«Ҳаётдан умидимиз узилган, шу ерда ўлиб кетсак керак, деб ўйлагандик». Сардоба тошқини пайтида қабристонда жон сақлаган Абдимажид ҳикояси

Сардоба сув омбори тўғони бузилиши кўпчилик ёстиғини қуритди. Яна кимларнингдир бир ўлимдан қолишига сабаб бўлди. Сардобалик Абдимажид Қурбонов ҳам ана шу тошқин пайтида қабристонда жон сақлаб, бир ўлимдан қолди.

«Ўшанда Рамазон ойи эди. Саҳарлик қилиб, оғиз ёпганимиздан сўнг, бироз ухладик. Сўнг тонг азон соат 04:30 ларда уйғониб, акам билан ўт ўришга чиқдик. Ишлаб турган пайтимизда акам Абдимажид, сенинг ҳам қулоғинг оғриб қолмадими, менинг қулоғим оғриб қолди, шекилли, вишиллаган овоз эшитиляпти, деди. Мен эса йўқ, менга бундай овоз эшитилмаяпти, дедим. Шундан кейин акам тепаликка чиқиб, ‘совхоз’га қаради ва ‘совхоз’ни туман босганини айтди. Кейин акам иккимиз бир-биримизга ҳазил қилиб, ‘совхозъ’даги ‘рибхоз’ни сув урибди-да, деб кулишдик. Бироздан сўнг эса биздан узоқдаги одамлар сув омборини сув урибди, дея бақиришди. Шунда акам ва мен кетиш учун молларни ҳайдаб, йўлга чиқа бошладик. Чиққан пайтимиз йўлни сув уриб, йўлимизни ёпиб қўйди. Шунда ортга қайтиб, қабристон оралаб юришни ва тўғон устига чиқишни режалаштирдик.

Молларни ҳам ҳайдаб, қабристон оралаб ўтиб борсак, қабристоннинг у томонини ҳам сув босган. Тўғонга ўтиш имкони йўқ. Сув тўрт томонимизни ўраб олганди. Жудаям қўрқдик. Бизда битта имкон қолганди, у ҳам бўлса, қабристон ўртасидаги тепаликка чиқиб, жон сақлаш эди. Биз молларни ҳам ҳайдаб, ўша тепалик устига чиқа бошладик. Кўплаб молларимиз қўрқиб, тепаликка чиқмади ва бирин-кетин сувга ғарқ бўлди. Биз билан тўрт бош қўй тепалик устига чиқди ва мен ҳайдаб борган жойда жим турди. Буни қарангки, сувнинг ваҳимасини ҳатто шу қўйлар ҳам билди ва жон сақлашга уринди. Сувни кўриб, ҳеч қаёққа қочмай, тинч турди. Сув сатҳи кўтарила бошлагач, шу тепаликда қолиб кетсак, нон керак бўлади деб, молларни тепада қолдирдик ва қабристон ёнидаги хонадан бир челак сув, нон ҳамда телефонимизни олиб келдик. Соат 05:05 да қабристон тепалиги ёнини буткул сув босди. Тепалик ердан, тахминан, 3-4 метр баландликда жойлашган бўлса, фақат шу тепаликнинг усти қолди. Бошқа ҳамма жойни, кўзимиз кўриб турган тўрт томонимизни ҳам сув босди», — дейди «Қўрғонтепа» маҳалла фуқаролар йиғинида яшовчи Абдимажид Қурбонов.

Абдимажид Қурбоновнинг айтишича, атрофни сув босгач, ака-укалар қабристон ўртасидаги тепаликда туриб, жон сақлаш режасини тузган.

«Сув борган сари кўтарилиб борарди. Бироздан сўнг барча молларимиз ва биз билан тепаликка чиққан қўйларимизни ҳам сув олиб кетди. Акам ва мен эса сувда сузиб, қайси томонга қараб юришни режалаштира бошладик. Тўғриси, ҳаётдан умидимиз узилганди. Шу ерда ўлиб кетсак керак, деб ўйлагандик. Шунга қарамасдан, атрофни кузатиб, дарахтлар томонга сузиб боришни режа қила бошладик. Адашмасам, соат, тахминан,  ўнларда вертолёт кўрингач, бизда яна умид пайдо бўлди», — дейди суҳбатдош.

Абдимажиднинг айтишича, қабристондаги тепалик ёнига келган вертолёт уни ва акасини, шунингдек, улардан бироз узоқликдаги уч-тўрт кишини олиб, уларни шу атрофдаги ҳарбий қисмларнинг бирига олиб кетган.

