Италия – Европанинг энг йирик мамлакатлари қаторига киради. Ушбу давлат саноати, технологиялари анчагина тараққий топган. Умумий майдони 302 минг км. кв. бўлган Италиянинг аҳолиси 2022 йил 1 январь ҳолатига кўра 58,9 млн нафарни ташкил қилади. Пойтахт Римда 2,8 млн аҳоли истиқомат қилади.
Президент Шавкат Мирзиёев Италия президенти Сержо Маттарелланинг таклифига биноан 7-9 июнь кунлари расмий ташриф билан ушбу мамлакатда бўлади. Олий даражадаги учрашувлар Рим шаҳрида бўлиб ўца, ташрифнинг ишбилармонлик дастури Милан шаҳрида бўлиб ўтади.
“Дарё” икки давлат ўртасидаги муносабатлар хусусида сўз юритади.
Икки томонлама дипломатик алоқалар
Италия 1992 йил 10 январда Ўзбекистон мустақиллигини тан олди ва 1992 йил 24 мартда дипломатик муносабатлар ўрнатди. Айни ўша йилдан буён Италиянинг Тошкент шаҳридаги элчихонаси фаолият кўрсатмоқда. 1998 йилдан буён Римда Ўзбекистоннинг дипломатик ваколатхонаси фаолият кўрсатмоқда.
Бугунги кунга қадар 4 та олий даражадаги ташрифлар амалга оширилган. Жумладан, Италияга 2 та (Биринчи президент 1996 йил июнь ва 2000 йил ноябрь), Ўзбекистонга 2 та (1997 йил май ойида Президент О. Скалфаро ва 1997 йил сентябрда Бош вазир Р. Проди).
2011 йилдан бошлаб Италия парламенти Депутатлар палатаси ва Сенати билан ҳамкорлик қилиш мақсадида Олий Мажлисда Қонунчилик палатаси ва Сенатнинг депутатлик гуруҳлари фаолият кўрсатмоқда. 2012 йилда Олий Мажлис Қонунчилик палатаси ва Италия парламенти Депутатлар палатаси ўртасида ҳамкорлик тўғрисидаги меморандум имзоланган эди. 2023 йил апрель ойида Италия парламентида “Италия-Марказий Осиё” дўстлик гуруҳи ташкил этилди.
Савдо-иқтисодий соҳадаги ҳамкорлик
1999 йилдан буён Савдо-иқтисодий, саноат ҳамкорлик ва экспорт кредитлари бўйича ҳукуматлараро ишчи гуруҳи фаолият кўрсатмоқда. 2022 йилда Италия билан товар айирбошлаш ҳажми 381,1 миллион долларни ташкил этди. Шундан, экспорт – 51,3 млн доллар (+27,8%), импорт – 329,8 млн доллар (-15,5%).
2023 йилнинг январь апрель ойларида Италия билан савдо айланмаси 157,5 млн долларни ташкил қилди. Улардан 25,8 млн доллари экспорт (+25,2%) бўлса, 131,7 млн доллар (-5,3%) импортни ташкил қилади.
2019 йилнинг 21-24 ноябрь кунлари Ломбардия вилояти губернатори А.Фонтананинг Ўзбекистонга ташрифи ташкил этилди. 2020 йил 11 декабрь куни энг йирик “Europeан House Амбросетти” тадқиқот компанияси билан 1100 дан ортиқ компания иштирокида видеоконференсалоқа форматида бизнес-форум бўлиб ўтди. 2021 йил 11 март куни Италия Саноат Конфедерасияси Президенти Л.Пикассонинг ташрифи доирасида Тошкент шаҳридаги Турин политехника университетида “Cонфиндустриа Uzbekistan” филиали очилди.
Маълумот учун: "Cонфиндустриа" Италиядаги 150 минг ишлаб чиқариш ва хизмат кўрсатиш компанияларини бирлаштиради, иқтисодий, ижтимоий соҳага ҳисса қўшадиган корхоналарни қўллаб-қувватлайди.
