Мактаб дарсликлари муаллифлари Шавкат Мирзиёевга мурожаат билан чиқди. Улар тармоқ фаолларининг китоблар мазмунига оид фикрларини асоссиз деб атамоқда (видео)

Ижтимоий тармоқларда Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университети, Республика таълим маркази муаллиф-ходимларининг президент Шавкат Мирзиёевга йўллаган видеомурожаати тарқалди. Улар тармоқ фойдаланувчиларининг мактаб дарсликлари мазмунига оид салбий фикрларини асоссиз деб атамоқда.

Жумладан, Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университетида педагогик ва илмий фаолият олиб бораётган Комил Жалиловнинг фикрича, айрим фуқаролар томонидан сиздирилган турли хил миш-мишлар жамоатчиликнинг китоблар сифатига доир қарашларини нотўғри томонга қарата бошлаган. Дарсликлар ижараси билан боғлиқ можаролар аста-секин уларнинг мазмунини ҳам шубҳа остига олган.

«Ҳурматли Шавкат Миромонович, 2016 йилда Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университети очилишига бош-қош бўлганингизда бизни йиғиб, методикамизни янгилаш, унга жаҳон нафасини, янги тенденцияларни олиб кириш, жаҳон билан бўйлашадиган таълим дарсликларини яратиш вазифасини қўйган эдингиз.

Бизнинг жамоа мана шу вазифани бажариш устида кеча-ю кундуз ишладик. Янги, замонавий, XXI аср талабларига жавоб берадиган, ўқувчини мустақил фикрлашга, муаммоларни ечишга, қарор қабул қилишга, креатив бўлишга ундайдиган дарсликлар яратилди».

Унинг айтишича, дарслик яратиш осон иш эмас. Бу ижодий муҳитни, ижодий атмосферани талаб қиладиган жараён. Лекин охирги пайтда ижтимоий тармоқлар орқали сиздирилаётган ҳар хил асоссиз хабарлар ижодий муҳитни сўндиради ва муаллифларнинг иши, рағбатини ҳам ўлдиради.

«Дарсликларнинг ижараси билан бошланган можаро кейинчалик уларнинг мазмунига уланиб кетди. Асоссиз равишда дарсликларнинг сифатига ҳам шубҳа билан қарай бошлашди.

Биз қарши эмасмиз, дарсликларнинг мазмунини ўрганиш керак бўлса, ўрганишсин. Фақат бунга баҳони холислар берсин. Замонавий методикани, тенденцияларни, ҳозирги ўқувчиларга нимани қандай ўргатиш кераклигини тушунадиган мутахассислар, экспертлар баҳо берсин. Буларнинг ортидан ўзининг қандайдир бизнес манфаатларини кўзлаётган амалдорлар баҳо бермасин бу нарсаларга. Чунки бу ҳолатда баҳо холис бўлишига ҳеч қандай кафолат йўқ.

Яна бир нарса, ҳалол рақобатдан қўрқмаймиз. Марҳамат, агар кимда-ким ҳозирги таълим стандартларига жавоб берадиган дарслик яратмоқчи бўлса, ярацин. Ўқитувчининг олдига танлов қўяйлик, у ўзига маъқулини танласин. Ҳалол рақобатдан ҳамма ютади. Лекин парда ортидаги асоссиз гаплардан, бунақанги носоғлом курашдан миллат зарар кўради, таълим зарар кўради, охир-оқибат ҳаммамиз зарар кўрамиз.

Сиздан илтимосимиз — мана шуни назоратга олсангиз. Чунки Янги Ўзбекистоннинг қанақа бўлишини белгилайдиган энг асосий омил бу таълим мазмуни», — дейди Комил Жалилов.

Университетнинг яна бир масъул ходими Зулхумор Мирзаеванинг таъкидлашича эса, ҳозирги жараёнлар муаллифларнинг ғоялари акс этган китобларнинг халқ ичига кириб боришига соя солмоқда:

«Биз қандайдир тарафларни ҳимоя қилиш учун эмас, ўз ғояларимизни, таълимни ҳимоя қилиш учун сизга мурожаат қиляпмиз. Мени хафа қилаётгани, бугунги манфаатлар ўртасидаги зиддиятлар, қарама-қаршиликлар таълимнинг ривожланишига тўсқинлик қилмоқда. Бундан таълим, миллат, муаллиф жабр кўряпти.

Тарихда қилинган хатоларни қайтармасликни жуда ҳам истардим».

