• Профилга Кириш
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12634.34
    • RUB162.37
    • EUR14821.34
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +29°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Афгонистон

    Америкаликларга қараганда самаралироқ: “Толибон” Афғонистондаги кўкнори майдонларини қандай йўқ қилмоқда?

    Яқин вақтгача афғон кўкнориси билан жаҳон бозоридаги героиннинг катта қисми ишлаб чиқариларди. Афғонистонга сафар қилиб, сунъий йўлдош таҳлилини ўрганган BBC мухбирлари “Толибон” ҳаракатининг ҳозирги раҳбарлари кўкнори етиштиришга қарши курашда ўзларидан олдинги раҳбариятдан кўра кўпроқ муваффақият қозонганига гувоҳ бўлди.

    Фото: BBC

    Абдул исмли афғонистонлик эркак (“Толибон” вакили) чап елкасига Калашников автомати, ўнг қўлида эса катта таёқ билан бор кучини ишга солиб, кўкнориларнинг юқори қисмига уради, шундан кейин экин ўзига хос ўткир ҳидни атрофга ёяди.

    Бир неча дақиқада Абдул ва унинг ўнлаб ҳамроҳлари шу тариқа кичик далани қоплаган кўкнори экинини йўқ қилади. Уларнинг ишлаш тезлиги ҳайратланарли.

    Эркаклар шалвар ва камзул кийган (анъанавий афғон туникалари ва кенг шим). Уларнинг барчаси қуролланган, чунки вақти-вақти билан дала эгалари уларга қаршилик кўрсатиши мумкин.

    Фото: BBC

    Бир далани тугатгандан сўнг, улар юк машинасининг орқа томонига ўтириб, кейинги далага йўл олади.

    Бу Афғонистон шарқида жойлашган Нангарҳор вилоятидаги “Толибон” ҳаракатининг гиёҳвандликка қарши отряди. Икки йилдан камроқ вақт олдин бу одамлар исёнчилар эди. Энди эса улар ғалаба қозониб, ўз раҳбарининг буйруғини бажариб, ҳокимият томонида фаолият олиб бормоқда.

    2022 йил апрель ойида “Толибон” олий раҳбари Ҳайбатуллоҳ Охундзода героиннинг асосий таркибий қисми бўлган опиум етиштиришни қатъиян тақиқловчи фармон чиқарди.

    Тақиқни бузган ҳар бир киши шариат қонунларига мувофиқ даласи вайрон қилинади ва жазоланади.

    “Толибон” расмийларининг BBCъга айтишича, қатъий тақиқ афюннинг аҳолига зарарли таъсири ва тарқатилиши уларнинг диний эътиқодларига зид бўлгани учун жорий қилинган.

    Кўкнори ўрнига буғдой

    Афғонистон жаҳондаги опиумнинг 80 фоиздан ортиғини ишлаб чиқарган. Афғон опиумидан ишлаб чиқарилган героин Европа бозорининг 95 фоизини ташкил қилади.

    Ҳозир йирик вилоятларда кўкнори етиштиришнинг кескин камайгани оддий кўз билан ҳам сезилади. Худди шу нарсани космосдан олинган тасвирлар кўрсатади.

    “2023 йилда ўтган йилга нисбатан мамлакатда кўкнорининг йиллик ҳосили 80 фоизга камайиши мумкин. Эҳтимол, экинлар 2022 йилга нисбатан 20 фоиз камроқ бўлади. Қисқартириш кўлами мисли кўрилмаган бўлиши кутилмоқда”, — дейди Британиянинг “Алкис” сунъий йўлдош таҳлил компаниясининг афғон наркотик савдоси бўйича етакчи эксперти Девид Менсфилд.

    Кўкнори ўрнига деҳқонлар ўз далаларида буғдой экади, бироқ бу улар учун анча кам фойда келтирадиган қишлоқ хўжалиги тури ва кўпчилик молиявий томондан қийналаётганини айтмоқда. Аммо баъзилари ҳали ҳам тақиқни бузмоқда.

