Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Нуриддин Холиқназаров исроф қилиш Ислом динида қораланганини айтиб, фуқароларни бу ишни қилишдан қайтарди.
Динимиз — ўрта дин. Аллоҳ айтади: «Биз сизларни умматнинг ўртаси, мўътадил қилдик». Ҳамма нарсада бизнинг динимиз ўртанча бўлади. Динимиз жуда ҳам ҳаддидан ошиб кетишни ёқламайди ва тарғиб қилмайди. Шунинг учун ҳамма нарсада чегарани билмоқлик керак. Кўпчилик исроф деганда фақат мол-дунёни бефойда совуришни тушунади. Аммо бу — кенг тушунча. Энг катта исроф умр ҳисобланади. Чунки инсон қиёматда биринчи бўлиб сўраладиган нарса умр бўлади.
Исроф — Аллоҳ ёмон кўрадиган иллат. Аллоҳ таоло исроф қилгувчиларни яхши кўрмайди. Нимани хор қилсанг, бир кун шунга зор бўласан дейишади. Ерга тушиб кетган бир ушоқ нонни ҳам кўзига тўтиё қилиб еган бу халқ бир пайтлар мана шу очарчиликни бошидан ўтказган боболаримизнинг аждоди ҳисобланади.
Минг афсуски, ҳозир мусулмонлар яшайдиган ўлкаларда ҳам овқатларнинг исроф бўлиши, ҳатто, нонларнинг чиқиндига ташланаётганини кўряпмиз. Ҳозир қайси чиқиндихонага қарангки, у жойда, албатта, нон топасиз. Лекин мана шу бир бўлак нонни етиштириш учун Аллоҳ бизга қанча неъмат берганини хаёлимизга келтирмаймиз.
Ким бизда исроф йўқ деса, маҳаллаларимизда бўлаётган тўйларга назар ташласин. Кейинги пайтда дабдабабозлик, ўзкўрсатмалик кўпайиб кетаётган маросимлар устига турли-туман бидъат ва хурофотлар шунчалик даражада қўшиляптики, тўйларимиз шу даражадаки, уни бутун дунё кўрса, ҳайрон бўладиган даражага келди. Биз дунё кезамиз, конференцияларда қатнашамиз, кўп уламолар билан суҳбатда бўляпмиз. Ҳамма бизга ҳайрон — «Нега сизларда бунчалик даражада тўйга эътибор юқори, гўё ҳаёт мазмунига айланган?».
Бундан бир аср аввал маърифатпарвар жадидларимиздан бири дуо қилган экан: «Эй Раббим, халқимизни тўй боласидан ўзинг сақлагин». Ҳали ҳамон бу дуо кучда. Ҳозир ҳам шу дуони қилишимиз керак. Аслида бу бало эмас, неъмат. Лекин тўйга бериладиган хойи-ҳавас иллатидан сақланишни сўраймиз.
Яқинда ижтимоий тармоқларда келин-куёв устидан қандайдир мосламада пул сочилаётганини кўриб қолдим. Бу исроф эмасми, бу такаббурлик эмасми? Шунчалик пулингиз кўпайиб кетдими? Шу даражага етган бўлса, қариндош-уруғингиз, бева-бечораларнинг ҳолидан хабар олинг. Аҳвол шу даражага етиб бордики, одам уялади.
Пандемия пайтида бироз инсофга келган эдик. Тўй ва маросимларни ихчамлаштиргандик. Лекин ҳозир яна ҳамма ўзбилармонлик, кўзбўямачилик, риё, мусобақага ўтди. Аллоҳ бизни кечирсин.
Бутун мусулмонлардан илтимос қилардимки, ҳамма нарсада тежамкорлик бўлсин. Аллоҳ таоло бизга ҳамма нарсани ўлчаб берган. Ҳамма нарсанинг ҳисоби, адади бор ва бу бир кун келиб тугайди. Ҳаммаси учун жавоб берамиз.
Айниқса, ҳозирги қиш кунларида яна бир исрофнинг олдини олишимиз керак. Совуқ кунлар келди, уйларни иситиш масаласи кўтарилган. Электрни тежаш учун ўчириш ҳолатлари бор. Кўп жойларда энергия етмаяпти. Аммо шаҳарда, пойтахтда чироқлар бор, электр ёниб турибди, газ бор. Лекин керак бўлмаса ҳам, ҳамма хоналарни ёритиб қўйиб, иситаётган пайтимизда қайсидир бир чекка ҳудудларда инсонлар яшаётгани, юртдошларимиз борлигини унутмайлик.
Ҳамма нарсада исрофнинг олдини олишимиз керак. Ана ўшанда Аллоҳ бизга зиёда қилиб беради, — дейди Нуриддин Холиқназаров.
Изоҳ (1)
Бекорга айтилмаган эканда, адабни беадабдан ўрган деб