Ўзбекистон халқ артисти Маҳмуд Намозов бу йил 63 ёшни қаршилади. Фарзанд доғи, дўстлар хиёнатини кўрган ижодкор осонликча машҳурлик чўққисига етгани йўқ. У ҳам ҳамма инсонлар сингари омадини кутиб яшади. Ҳатто, молиявий қийинчиликлар ва Тошкентдаги мусофирчилик ҳам унга бегона эмас.
Онасининг васияти...
Маҳмуд Намозов Узун туманидаги Боботоғ этакларида жойлашган қишлоқда дунёга келган. У оиланинг тўнғичи бўлгани учун ота-онасининг энг ишонган фарзанди бўлган.
— Отамнинг асл исми Алимуҳаммад бўлган, қисқартириб Алмат деб кетишган. Сурхон воҳасининг кунчиқар томонидаги қадим Боботоғ бағрида туғилган. Болалиги иккинчи жаҳон урушининг энг қизғин даврларига тўғри келган. Шундан, ёшлигини эсласа, кўнгли бузилиб кетаверади. Уйимиз оддий қишлоқ уйлари каби эди. Раҳматли Мастона онам тиним билмас аёл эди. Дадам-ку ёшликдаги қийинчиликларининг роҳатини кўрди. Аммо онам шунча фарзандни дунёга келтириб, уларни ўқитиб энди қўли ошга борай деганда оламдан ўтди. Ўлимидан аввал олдига чақириб “Сенга ишонаман ўғлим, укаларингга бош бўлгин”, деб таъйинлаганди, — дейди хонанда.
Ўқитувчи бўлишни истаган
Хонанда илк мусиқий саводини мактабдаги мусиқа тўгарагида олди. Ўқувчилик пайтларидан жамоа хўжалиги қошида очилган “Райҳон” ашула ва рақс ансамблида яккахон хонанда бўлиб ишлади. Мусиқага бўлган қизиқиши туфайли 1977 йил мактабни битириб, Тошкентдаги Низомий номидаги педагогика институтининг мусиқа факультетига ўқишга кирди.
— 17 ёшимда Тошкентга келганман. Менда хонанда бўламан, деган жиддий аҳд бўлмаганми билмадим, педогогика бўйича таҳсил олишни истаганман. Қишлоқ шароитида энг яхши касб ўқитувчилик ва шифокорлик ҳисобланади. Аммо болалигимдан маҳалламизда ўтказиладиган тўй-ҳашамларда фаол эдим, қўшиқ айтардим. Аммо кун келиб, санъат асосий касбим бўлади деб ўйламагандим, — дейди хонанда Маҳмуд Намозов.
12 йил педагоглик қилгани ҳақида
Хонанда институтни тамомлаб, Узунга қайтиб боради. Бунга Тошкентдаги молиявий қийинчиликлари ва ижара билан боғлиқ муаммолар сабаб бўлади. У ўзи таҳсил олган 58-мактабга мусиқа ўқитувчиси бўлиб ишга жойлашади. Ўн икки йиллик педагоглик фаолияти давомида ўқувчилари туман, вилоят ва республика миқёсида ўтказилган танловларда ғолиб бўлишади.
— 1991 йили Ботир Зокиров номидаги республика кўрик танловида фахрли иккинчи ўринни қўлга киритганман. Сурхондарёдан келиб, “Бахшиёна” қўшиғи билан мукофотланиш жуда яхши эди. Ўшанда биринчи ўринни Азим Муллахонов қўлга киритганди. Мана шундан кейин оилам билан Тошкентга келишга қарор қилганман. Чунки ижодга интилиш учун истаймизми-йўқми пойтахтга яқин бўлиш керак, — дейди хонанда.
Оғлининг бевақт вафоти
1994 йили Маҳмуд Намозовни “Ёшлар радиоканалининг мусиқа бўлимига ишга таклиф қилишади. Шунда хонанда оиласи ва икки ўғли билан пойтахтга келади. Аммо орадан кўп вақт ўтмай оила бошига мушкул иш тушади. Улар 12 ёшли ўғилларидан айрилишади.
— Бу воқеа Тошкентга энди келганимда юз берган. Сурхонда ўзига яраша обрў-эътиборга эга эдим. Тошкентга келиб, катта қозонда ҳам қайнаб кўрайлик деб, жарга қулаб кетганмиз. Ҳеч ким бизга ёрдам бера олмаган. Олдин бизга ёрдам берамиз, деган одамлар секин ўзларини четга олган. Икки ўғлим Успенский номидаги мусиқа мактаб-интернатида ўқирди. Олти кун ўқиш, бир кун уйга дам олишга келарди. Катта ўғлим 14, иккинчим 12 ёш. Каттам барабанда, иккинчим виолончелда ўқийди. Қишки таътилда уйга келганида кичкинам фақат ухлайди. Биз унинг нега бунча кўп ухлашини тушуна олмаймиз. Кейин билсак, у гепатитнинг оғир формасига чалинган экан. У ёқ, бу ёққа кўрсатгунимизча, 5-10 кун ичида бола кўз ўнгимизда ўлиб қолди.