    “Толибон” отряди фермер Али Муҳаммад Мианинг кўкнори даласини йўқ қилиш учун келганида, у ҳайратда қолган ифода билан даласидаги пушти гуллар, яшил уруғ кўчатлари ва синган пояларнинг ерга тушишини кузатган.

    Фото: Али Муҳаммад Миа / BBC

    Эркак тақиққа қарамай, нега кўкнор етиштирганини қуйидагича изоҳлаган.

    “Уйингизда овқат бўлмаса, болаларингиз оч қолса, яна нима қила оласиз? Агар буғдой етиштирсак, афюн сотишдан оладиган даромадимизнинг атиги бир қисмини олардик”, — дейди у.

    “Толибон” очликдан азоб чекаётган халқининг даромад манбасини йўқ қилишга қандай қарайди?

    “Бу раҳбаримизнинг буйруғи. Биз унга шунчалик содиқмизки, агар у дўстимга мени осиб ўлдиришни буюрса, мен дўстимга таслим бўламан”, — дейди Нангарҳорда бўлган патрул отряди қўмондони Турхон.

    Жануби-ғарбдаги Ҳилманд вилояти бир пайтлар Афғонистоннинг кўкнори маркази бўлган. Мамлакатдаги афюннинг ярмидан кўпи у ерда ишлаб чиқарилган. Ўтган йили BBC мухбирлари у ерда бўлганида кўкнори экилган далаларни кўрган, бу сафар эса экинлар йўқ.

    Graphic: Helmand poppy cultivation has collapsed - shows two satellite pics of the province (2022 and 2023) demonstrating the fall-off in poppy farming

    “Алкис” таҳлили шуни кўрсатадики, Ҳилмандда кўкнори етиштириш 99 фоиздан кўпроққа камайди.

    “Ҳилманд вилоятининг юқори аниқликдаги суратлари кўкнори етиштириш ўтган йилги 129 минг гектардан 1000 гектарга камайганини кўрсатади”, — дейди Девид Менсфилд.

    Ҳилманд маҳаллий аҳолиси ҳам зўрға рўзғор тебратаётганини, ҳукуматдан ёрдам йўқлигини айтади.

    Graph: How poppy cultivation in Helmand has fallen (shows drop from 51.9% of crops in 2022 to 0.4% in 2023)

    “Толибон” ҳукумати матбуот котиби Забиҳуллоҳ Мужоҳид Афғонистон муваққат ҳукумати халққа ёрдам бериш учун нима қилаётганига қуйидагича изоҳ берган.

    “Одамлар жуда камбағал ва азоб чекаётганини биламиз. Лекин опиумнинг зарари унинг фойдасидан кўпроқ. Мамлакатимизда 37 миллион аҳолининг тўрт миллиони гиёҳвандликдан азият чекди. Бу жуда катта рақам. Муқобил ҳаёт тарзига келсак, биз халқаро ҳамжамият жабр чекаётган афғонларга ёрдам беришини истаймиз”, — дейди у.

    У БМТ, АҚШ ва бошқа ҳукуматларнинг “Толибон” Ғарб коалициясига ва аввалги Афғонистон режимига қарши курашганида асосий даромад манбаи афюн бўлгани ҳақидаги даъволарини рад этади.

    “Халқаро ҳамжамият инсонпарварлик масалаларини сиёсий масалаларга боғламаслиги керак. Опиумдан нафақат Афғонистон, балки бутун дунё ҳам жабр кўрмоқда. Агар дунё бу улкан ёвузликдан халос бўлса, афғон халқига ёрдам кўрсатилиши адолатдан”, — таъкидлади Мужоҳид.

    Афғонистонда кўкнори етиштиришнинг тақиқланиши аллақачон афюннинг жаҳон нархида катта сакрашга сабаб бўлган. Бироқ бу героиннинг кўча нархига таъсир қилишидан олдин бир оз вақт ўтиши мумкин.

    “Опий ва героин нархи сўнгги 20 йил ичида энг юқори даражада қолаётган бўлса-да, бу йил кўкнори етиштириш кескин камайганига қарамай, сўнгги олти ой давомида арзонлашмоқда. Бу тизимда сезиларли захиралар мавжудлигини ва героин ишлаб чиқариш ва савдоси давом этаётганидан далолат беради. Қўшни давлатлардаги мусодаралар ҳам яқин келажакда героин тақчиллиги кутилмаслигидан далолат беради”, — дейди Девид.

