Чиа уруғи вазн йўқотадиган маҳсулотлар орасида ишончли тарзда ўз ўрнини эгаллади. Шарҳлар, реклама ва айрим шифокорларнинг тавсияси бунга туртки бўлди. Ортиқча вазндан халос қилишга мўлжалланган маҳсулотларнинг масъулиятли бизнесида ушбу маҳсулот ёрдамига умид боғлаш керакми ёки бу ёндашув ўзини оқламайдими?
Киноа, спирулина ва амарант ўсимлигидан кейин сотувда пайдо бўлган ҳиндуларнинг навбатдаги мероси чиа уруғлари бўлиб, у дарҳол суперфудлар — метаболизмга ажойиб таъсир кўрсатадиган маҳсулотлар рўйхатига кирди.
Суперфудлардан асосий кутилган натижа: уларнинг вазн йўқотишга ёрдам бериш хусусияти билан боғлиқ. Уруғлар ва ёнғоқлар — ҳар қандай соғлом овқатланиш турининг ажралмас қисмидир. Аммо, афсуски, биз кўпинча ёнғоқ ейишни бошлаганда уларнинг қарсилдоқлиги ва ёқимли мазасидан ўзимизни тийиб тура олмаймиз, шу билан бирга уларнинг юқори калорияга эга эканини унутиб қўямиз.
Мексика ва Гватемалада кенг тарқалган Silvia hispanisa (испан шалфейи) чўл ўсимлигининг ейиш мумкин бўлган уруғлари алоҳида мавзудир. Суюқликка бўктирилганда, уруғ ўн икки мартагача катталашиб, желега айланади. Бу уруғлар бугунги кунда бутун дунёда чиа сифатида танилган.
Чианинг мўжизавий хусусияти уруғлардаги эримайдиган толанинг юқори миқдори ва узоқ ассимиляция занжирига эга бўлган углевод билан боғлиқ. Клечатка сувни шимиб олади ва шишади; бир жуфт чой қошиқ уруғдан кўзни ҳам, ошқозонни ҳам қувонтирадиган тўлиқ таом олишингиз мумкин. Сиз бу уруғларни қуруқ шаклда ёки ичимликлар, салатлар, соуслар, донли маҳсулотларга қўшимча сифатида ишлацангиз бўлади. Сўнг улар организмда гелга айланади ва таъсир ҳам бир хил бўлади.
Бир ош қошиқ (тахминан 30 грамм) чиа таркибида тахминан 11 грамм клечатка мавжуд, бу катталар учун овқатланиш бўйича мутахассислар томонидан тавсия этилган кунлик миқдорнинг учдан бир қисмини ташкил қилади.
Вазн йўқотиш учун чиа уруғлари: қандай натижа бўлади?
- ошқозонни бўш қолдирмайди;
- узоқроқ тўйинганлик ҳиссини беради;
- ортиқча овқатланиш хавфи камроқ бўлади;
- клечаткани узоқ вақт қайта ишлаш туфайли қонда қанд даражасини пасаяди;
- ичаклар ишини меъёрлаштиради ва фойдали микрофлорани ривожлантириш учун қулай муҳит яратади.
Чиа уруғлари таркибидаги асосий хусусият — омега-3 тўйинмаган ёғли кислоталарнинг юқори миқдори (ўша ўттиз граммлик порсияда беш грамм). Соғлом ёғнинг ушбу махсус тури инсон мияси ва асаб тизими томонидан тикланиш, ривожланиш учун ёқилғи сифатида сарфланади ва уни замонавий инсон менюсида табиий манбаларнинг бўлиши том маънода олтинга тенг. Тадқиқотлар шуни кўрсатадики, омега-3 ёғи чиага иссиқлик билан ишлов берилса ҳам, фойдали хусусиятларини йўқотмасдан мустаҳкам уруғ пўстлоғи остида сақланади.
Омега-3 кислоталари соғлом вазн йўқотиш учун зарурдир — улар метаболизмни тезлаштиради ва PPAR-алфа оқсилини фаоллаштириш хусусияти билан эски ёғ бирикмаларини организмдан чиқариб юборади. Бу эса жигарда ёғларнинг тўпланишига тўсқинлик қилади ва унинг тери остида тўпланишининг олдини олади. Испан олимлари томонидан олиб борилган тадқиқотларга кўра, тўйинмаган ёғли кислоталарни истеъмол қилган одам узоқ вақт давомида ёқимли тўйинганлик туйғусини сақлаб қолади, бу чиа уруғлари очликка икки марта зарба бера олишини англатади.
Чиа уруғларида суяклар, тиш ва мушаклар учун зарур бўлган калций, марганец ва фосфор мавжуд. Агар кундалик рационингизга қуруқ эквивалентда тахминан 100 г чиа уруғини қўшишга тайёр бўлсангиз, унда сиз ушбу моддаларга бўлган кунлик эҳтиёжнинг тахминан 20-30 фоизини қоплашингизга ишончингиз комил бўлсин.
Шуни таъкидлаш керакки, чиа қон босимининг пасайишига ёрдам беради ва шунинг учун у нормадан пастроқ бўлганлар учун тавсия этилмайди. Бундан ташқари, бу уруғларни истеъмол қилишни қонни суюлтирувчи воситалар билан бирлаштира олмайсиз. Ҳомиладорлик ва лактация даврида бундай экзотик озиқ-овқатлардан воз кечишингиз керак бўлади.
Чиа уруғининг эллик хил ранги
Сотувга қўйилган чиа уруғлари кўпинча ташқи кўриниши билан сезиларли даражада фарқланади: қуюқ, тим қора, кулранг, сарғишдан тортиб оқ ранггача... Уларнинг фарқи борми ва қайси бири фойдалироқ?
Чиа уруғини танлашда сизни огоҳлантириши мумкин бўлган ягона ранг — қизил рангдир. Бу шуни англатадики, маҳсулот пишиб етилмасдан туриб йиғиб олинган ва катта эҳтимол билан ҳали витаминларга эга бўлиб улгурмаган. Шунингдек, юқори нав сифатининг кўрсаткичи уруғларнинг ўлчамидир. Агар танловингиз бўлса, каттароқ уруғларни сотиб олинг!
Изоҳ (0)