Ҳеч нарса қила олмай қолдик. Энди у пайтдаги дод-войни кўрсангиз эди, аҳволимиз ҳам жуда абгор. Пулим, имкониятим бор-у, лекин ҳеч нарса қила олмасдим. Ўша пайтда президентга қарайдиган шифокор ҳам келиб кўриб, кеч қолганимизни айтди. Сариқ касалнинг оғир формасига учраган экан, боламиз қўлимизда жон берди. Сурхондарёга қўйиб келишимиз керак. Шунақа қалин қор ёққан, тизза бўйи келади. Уч машинага бўлиниб, йўлга чиқдик. Йўллар яхмалак, юриб бўлмайди. Соатига 20-30 километр тезликда юряпмиз. Ҳайдовчилар чарчаб, ҳолдан тойиб қолди.
Ўғлим иккимиз машинада. Ҳайдовчилар чой ичишга тушиб кетди. Тасаввур қилинг, машинада ўтирибсиз, туширилган олд ўриндиқда эса болангизнинг танаси ётибди. Шу пайтда хаёлимдан Тошкентга бориб нима топдим, деган ўйлар ўтган. Шунинг учун келдимми, деганман, — дея ҳикоя қилади Маҳмуд Намозов.
Тошкентга келиб нима топдим?
Хонанданинг айтишича, фарзандининг ўлимидан сўнг у қаттиқ тушкунликка тушиб қолган.
— Тошкентга қайтиб, ўғлимнинг еттисини бердик. Ўша пайтда ҳаёт тўхтаб қолгандек бўлди. Икки-уч кун уйда фақат ётганман. Аёлим ўшанда туғруқхонада ишларди. У ишга чиқиб кетди. Бир куни у ишдан келди-да, қачонгача ётасиз, бўлди энди, қолганларига умр берсин, деди. Аслида, у мендан кўпроқ куйиши керак бўлса ҳам менга далда бўлган. Бу воқеани эслашни ҳам хоҳламайман. Ҳозир эслаётганим — бошингиздан ўтказганингизни кимгадир айтсангиз, унга фойдаси тегиши мумкин. Кимдир отасини йўқотади, кимдир пулини, кимнингдир уйи ёниб кетади, ҳаётда йўқотишлар бўлади, лекин бу дегани ҳаёт тугади, дегани эмас. Аллоҳнинг ишига ҳеч қачон шак келтирмаслик керак. Ҳаёт синовларидан муносиб ўтсакгина, уларнинг орқасидан бизга мукофот берилади, — дейди хонанда.
Tico пулига яратилган иккита қўшиқ
У бугунги кунда воҳанинг энг талабгир хонандаси бўлса-да, осонликча машҳурликка эришмаган. Ижара уйда яшаш осон кечмаганлиги учун давлат ишидан ташқари, тўй-хизматларга ҳам бориб қўшиқ ижро этарди.
— 2000 йили машина оламан деб пул йиққанман. Ўша пайтда Tico машинаси роса урфга айланганди. Тошкентдан машинани суриштирсам, 1300 АҚШ доллари дейишган. Қўлимда 1000 доллар бор эди. Қарз олиб бўлса ҳам машина оламан деб роса ҳаракат қилганман. Аммо атрофимдаги инсонлар қарз беришолмаган. Охири пул тополмаганимдан кейин қўшиқларимга клип олиб, “айлантирсам-чи” деган фикр ҳаёлимдан ўтган. “Маржон тақиб қўяман” ва “Оҳу-воҳ” қўшиқларига клип олиб, айлантирганман. Қўшиқлар қисқа вақтда шу қадар оммалашиб кетдики, 2000 йилнинг сентябрь ойида менга Ўзбекистонда хизмат кўрсатган артист унвонини беришди, — дейди хонанда Маҳмуд Намозов.
“Сурхон”дан кетиши очилмайдиган сир
2000 йилда хонанда бир гуруҳ ижодкорлар билан бирлашиб, “Сурхон” гуруҳини ташкил этди. Гуруҳ “Саратонда” “Гулпари”, “Қишлоғим” каби кўплаб хит қўшиқларни яратди. Афсуски, 14 йилдан сўнг номаълум сабабларга кўра, Маҳмуд Намозов “Сурхон”ни тарк этди. Орадан шунча йил ўтган бўлса-да, у нега гуруҳни тарк этганлигининг сирини ошкор этмайди.
Маҳмуд Намозов шахсий ҳаёти ҳақида гапиришни ва улар билан боғлиқ суратларни омма билан бўлишишни истамайдиган ижодкор. Интервьюларида фақатгина 6 нафар набираси борлиги айтади, холос.
Изоҳ (0)