    20 йил давомида кўкнори билан кураш

    Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг Гиёҳванд моддалар ва жиноятчилик бўйича бошқармаси собиқ ходими Майк Трейс 2000 йилда, АҚШ Афғонистонга бостириб киришидан бир йил аввал биринчи “Толибон” режими афюн етиштиришни тақиқлаганида Буюк Британия ҳукуматининг наркотик сиёсати бўйича катта маслаҳатчиси бўлган.

    “Бу Ғарб нархлари ва бозорларига катта ва дарҳол таъсир кўрсатмади, чунки бу гиёҳванд моддалар савдоси йўлида жуда кўп захиралар мавжуд. Бу бозорнинг табиати ва у сўнгги 20 йил ичида тубдан ўзгармади”, — дейди Трейс.

    АҚШ Афғонистонда “Толибон”ни молиялаштиришни тўхтатиш умидида афюн ишлаб чиқариш ва унинг савдосини йўқ қилишга уриниш учун миллиардлаб доллар сарфлади.

    Америкаликлар “Толибон” назорати остидаги ҳудудлардаги кўкнори майдонларига ҳаво ҳужумлари уюштирди, афюн захираларини ёқиб юборди ва гиёҳванд моддалар лабораторияларига рейдлар уюштирди.

    Аммо BBC 2021 йилда “Толибон” ҳокимиятни қўлга киритгунга қадар кўрганидек, АҚШ томонидан қўллаб-қувватланадиган афғон назоратидаги ҳудудларда афюн бемалол етиштирилган.

    Ҳозирча “Толибон” Афғонистонда Ғарб қила олмаган ишни қилганга ўхшайди. Аммо улар кўкнори тақиқини қанча вақт ушлаб туриши эса номаълум.

    06.06.2023, 22:52   Изоҳ (1)   20523
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (1)

    Кириш
    1. 2746441@telegram.org / 07.06.2023, 08:40

      Қарор лойиҳасини ўқиб ҳам ўтирмадим...Яна янги структура ва ортиқча маблағлар...Дааа...Яқинда Вазирлар маҳкамасида қисқартириш бўлди-ю, қисқа вақт ичида яна янги структуралар ҳосил бўлди..."Ўзбекистонда бошқарув тизимининг ўзига ҳос ҳусусиятлари" - илмий иш учун янги мавзу. Кўзимизни олдида қанчадан қанча ёзги стадионлар, спорт мажмуалари, майдонлар "сотилиб" ўрнига Ситилар қурилди. Солиқ қўмитасига тегишли спорт мажмуаси ўрнига тушган IT PARK бунга мисол. Шаҳар айланиб бузилиб қўпорилиб ётган ёзги футбол майдонларини кўришингиз мумкин...О чём мы говорим..? Бузиб яна яратмоқчимизми? Ҳеч ким бормийдигон шаҳар четига қурила, ташландиқ бўлиб ётади...Главное, пул "ўзлаштирилади". Давлат томонидан ажратилган ҲАЛҚ пулларига аввал офис олинади, кейин ремонт, кейин жиҳоз, кейин ҳар битта корчолон учун хизмат машинаси (Малибудан кам эмас, кўрмаганни кўргани қурсин!!!) ... Мана қарабсизки спортни, соғлом турмуш тарзини татбиқ қилишга маблағ йўқққққ... Кейин Ассоциация ёпилади, пуллар кечириб юборилади...Минг афсус...Таниш сценарий...Чанг йўлларни йўқотинг, дарахтларни кесманг, боғлар яратинг, ҲАЛҚ ўзи хордиқ чиқара олади СИЗларнинг йўл ҳариталарингизсиз... Садқаи....

      Жавоб бериш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Афғонистондаги наркоманияга қарши даволаниш марказида шароит қандай? 

