Ташқи вазиятнинг кескинлашуви шароитида биринчи чорак сўнгида дунё бозорларида асосий турдаги истеъмол товарлари тақчиллиги кузатилиб, нархлар ўсиши сўнгги 40 йилликдаги энг юқори кўрсаткичларни қайд этди. Бу ҳақда Марказий банк пул кредит шарҳида маълум қилди.
Кўпчилик давлатлар томонидан импорт ва экспортга тақиқларнинг киритилиши логистика ва етказиб бериш тизимига кучли зарба бериб, глобал миқёсда энергия ва қишлоқ хўжалиги учун зарур минерал ўғитлар ҳамда озиқ-овқат маҳсулотлари нархининг юқори суръатларда ўсиб боришига сабаб бўлмоқда.
БМТнинг озиқ-овқат ва қишлоқ хўжалиги ташкилоти (FAO) маълумотига асосан, 2022 йилнинг дастлабки чорагида озиқ-овқат товарлари нархи 19,1 фоизга ошди.
Жумладан, 2021 йилнинг декабрига нисбатан ўсимлик ёғи 39,3 фоизга, дон маҳсулотлари 21,1 фоизга, гўшт 8 фоизга, сут маҳсулотлари 13 фоизга ва шакар 1,3 фоизга қимматлашди.
Жаҳон бозорида кузатилаётган нархлар ўзгариши таъсир кўлами бироз кечикиш билан маҳаллий бозорлардаги товарлар нархида сезила бошлади. 2022 йилнинг илк чорагида озиқ-овқат маҳсулотлари нархининг ўсиши 4,4 фоизни ташкил этиб, ушбу сегментнинг умумий инфляцияга қўшган ҳиссаси 1,8 фоиз бандга тўғри келди.
Январь ва февраль ойларида ички бозорда ўсимлик ёғлари нархи арзонлашди. Бироқ март ойида жаҳон бозорида ушбу маҳсулотларга бўлган талаб, халқаро котировкаларнинг кескин ошиши
ва етказиб бериш ҳажмининг қисқариши ички бозорлардаги нархларга босимни юзага келтирди.
Ўсимлик ёғининг нархи жаҳон бозорида нефть нархининг ошиши билан ҳам бевосита боғлиқдир.
Ун нархи макарон, буғдой ва ем нархларидаги ўзгаришлар сут маҳсулотлари ва уни қайта ишлашдан олинадиган пишлоқ, сариёғ, маргарин ишлаб чиқариш ҳамда парранда гўшти етиштириш таннархларида ҳам акс этмоқда, — дейилади шарҳда.Бундан ташқари, шакар ва ун нархининг ошиши ушбу маҳсулотлардан ишлаб чиқариладаган қандолат маҳсулотлари ва салқин ичимликлар нархи ўсишига сабаб бўлди.
Мева ва сабзавотлар нархи январь ойидаги ўсишдан сўнг февраль ойида нисбатан секинлашган бўлса, март ойига келиб нархлар юқорироқ ошиш динамикасига қайтди.
Бу ҳолат маҳсулотларнинг қўшни давлатларга экспорт қилиниши ва мавсумийлик билан боғлиқ. Шунингдек сўнгги ҳафталарда кузатилган салқин об-ҳаво баҳорги сабзавотлар янги ҳосилининг вегетатив даврини маълум муддатга кечиктирди.
Қозоғистон ва Беларусдан гўшт импорти ошиши ички бозорда нархларнинг пасайишига сабаб бўлди.
Аввалроқ The Economist нашри Россия уруши Осиёда очликни келтириб чиқараётгани ҳақида маълум қилганди.
Изоҳ (0)