Бойкотнинг тугатилиши: Adidas, Zara ва Gap брендлари қайтадан Ўзбекистон пахтасини сотиб олиши кутилмоқда

Аввалроқ Cotton Campaign халқаро коалицияси Ўзбекистон пахтасига эълон қилинган глобал бойкотни тўхтатгани ҳақида хабар берилганди.

Бу қарор мамлакатнинг жаҳон тўқимачилик бозорига қайтиши учун айни вақтда қабул қилинди, чунки Россияга қарши санкцияларнинг таъсири Марказий Осиёда сезиларли бўлади. Бу ҳақда Eurasianet хабар берди.

Россия ҳамон Ўзбекистоннинг асосий савдо шериги ва ўзбек пахтасининг энг йирик импортчиси бўлиб, йилига 158 млн куб метрдан ортиқ пахта матосини сотиб олади.

Аммо санкциялар инфляциянинг ўсиши ва истеъмол бозори қисқариши туфайли Ўзбекистоннинг Россия билан савдоси ҳам ўзгаради.

Бойкот бекор қилиниши ўн икки йил аввал Ўзбекистондан пахта олмасликка келишган 331 халқаро бренд ва чакана савдо корхоналарига Ўзбекистон пахта бозорига қайтиш имконини берди.

Ўзбекистон пахта саноати ҳам янада сифатли ва юқори маошли иш ўринлари яратишни мақсад қилган ислоҳотларни давом эттирмоқда.

Пахта Ўзбекистон экспорт даромадларининг асосий қисмини ва ЯИМнинг 12 фоизини ташкил қилади.

Мамлакат пахта етиштириш бўйича дунёда олтинчи ўринни эгаллаб, жаҳон пахта етиштиришининг 4-5 фоизини ва жаҳон экспортининг 10 фоизини ташкил этади.

Пахта ҳар йили 1,1 млн тонна ҳосил қилади ва иқтисодиётга тахминан 1,3 млрд доллар даромад келтиради.

Иш ўринлари яратиш ва Ўзбекистоннинг мавқеини пахта хом ашёси экспортчисидан тўқимачилик ва тикувчилик маҳсулотлари ишлаб чиқарувчисига ўтказиш муҳим туртки бўлган.

Бу мамлакатни қиймат занжирида юқорига кўтариш, иқтисодиётни юксалтириш ва иш ўринлари яратиш демакдир.

Бу борадаги ютуқлар ҳукумат томонидан маҳаллий тадбиркорлар ва меҳнат ташкилотлари билан ҳамкорликда олиб борилган ислоҳотлар натижаси бўлди, бу нафақат давлат квоталарини бекор қилди, балки пахта теримичиларнинг иш ҳақини сезиларли даражада оширди.

Аввалига COVID-19 пандемияси ва ҳозир Украинадаги уруш туфайли қўшни давлатлардан меҳнат муҳожирларининг қайтиши бу жараёнларни фақат тезлаштиради.

Пахтани халқаро бозорда анча арзон нархда сотиш ўрнига тўғридан-тўғри фермерлардан сотиб олиш ва хом ашёни тўқимачилик маҳсулотларига қайта ишлаш кластерлари ташкил этилгани пахтачиликдаги энг муҳим таркибий ўзгаришлардан бўлди.

Кластерлар Ўзбекистонга модернизация ва тўғридан-тўғри хорижий инвестициялар ҳам олиб келади.

Американинг Silverleafe компанияси Жиззах вилоятида автоматлаштирилган пахта етиштириш технологияларини йўлга қўйди ва Марказий Осиёда биринчи Pulsar суғориш технологиясини жорий қилди.

Ушбу замонавий суғориш тизими 40 фоиз сувни тежаш имконини беради, — дейди компания бош директори Ден Паттерсон.

Марказсизлаштириш пахта терувчилар ва харидорлар ўртасида савдолашиш учун шароит яратди, бу эса иш ҳақининг ошишига олиб келди.

2021 йилда қўлда терилган 1 кг пахта хом ашёси учун тўлов 2015 йилга нисбатан қарийб 10 баравар оширилди, – дейди Ўзбекистон Одам савдосига ва мажбурий меҳнатга қарши курашиш комиссияси раиси Танзила Норбоева.

Ҳозирда кластер тизими самарали бўлишига қарамай, халқаро меҳнат ташкилотлари мустақил касаба уюшмалари ва касб-ҳунар бирлашмаларини ташкил этишга рухсат бериш орқали янада демократлаштиришни талаб қилмоқда.

Аввалроқ Ўзбекистон пахта саноати 13 йиллик глобал бойкотнинг якунини қандай кутиб олгани ҳақида хабар берилган эди.