Санъаткорлар орасидаги номи чиққан, аммо бирорта қўшиғи халқ оғзига тушмаган санъаткорлар жуда кўп. Аммо Умида Мирҳамидованинг “Оқ атиргуллар” қўшиғи номидан ҳам кўпроқ машҳурликка эришган ва хонанданинг “ташриф қоғозига” айланиб улгурган. Шахсий ҳаётида омади кулмаган ижодкорнинг санъатдаги фаолияти қандай кечган? Келинг, ана шу саволга жавоб излаймиз.
Хонанда Умида Мирҳамидова Паркент туманининг Чангчи қишлоғида санъаткор Мирсобит Мирҳамидов оиласида таваллуд топган. Оила боши санъаткор бўлса-да, қизининг бу соҳанинг этагидан тутишини истамади.
— Болалигим жуда гўзал ўтган. Тўнғич фарзанд бўлганим учун онамнинг дастёри эдим. 3-4 синфда ўқиб юрган пайтимдаёқ чақалоқни қандай йўргаклаш, ухлатишни яхши билардим. Санъатга қизиққаним учун туман ижодиёт марказидаги тўгаракларга қатнардим. 1989 йили мактабни тамомлаб, санъат бўйича ўқийман деганимда дадам жиддий қаршилик қилган. Қишлоғимиз тоғлар орасида жойлашгани учун шу ерларда номим чиқмай қолиб кетаманми деб, хат ёзиб уйдан кетганман, — дейди хонанда Умида Мирҳамидова.
У ота-онасига хат ёзиб, автобусга ўтириб, Тошкентда яшайдиган холасининг уйига келмоқчи бўлгани аммо йўлдан адашиб қолгани ҳақида кулиб эслайди.
— Тошкент ҳақида умуман тасаввурим йўқ эди. Қишлоқдек бир жой бўлса керак, ҳамма бир-бирини танийди деб ўйлабман. Холамнинг Қўйлиқда яшашини биламан холос. Гўёки шу ерга келиб холамнинг номини айтсам биров уйини кўрсатиб юборади, деб ўйлаганман. Аммо Тошкентга келиб адашиб қолганман ва бир аёл менга йўлни кўрсатиб юборишини айтиб Паркентга кетадиган автобусга яна ўтирганман. Аммо унгача кеч тушган, ота-онам шўрлик мени анча вақтдан бери излашаётган экан. Мана шу воқеадан кейин қиз болага қанчалар қийинлигини ва унинг ҳар бир қадами ота-онага маломат ёғдиришини тушуниб етганман. Чунки маҳалла-кўй орасида “Қадами ўзгариб қолганди, айнибди, қочиб кетибди”, деган гаплар тарқалган.
Мана шу воқеадан кейин Мирсобит Мирҳамидов қизидаги санъатга бўлган иштиёқнинг қатъийлигини билиб, пойтахтдаги Юнус Ражабий номидаги мусиқа билим юртига ўқишга киришига рози бўлади. 1991 йили билим юртини тамомлаб, Муқимий театрига хор ижрочиси бўлиб ишга киради. Бу ерда Зулайҳо Бойхонова билан танишиб, ундан қўшиқ айтиш сирларини ўрганади.
— Тўй хизматларига кўп таклиф этишарди. Насиба Абдуллаева ва Юлдуз Усмонованинг қўшиқларини худди улардек айтишга ҳаракат қилардим. Табиийки, ижром бошқаларга ҳам ёқарди. Бир куни тўйда раҳматли Муҳриддин Ҳолиқов мени кузатиб турган экан. Ёнимга келиб “Умида, ижронгиз жуда яхши. Наҳотки, ўз муаллифлик қўшиғингиз бўлишини истамайсиз?” деган. Ўйлаб қарасам ҳақиқатан ҳам 7 йил мобайнида бирорта муаллифлик қўшиғимни чиқармаган эканман. Ана шу гапдан кейин “Сайранг булбулим” номли қўшиқни ижро этганман. Қўшиқ халқ орасида танилишимга сабабчи бўлган, — дейди хонанда.
У пайтлари аёл хонандаларга совчи қўядиган инсонлар камдан-кам эди. Аммо Умида Мирҳамидовани бир аёл ёқтириб. Ўғлининг номидан совчи бўлиб келади.