Бугунги кунда Ўзбекистонда Италия капитали иштирокидаги 54 та корхона, жумладан, 35 та қўшма корхона ва 19 та корхона фаолият юритмоқда. Уларнинг асосий фаолият йўналишлари алкоголсиз ичимликлар, винолар, бутилкалар учун арматура, парфюмерия, музқаймоқ, трикотаж, халқ истеъмоли моллари ишлаб чиқариш, пахта чиқиндиларини қайта ишлаш, савдо-сотиқ ва воситачилик хизматларидан иборат.
2021 йил январь ойида Тошкентда “Голд Moon Tashkent” компаниясининг янги заргарлик фабрикаси иш бошлади (лойиҳа қиймати қарийб 21 миллион доллар, қуввати 6 тонна маҳсулот).
Маданий-гуманитар соҳадаги ҳамкорлик
1998 йил 15-сентябрдан Тошкент шаҳрида “Ўзбекистон-Италия” дўстлик жамияти фаолият кўрсатмоқда. Италия вакиллари Самарқанд шаҳрида бўлиб ўтадиган “Шарқ тароналари” халқаро мусиқа фестивалида мунтазам иштирок этиб келмоқда. 2018 йилда Римда бўлиб ўтган “Асиатика” ХIX халқаро Осиё фильмлари кинофестивалида “Тоҳир ва Зуҳра” фильми жаҳон киноси ривожига, умуминсоний қадриятларни тарғиб этишга қўшган ҳиссаси учун махсус диплом билан тақдирланган эди.
2019 йилда Ўзбекистон давлат консерваторияси талабалари Песаро шаҳрида ўтказилган “Читта ди Барлетта” нуфузли халқаро танловида 1-ўринни қўлга киритди. 2021 йилда ўзбекистонлик 11 ёшли хонанда София Гилл нуфузли Санремо Junior халқаро болалар мусиқа фестивалида 1-ўринни эгаллади. 2021 йилда Ўзбекистон Фанлар академияси ва Италия Миллий тадқиқот кенгаши ўртасида ҳамкорлик тўғрисидаги битим имзоланган эди.
2023 йил 20 май куни Песаро шаҳрида Бадиий академияси раиси А.Нуриддинов “Ўзбекистон маданияти ҳафталиги”да иштирок этди. Тошкентда Турин политехника университети (2009) ва Пиза университети (2022) филиаллари фаолият кўрсатмоқда. Неапол университети ва Рим Ла Сапиенза университети билан ҳамкорликда “Ўзбекистон маданий мероси Италия тўпламларида” китоби чоп этилди.
2022 йил май ойида Ўзбекистондаги Президентлик, ижодий ва ихтисослаштирилган мактабларнинг бир гуруҳ ўрта мактаб ўқувчилари биринчи марта Италияда бўлажак дипломатлар учун “Дипломатия таълими” ўқув дастурида иштирок этди. 2022 йилда Ўзбекистон велосипед спорти федерасияси Турин шаҳрида Халқаро профессионал велосипедчилар клубининг офисини ташкил этди. 2022 йил 23 март куни Ўзбекистон йилқичилик ва от спорти федерасияси ўртасида ҳамкорлик тўғрисидаги меморандум имзоланди.
Ўзбекистоннинг Италиядаги диаспораси
Ҳозирда 1,5 минг нафар Ўзбекистон фуқароси Италияда истиқомат қилмоқда. Охирги 2 йилда Италияга ўқиш учун келган Ўзбекистон фуқаролари сони сезиларли даражада ошди.
Бугунги кунга қадар икки давлат ўртасида 22 та ҳужжат имзоланган.
Хусусан, 1 та давлатлараро шартнома, 10 та ҳукуматлараро битим, 3 та идоралараро келишув ва 8 та бошқа соҳалар юзасидан келишувлар.
Изоҳ (0)