Ўзбекистон ва Қорақалпоғистон халқ артисти Юлдуз Усмонова 16—28 февраль кунлари “Халқлар дўстлиги” санъат саройида ўзининг янги концерт дастурини тақдим этган эди. Ўн уч кун давомида, 17 сеансдан иборат бўлган катта концерт дастурида журналист Феруз Муҳаммад Юлдуз Усмонова билан суҳбатлашди.
Юлдуз Усмонова суҳбат давомида хореографияга ҳеч ким қизини бермай қўйгани сабаби ва ахлатхонага айланиб бораётган ижтимоий тармоқлар ҳақида шахсий мулоҳазаларини айтиб ўтди.
“Бир бошга бир ўлим, нимадан қўрқасан?”
Кўпчилик бу гапни айтмайди. Сабаби улар қўрқоқ бўлиб қолган, “запрет” деган нарсадан қўрқиб қолишган. Аслида қўрқмаслик керак. Нимага сени “запрет” қилади? Бир бошга бир ўлим, нимадан қўрқасан? Булар ҳаммаси шу нарсадан қўрқиб қолган.
“Менинг нима ишим бор, тўйимга зиён қилмасин, тирикчилигим ўтяпти-ку”, дейди. Буни мен тўғри тушунаман. Энди ҳар ким оиласини боқиши керак. Чунки санъат нон манбаси бўлиб қолди-да. Шунинг учун ҳам одамлар қўрқиб қолди. Агар бошқа ердан нон топганида, бундан қўрқмас эди. Албатта, овоз монополияси бор. Мен кастинг эълон қилганимда ҳам вилоятдаги ҳакамларга ишонмадим.
Нимага вилоятдагилар, қишлоқдагилар қизини рақсга, санъатга бермай қўйди, деб ўйлайсиз? Улардан кўпининг қўли ҳам, тили ҳам шаҳарга етмайди. Болалар келса, “фақат мана бу, мана бу кирсин”, деганларнинг гувоҳи бўлмадикми? Чиройли-чиройли, ширин қизларни кўриб қолса, “мана шулар кирсин”, деб бузиб, жўнатиб юборади-да. Бировни ўлай деб боққан боласи-чи? Шу нарсалар бўлди, агар бўлишда давом этаётган бўлса, мен ҳам уларнинг кўзини ўйишда давом этаман.
“Ким бўлиб ишлашидан қатъи назар ҳеч ким бировни оёқ-ости қилишга ҳаққи йўқ”
Ана шунинг учун санъатга, хореографияга ҳеч ким қизини бермай қўйди. Шунинг учун ҳар қанча қийин бўлмасин, кастингни ўзим ўтказдим. Уларга ишонмадим. Мен журналистлардан илтимос қилардимки, хореография даргоҳларига бориб сўранглар, нечта жойга, нечта одам келяпти, деб. Одамлар боласини бермаяпти. Агар бу кетиш бўлса, бундан кейин фақат чўкиш бўлади, ўлиш бўлади.
Қайси ансамбллар тўйма-тўй юриб, қандай солиқ тўлаяпти-ю, ким унинг фойдасини кўряпти? Давлат едиради, ичиради, ўқитади-ю, бошқалар бировнинг боласини тўйга олиб боради. Қизларимизни отарчи қилиб қўйяпмиз. Тўйда ичган бор, маст бор, бошқа бор. Мен қизларимизни бахтини ўйлаган ҳолда айтяпман.
Нима учун булар ўрганилмаяпти? Ҳаммада таҳлил бор-да, қўлида аниқ далил йўқ. Менда эса далил бор. Қизларимизни оёқ ости қилиб, бузиб ташлагани учун ака-ука ёки ота-она қизи санъаткор бўлишига унамайди. Санъат дегани бу ғар дегани эмас, бунақа даражага олиб келмаслик керак. Кимдир ғар бўлса, табиатан ғар бўлгани учун ғар, санъатда ҳаммаси ғар эмас-ку. Ҳамма ота-онага фарзандини машҳурлиги керак эмас.
Тинчлиги, бахти ҳам керак. Унисини ҳам тушуниш керак. Ким бўлиб ишлашидан қатъи назар, ҳеч ким бировни оёқ ости қилишга ҳаққи йўқ. Ўйинчини тўйма-тўй олиб юрган устоз кўп. Лекин қишлоқдан ансамблга ёки олийгоҳга ўйинчи олиб келадигани йўқ-да. Бизнинг пайтимизда қишлоқлардан истеъдодлилар йиғиб келинарди. Ҳозир бунақаси йўқ. Шунинг учун бунга жиддий қаралишини хоҳлардим.
Профессионал ўйинчилар, санъатни севган одам ижтимоий тармоқларда кўп ҳам ўралашмайди. Мен TikTok’га ҳам, бошқасига ҳам қарши эмасман, лекин ўзим ҳам кирмайман. Иш билан овора бўлган одам унақа майда-чуйда “ахлатхона”ларга кирмайди. Ахлатхона-да у ер. Агар сен санъаткор бўлсанг, у ерда нима ишинг бор? Ишингни қил, ҳар куни эрталабдан кечгача ишимизни қилишимиз керак.
Батафсил репортажни қуйида томоша қилишингиз мумкин.
Изоҳ (0)