— Турмушга чиққанимда 23 ёшда эдим. Қайнонам билан жуда илиқ муносабатда эдик. Катта оиланинг еттинчи келини бўлганман. Ярим кечаси тўйдан қайтиб, эрталаб кўзимни очолмасдим. Қайнонам эса эрта туриб, худди мен супургандек ҳовли ва кўчаларни тозалаб қўярди. Айбимни яширишга ҳаракат қилишини дилдан ҳис қилардим. Ниҳоятда самимий, кўнгли тоза аёл эди. Аммо турмушимиз узоққа чўзилмади. Ўғлим туғилгач, турмуш ўртоғим билан муносабатларимиз узоққа боролмаслигига кўзим етди, — дейди хонанда.
Умида Мирҳамидова собиқ турмуш ўртоғи ниҳоятда ғурурли бўлгани ва санъат ёки оилани танлаш шарт қўйилганида у карерасини танлаганини қуйидагича изоҳлайди.
— Мен санъатдан осонликча воз кечиб кетолмасдим. Санъатда ўз ўрнимни топишни чин дилдан истардим. Бу вазиятда турмуш ўртоғимга ҳам осон бўлмаган. Чунки ҳамма ҳам аёлнинг санъаткор эканлигини тўғри тушунмасди. Мендан яхши аёл чиқмаслиги ҳам аниқ эди. Биз келишган ҳолда ажрашганмиз. Аммо бу қароримдан умуман афсусланмаганман. Ўғлим туғилиши керак бўлган, биз оила қурганмиз. Агар у инсонда менга нисбатан ишонч бўлганида ажрашмаган бўлардик, — дейди хонанда Умида Мирҳамидова.
Ўзбекистонда хизмат кўрсатган артист Умида Мирҳамидованинг “Оқ атиргуллар” қўшиғи ҳамон ўз мухлисларига эга, десак муболаға бўлмайди. Қўшиқ премераси 2000 йилда ўтказилган. Орадан шунча йил ўтган бўлишига қарамай, қўшиқ ҳамон мухлислар эътиборида.
— Бу қўшиқни ижро этишни истамаганман, ҳатто ғояси икки йилгача шкафдаги керакциз қоғозлар сақланадиган қутичада ётган. Ўзим хушламай ижро этган қўшиқ кутилмаганда муваффатга эришди. Рости, уни тўйларда ижро этишга хижолат бўламан. Висол оқшомида айрилиқ ҳақида куйлаш бироз ноқулай. Аммо халқимизга бу қўшиқ ёқади ва уни бир неча бор қайта-қайта тинглашдан ҳам бош тортишмайди, — дейди хонанда Умида Мирҳамидова.
Бу қўшиқ Умида Мирҳамидованинг хит таронасига айланади. 1994 йилда ижро этган "Эй нозанин", 2000 йилда ижро этган "Оқ атир гуллар" қўшиқлари ҳам хонанданинг хит тароналар поғонасидан жой олади. Ҳозирги кунгача хонанданинг бир нечта мусиқий тўпламлари мухлислар эътиборига ҳавола этилган. 1999 йилда эса Умида Мирҳамидова "Халқлар дўстлиги" санъат саройида "Меҳмоним бўлинг" деб номланган концерт дастурини ўз мухлисларига ҳавола этади.
Умида Мирҳамидова бир неча фильмларда комик ролларни ижро этган, ҳатто қизиқчилар билан кўплаб саҳна кўринишларида ҳам иштирок этган.
— Актрисаликка даъвом йўқ, шунчаки табиатан ҳазил-мутойибага мойиллигим бор. Қариндошларим орасида сўзга чечан аёллар кўп, балки шу учун тиллим бурродир. Аммо ролларим ўзимга умуман ёқмайди, — дейди Умида Мирҳамидова.
Хонанда турмуш ўртоғи билан ажрашгач оила қурмади. У ўғли Ҳамидуллони ёлғиз тарбиялашни истади. Ҳамидулло Сайфуллаев айни кунда ҳисобчилик соҳасида таҳсил олади. У онаси каби санъаткор эмас балки банк ходими бўлишни афзал кўрди.
— Ўғлимга отасининг ёнимизда эмаслигини билдирмаслик учун ҳар нарсага тайёрман. Ҳаётда унга отадек бўлолдим, керак пайтида моддий жиҳатдан қўллаб-қувватладим. Аммо она бўлиб ҳар доим ҳам ёнида бўлолмадим. Ўғлим ҳеч қачон “Отам нега биз билан эмас”, деган саволни бермади. Аксинча, ҳамиша мени тушунди, — дейди хонанда.
Умида Мирҳамидовани кўпчилик Ўзбекистонда хизмат кўрсатган артист деб билади. Аммо у 31 йиллик меҳнати давомида бирорта мукофотни қўлга киритмаган. Хонанда бундан ўксинмаслиги, муҳими халқ орасида яшаётган қўшиқлари борлигини айтади.
Изоҳ (0)