50 ёшдан ошган аёлларнинг ярмида орқа мия билан боғлиқ муаммолар пайдо бўлади. Шунингдек, аёллар эркакларга қараганда остеопорозга кўпроқ мойил. «Новий очаг» нашри остеопороз билан боғлиқ муҳим жиҳатлар ҳақда сўз юритди.
Остеопороз нима учун хавфли?
Остеопороз нафақат суякларнинг мўртлашуви, балки синишига ҳам олиб келади. Остеопороз туфайли умуртқа поғонасининг эгилиши нафас олиш, овқат ҳазм қилиш ва ҳатто буйрак билан боғлиқ муаммоларни келтириб чиқаради. Буни фақат кекса одамларга тегишли деб ўйламаслик зарур. Стресс, машаққатли меҳнат ва ҳомиладорлик пайтида, ҳатто ёш қизларда ҳам остеопороз ривожланиши мумкин.
Остеопороз: кимлар хавф остида?
Энг хавфли гуруҳда оналари ва бувилари остеопороздан азият чеккан кекса аёллар бор. Касалликнинг 80 фоиз ҳолатлари генетик жиҳатдан олдиндан белгиланади. Эрта менопаузага учраган ёки гистеректомия (45 ёшгача) бўлган ва ундан кейин компенсацион гормон терапияси буюрилмаганлар ҳам хавф остида. Катта вазн йўқотиш, ревматоид артрит, биринчи тоифа қандли диабет, яллиғланишли ичак касалликлари ва қалқонсимон без билан боғлиқ муаммолар ҳам остеопорозни келтириб чиқаради.
Қолаверса, дори воситалари ҳам суякларни заифлаштириши мумкин: стероид препаратлари (айниқса, уч ойдан ортиқ қабул қилинганда), тухумдонлар фаолиятини ва эстроген ишлаб чиқаришни тўхтатадиган кўкрак бези саратонини даволаш учун дорилар. Ушбу дорилар суякларнинг заифлашишини икки баробарга тезлаштириши мумкин. Агар уларни қабул қилиш керак бўлса, даволанишни бошлагандан 3-6 ой ўтгач, суяк мустаҳкамлиги текширувини ўтказиш тавсия этилади.
Остеопороз учун машқлар
Қайта тиклаш, янги суяк тўқимасини яратиш жараёнини бошлаш мумкин, бунинг учун оғирликни тана тўғри тақсимлаш керак. Қолаверса, тез юриш, теннис, степ-аэробика ва кучли рақслар, масалан, степ ёки ирланд рақси суякларни тезда нормал ҳолатга қайтариши мумкин.
Остеопороз: парҳез орқали олдини олиш
Кальций — балиқ, ловия, сут ва соя маҳсулотларидан, агар организмда Д витамини етарли бўлса, самарали қўлланилади. Витамин ишлаб чиқариш учун қуёш таъсирида бўлиш керак деган янглиш фикрдан фарқли ўлароқ, уни озиқ-овқат орқали қабул қилиш самаралироқдир. Масалан, тухум сариғи ажойиб манба ҳисобланади. Рационда туз, спиртли ва газланган ичимликларни камайтириш тавсия этилади.
Чекиш ва остеопороз
Чекиш ва остеопороз ўртасида боғлиқлик мавжуд. Яхши хабар шундаки, ҳар қандай ёшда чекишни ташлаб, тезда суяк тўқимасини тиклаш жараёнини бошлаш мумкин.
Вазнни назорат қилиш
Агар тана массаси индекси 19 дан паст бўлса, тадқиқотлар шуни кўрсатадики, остеопороздан азият чекиш эҳтимоли юқори.
Изоҳ (0)