Видеомурожаатчи муаллифлардан яна бири сифатли дарслик яратишга бўлган иштиёқи баланд бўлганини, аммо фейк хабарлар, туҳмат фикрлар бу ижодий муҳитни сустлаштирганини айтиб ўтган.

«Сиздан ёрдам сўраган бўлардикки, ‘таълим сифати, таълим жараёни ёмон ҳолатга келди’ деган ёт ғоялари билан бизга халал беришмасин».

Ҳали дарсликлар мактабларга етиб бормасиданоқ бошланган, китобларнинг нуфузини туширишга йўналтирилган кампания таъсирида омманинг, жамоатчиликнинг таълим сиёсатига бўлган ишончи сўниб қолди. Бу мурожаатда сўз олган Республика таълим маркази ходими Саъдулло Қуроновнинг фикрлари.

«Ваҳоланки, бу муаллифларнинг ҳаммаси хорижий тажрибани ўрганган, аксарияти хорижда таҳсил олган, сизнинг таълим ислоҳотидаги илк қадамларингизданоқ ўзингизнинг тавсиянгизга амал қилган, суҳбатингизни олган муаллифлар ҳисобланади.

Бундан ташқари, ЮНЕСКО, ЮНИСЕФнинг доимий экспертлари дарсликларни яратишда иштирок этди. Ва улар китобларга жуда юқори баҳо берди.

Мана энди ўқувчилар янги ёндашувдаги дарсликларга кўникиб бораётган пайтда бундай хабарлар таълим сиёсатига болта уради. Жадал қадамлар билан бошланган ижодий жараённи тўхтатиб қўяди», — дея Қуронов сўзларини якунлаган.

Дарсликлар мазмуни юзасидан эътирозлар

Сўнгги вақтларда ижтимоий тармоқларда умумий ўрта таълим мактаблари ўқувчиларига мўлжалланган дарслик китобларида турли хатоликлар мавжуд экани юзасидан хабарлар тарқалмоқда. Жумладан, 10-синф ўқувчилари учун ўзбек тилидаги «Биология» дарслигида русча сўзлардан фойдаланилгани, таҳрирда муаммолар борлиги бўйича мурожаат эълон қилинди. Республика таълим маркази ҳолатга берган муносабатида интернетда тарқалган саҳифа дарсликнинг ишчи файли бўлиб, китобнинг оригинал макетида ушбу хатоликлар кузатилмаслигини маълум қилди.

Президент Администрацияси нима дейди?

Давлат раҳбарининг мактаб дарсликларига оид тегишли топшириғидан сўнг Президент администрацияси раҳбари Сардор Умурзоқов мазкур масала бўйича танқидий йиғилиш ўтказган. Унда барча мактаб дарсликларини комплекс текширувдан ўтказиш, улардаги мавжуд хато ва камчиликларни аниқлаш, сифатини яхшилаш бўйича Президент администрацияси, Халқ таълими вазирлиги, Таълим сифатини назорат қилиш инспекцияси ва яна бир қатор ташкилотларнинг масъул вакилларидан иборат катта ишчи гуруҳ тузилган. Таъкидланишича, дарсликларни нашр этишда коррупцион схемаларга йўл қўймаслик шарт.

Бундан ташқари, Президент администрацияси раҳбари ўринбосари Комил Алламжонов мактаб дарсликлари бўйича муаммо ва ечимлар ҳақида мурожаатлар йўллашни сўради.

«Агарда сизда шу йўналишдаги муаммолар, уларнинг ечими ҳақида таклифлар бўлса, илтимос, менинг ‘к.allamjonov@adm.gov.uz’ электрон манзилимга юборишингизни сўраймиз.

Сизнинг маълумотингиз ва таклифингиз бизга албатта ҳолатга аниқ диагноз қўйиш ва унинг давосини белгилашда катта ёрдам бўлади, — деб ёзган Алламжонов.

Шунингдек, Олий Мажлис Қонунчилик палатаси спикери ўринбосари, «Миллий тикланиш» демократик партияси марказий кенгаши раиси Алишер Қодиров янги авлод педагогларини тайёрлаш учун бир қатор таклифларни илгари сурмоқда. Жумладан, Қодировнинг фикрича, Таълим сифатини назорат қилиш инспекцияси ва функциясини Олий Мажлисга ўтказиш зарур.

Ҳозирча юқоридаги видеомурожаат юзасидан расмий муносабат билдирилмади.