҳокама қилди;
Шунингдек, USAID’нинг C5 ҳукуматларининг энергетика хавфсизлиги, тоза энергияни ривожлантириш ва энергия тизимларининг минтақавий интеграцияси бўйича миллий ва минтақавий устуворликларини қўллаб-қувватловчи давом этаётган Power Central Asia ташаббусини юқори баҳоланди.
Изоҳ (0)