    06.04.2023, 20:46

    “Ҳар бир бурчакда ўнлаб гиёҳванд наркотик чекарди”: Афғонистонда гиёҳвандлик билан боғлиқ ҳозирги вазият қандай? 

    05.06.2023, 21:11

    Афғонистондаги мактабларда қиз ва аёллар оммавий заҳарланди. UNICEF тергов ўтказишни талаб қилди

    05.06.2023, 19:47

    Афғонистон 2022 йил электр энергияси учун Ўзбекистонга қанча тўлагани маълум қилинди

    05.06.2023, 18:35

    Эрон афғонистонлик чегарачиларни ўқитишга тайёрлигини маълум қилди

    05.06.2023, 13:00

    “Европа Иттифоқи Афғонистондаги толиблар ҳукуматини тан олмайди” — Шарль Мишель

    02.06.2023, 16:28
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    Ўзбекистонда янгиланган HAVAL H6 расман ишга туширилди


    “КАФОЛАТ суғурта компанияси” АЖнинг молиявий барқарорлик рейтинги “Fitch Ratings” томонидан “Ижобий” прогнози билан “Б+” даражасида тасдиқланди


    Ичкаридан назар: Imzo фабрикаси қандай ишлайди?


    BI Sad’O Business лойиҳасида очиқ эшиклар куни бўлиб ўтди ва ЧИЛЛА акцияси бошланди


    Central Asian University RUR ва THE Impact Rankings 2025 халқаро рейтингларида ўз мавқеини мустаҳкамламоқда


    Чиқим ва кирим: назорат сари илк қадам


    Beeline Uzbekistan ҳудудларда рақамли ривожланишни жадаллаштирмоқда


    Ипак Йўли Банкдан Tradeloan: халқаро битимларни молиялаштириш


    Ўзбекистон Миллий банки халқаро капитал бозорида 400 млн АҚШ долларлик облигацияларни муваффақиятли жойлаштирди


    Нео Insurance — суғурта бозоридаги рақамли ўзгаришларнинг 2 йиллик натижаси 


    InfinBANK’дан VISA картаси энди Swoo Pay иловасида


    Kia Ўзбекистон бозорини эгалламоқда: 2025 йилнинг биринчи ярмида рекорд даражадаги сотувлар


    Centrum Air 25 июлдан Тошкент — Сеул тўғридан-тўғри рейсларини бошлайди 


    riitm ақлли платформаси Ўзбекистон тингловчиларига 30 миллион трек таклиф этмоқда


    Туризмдаги трендлар 2025: Хитойда Марказий Осиёга – Қозоғистон, Ўзбекистон, Қирғизистонга қизиқиш ўсмоқда

     

    Тавсия этамиз

    Кремль соясидаги жумбоқлар: сирли равишда вафот этган россиялик тадбиркор ва амалдорлар

    10 июл, 20:40

    Исроилнинг Ғазодаги қирғини ягона эмас: Инсоният тарихидаги энг йирик геноцидлар қандай содир бўлганди?

    10 июл, 19:12

    Patriot: Исроил воз кечган, Украина эса кўпроғига эга чиқишни истаётган ярим асpлик тизим ҳақида нималар маълум?

    8 июл, 20:45

    “Ўлим шарбати”: СССРда Сталиндан сўнг иккинчи қудратли шахс номи берилган қурол қандай пайдо бўлганди?

    6 июл, 15:23
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Японияда бувиларни ижарага олиш сервиси оммалашмоқда

    Дунё | 12 июл, 09:35

    “Мантиқсизлик. Бу футбол учун қора кун” — “Кристал Пэлас” Европа Лигасидан четлатилди

    Спорт | 12 июл, 09:14

    Тошкент ва Фарғонада университетлар кафедра ўқитувчилари пора билан ушланди

    Ўзбекистон | 12 июл, 08:57

    Жейн Биркинга тегишли бўлган биринчи Hermes Birkin сумкаси кимошди савдосида 7 млн еврога сотилди

    Лайфстайл | 12 июл, 08:40

    “Реал Мадрид” ёзда тўрт футболчи билан хайрлашиши мумкин

    Спорт | 12 июл, 08:10
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.