«Ўзбекистон Республикаси Қизил китобига киритилган камёб ва йўқолиб кетиш хавфи остида турган ўсимлик ва ҳайвонот турларини муҳофаза қилишни янада кучайтириш муносабати билан Ўзбекистон Республикасининг айрим қонунларига ўзгартиш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида»ги қонун лойиҳаси жамоатчилик муҳокамасига қўйилди.
Қайд этилишича, қонун лойиҳаси Экология ва атроф -муҳитни муҳофаза қилиш давлат қўмитаси томонидан яратилган. Унга кўра, «Ўсимлик дунёсини муҳофаза қилиш ва ундан фойдаланиш тўғрисида»ги қонунга бир қатор ўзгартиришлар киритилади. Жумладан, камёб ва йўқолиб кетиш хавфи остида турган ўсимлик турларини сақлаш учун:
- улар ўсиш муҳити бўлган жойларда уларнинг сонини сақлаб қолиш ва кўпайишини таъминлайдиган даражадаги миқдорда ҳамда тегишли тоифа ва турдаги муҳофаза этиладиган табиий ҳудудлар ташкил этиш;
- уларнинг тарқалиш ҳудудида уларга зарарли таъсир кўрсатиш мумкин бўлган хўжалик ва бошқа фаолият турларини олиб боришни тақиқлаш билан амалга оширилади.
Шунингдек, камёб ва йўқолиб кетиш хавфи остида турган ҳайвон турларини сақлаш:
- Фанлар академиясининг хулосаси ва тавсиялари асосида улардан фойдаланишни чеклаш ва тақиқлар белгилаш;
- уларнинг яшаш муҳити, кўпайиш жойлари ва кўчиб ўтиш йўлларини сақлаш мақсадида хўжалик ва бошқа ҳар қандай фаолиятни амалга ошириш жараёнида уларга зарарли таъсир кўрсатишни тақиқлаш;
- муҳофаза этиладиган табиий ҳудудларни ташкил этиш;
- тутқунликда ва ярим эркин шароитларда кўпайтириш;
- уларни муҳофазаси устидан назоратни амалга ошириш;
- мазкур турдаги ҳайвонларни сақлаш, муҳофаза қилиш, такрор кўпайтириш, тиклаш мақсадидаги илмий тадқиқот ишларни амалга ошириш;
- уларни сақлаш учун биотехникавий ва бошқа тадбирларни амалга ошириш йўллари билан амалга оширилади.
Бундан ташқари, Қизил китобга киритилган ҳайвонларга ов қилиш (тутиш) турлари жумласига қуйидагилар киради:
- махсус яратилган шароитларда кўпайтириш ва кейинчалик табиий яшаш муҳитига қўйиб юбориш;
- мазкур турдаги ҳайвонларни сақлаш, муҳофаза қилиш, такрор кўпайтириш, тиклаш мақсадидаги илмий-тадқиқот ишларни амалга ошириш;
- ёввойи ҳайвонларнинг сонини тартибга солиш;
- ўлжа олиш мақсадида ов қилиш.
Ўлжа олиш мақсадида ов қилиш муайян белгиларига кўра баҳоланадиган ов ўлжаларини (мўйналар, шохлар, патлар, терилар, бош суякларини, қозиқтишларни, бошқа ҳаётий органларни) олиш мақсадида амалга оширилади. Қизил китобга киритилган ҳайвонларни ўлжа олиш мақсадида овлаш Экология ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш давлат қўмитасининг вакиллари иштирокида фақатгина қари ёшдаги эркак ҳайвон турига нисбатан амалга оширилади.
Экология ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш давлат қўмитаси томонидан тасдиқланган рўйхатга биноан Қизил китобига киритилган айрим ҳайвон турларига ов қилиш (тутиш) ҳар қандай мақсадларда тақиқланиши мумкин.
Аввалроқ Самарқандда Қизил китобга киритилган бўрсиқ ноқонуний тарзда Тошкентга олиб кетилаётгани аниқлангани, Бухородан Судоче кўлига олиб келинган 17 бош туркман қулонлари олиб келингани, Қашқадарёда айиқ ўлдирилгани ҳақида хабар берилган.
Изоҳ (0)