«Биз дадам қоровуллик қиладиган қабристонга тошқиндан 10 кун аввал келгандик. Шу ерда мол боқиб, ишларимизни қилиб юргандик. Тошқин куни бир ўлимдан қолдик ва ўша кунлар учун Яратганга шукроналар айтиб яшаяпмиз», — дейди Абдимажид Қурбонов.

Тошқин куни ўғилларини қутқариш учун кўчага чиқиб, сув тагида қолиб кетган Муҳаммадали Суюнов ҳам ўша куни бир ўлимдан қолганини айтмоқда.

«Эрталаб соат бешларда ўғлим телефон қилгач, ташқарига чиқдим. Диққат билан қулоқ солсам, ғувуллаган овоз эшитилди. Мен бу овоз нималигини билмадим. Шунда қўшнимиз бу овоз сув омбори сувининг овози эканини, сув омбори тўғонини сув уриб кетганини айтди. Кўз олдим қоронғилашди. Уйга кириб, қачон велосипедни миниб чиққанимни билмайман. Ўзимга келсам, кўчада кетяпман. Тахминан 5-6 километр йўл босиб, ўғилларим турган қабристонга келдим. Аммо қабристон олдидаги йўлни сув олиб кетгани учун қабристон томонга ўтолмадим. Ўғилларимга ёрдам беролмаслигимни билгач, уйда ёлғиз қолган аёлимни қутқариш учун ортга қайтдим. Йўлда келаётсам, мен сал аввалроқ ўтган йўлларимни ҳам сув босиб, ўтиб бўлмайдиган аҳволга келган экан. Бироздан сўнг мен турган жойга ҳам сув келиб, мени ҳам ўпқонига тортди. Жон талвасасида сузишга ҳаракат қилдим. Аммо сув жуда лойқа ва ичида ҳар бало бор эди. Шу боисми, ўзимни эплолмай чўка бошладим. Лойқа сув ҳам ютдим. Шунда отам кўзимга кўринди ва менга Муҳаммадали ҳаракат қил, дея гапиргандек бўлди. Шундан сўнг ўзимни қўлга олиб, яна суза бошладим. Кейин кўп ўтмай ‘лоток’ни ҳам уриб кетди шекилли, бетон ‘лоток’ мен томонга қараб оқиб кела бошлади. Шунда ундан қочиш мақсадида тезроқ суздим. Кейин билсам, ўша куни салкам икки километр масофага сузиб борган эканман», — дейди Муҳаммадали Суюнов.

Муҳаммадали Суюновнинг айтишича, у шу қишлоқдаги қабристонда қоровул бўлиб ишлайди. Тошқиндан аввал унинг ўғиллари шу қабристонга бориб, отасининг ўрнида турган.

«Ўғилларимнинг қабристонда қолиб кетгани ва ўша куни уларни қутқаролмаганим мени жуда қийнади. Бўлаётган воқеаларни кўриб, хаёлимдан ўғилларимнинг жони омонмикин, уларга ҳеч нарса қилмадимикин деган ўй ўтарди. Ўзим бир ўлимдан қолганим етмаганидек, бўлаётган воқеаларни кўриб, ўғилларим тақдирини ўйлаб, бир неча марта ўлиб-тирилдим», — дейди Муҳаммадали ака.

Воқеалар ривожи ҳақида гапирган суҳбатдош ўша куни тушдан сўнг, 17:00 ларда у турган ҳудудга келган вертолёт уни ҳам хавфсиз ҳудудга олиб чиққанини айтмоқда.

«Сувда анча пайт сузганимдан сўнг, сув камроқ жойга бориб жон сақладим. Аммо хаёлимдан икки нафар ўғлим ва турмуш ўртоғим сира кетмасди. Болаларимга нима бўлди, уйда қолган хотиним нима қилди, дея ўйлардим. Мени олиб кетишга келган вертолёт учувчиларига илтимос қилиб, ўғилларим қолган қабристон томонга учдик. Борсак, қабристонни сув босган, ўлик моллар оқиб кетяпти. Аммо тирик жон кўринмасди. Бу эса мени баттар саросимага соларди. Яратганга шукрки, ўша куни кечки пайт ўғилларим омонлиги, хотиним саломатлиги ҳақида хабар топдим», — дейди Муҳаммадали Суюнов.

«Дарё» билан суҳбатда бўлган ота-ўғиллар бошига шундай ташвиш тушганда бутун республикадан уларга кўмак келганини, бу ёрдамларни ҳеч қачон унутмаслигини айтмоқда.

«Аллоҳга шукр, ана шундай кунлар ҳам бошимиздан ўтди», — дейди воқеамиз қаҳрамони Абдимажид Қурбонов.

Операторлар: Маъмуржон Обраҳматов, Дилруҳ Исомиддинова