Олий Мажлис Сенатининг йигирма иккинчи ялпи мажлисида «2022 йил учун Ўзбекистон Республикасининг давлат бюджети тўғрисида»ги қонуни муҳокама этилди, деб хабар бермоқда «Дарё» мухбири.
Маълум қилинишича, мазкур қонун билан 2022 йил учун асосий макроиқтисодий кўрсаткичлар ва консолидациялашган давлат бюджети даромадлари ва харажатларининг прогнозлари ҳамда 2023–2024 йиллар учун бюджет мўлжаллари белгиланмоқда.
Таъкидланишича, асосий эътибор макроиқтисодий барқарорликни таъминлаш, давлат бюджети харажатларининг самарадорлиги ва натижадорлиги ҳамда иқтисодиётнинг рақобатбардошлигини ошириш, инвестициялар жалб этувчанлик ва ишбилармонлик фаоллигини рағбатлантиришга йўналтирилган солиқ сиёсатини татбиқ этиш мақсадларига қаратилган.
Шунингдек, қонунни ишлаб чиқишда 2022—2026 йиллардаги солиқ ва бюджет сиёсатининг ижтимоий йўналтирилганини таъминлаш, «натижага қаратилган бюджет» тизимини жорий этишга ва бюджет жараёни иштирокчиларининг масъулиятини ошириш тамойилларига қатъий риоя қилинган. Қонунда солиқ сиёсатига муҳим ўзгаришлар киритилган. Бунда ялпи ички маҳсулотда салмоқли улушга эга ишлаб чиқариш соҳаларини қўллаб-қувватлаш ва ривожлантириш назарда тутилган.
Жумладан, 2022 йилда мамлакат ялпи ички маҳсулотининг ўсиш суръатлари 6,0 фоизни, шу жумладан, саноатда 7 фоизни, қурилиш соҳасида 8,1 фоизни, қишлоқ хўжалиги соҳасида 3,3 фоизни ташкил этиши режалаштирилмоқда. Ўзбекистоннинг консолидациялашган бюджети тақчиллигининг чекланган миқдори 2022 йил учун ялпи ички маҳсулотнинг 3 фоизи миқдорида белгиланмоқда.
Қонун билан биринчи даражали бюджет маблағлари тақсимловчилар Қорақалпоғистон Республикаси бюджети, вилоятлар ва Тошкент шаҳар маҳаллий бюджетларидан маблағ олувчи қуйи ташкилотларга ўзларига ажратилган бюджет маблағларининг чекланган миқдорларининг 10 фоизгача қисмини Вазирлар Маҳкамасининг қарорига асосан йўналтиришга ҳақли эканлиги белгиланмоқда.
Ижтимоий жиҳатдан аҳамиятга молик давлат дастурларини ҳамда ишлаб чиқариш ва ноишлаб чиқариш инфратузилмасини шакллантиришга доир лойиҳаларни молиялаштиришни қўллаб-қувватлаш мақсадида чет эл манбаларидан грант асосида ажратилган маблағларнинг биринчи даражали бюджет маблағларини тақсимловчилар учун ажратилиши белгиланган миқдорларини ушбу қонунга ўзгартириш киритмасдан кўпайтириш назарда тутилмоқда.
2022 йилда консолидациялашган бюджет даромадлари 254,6 триллион сўм ёки ялпи ички маҳсулотнинг 30,3 фоизи даражасида прогноз қилинмоқда. Давлат бюджети даромадлари 199,5 триллион сўм ёки ялпи ички маҳсулотнинг 23,8 фоизи миқдорида белгиланмоқда.
Давлат мақсадли жамғармалари даромадлари 31,9 триллион сўм, харажатлари эса 58,7 триллион сўм миқдорида режалаштирилган.
Бундан ташқари, давлат бюджетидан ижтимоий соҳага, хусусан, таълим соҳаси харажатларига 46,9 триллион сўм, соғлиқни сақлаш соҳаси харажатларига 22,8 триллион сўм, маданият ва спорт соҳаси харажатларига 3,4 триллион сўм ва фанни янада ривожлантириш тадбирлари учун 1,5 триллион сўм йўналтириш белгиланмоқда.
Қайд этилишича, бюджетни шакллантиришда маҳаллий Кенгашлар ваколатлари янада кенгайтирилиши муносабати билан мамлакатнинг барча туманларида (шаҳарларида) тегишли бюджетлар тасдиқланган умумий харажатларининг 5 фоизи жамоатчилик фикри асосида шакллантирилган тадбирларни молиялаштиришга йўналтирилади.
Бундан ташқари, туманлар (шаҳарлар) бюджетлари қўшимча маблағларининг камида 30 фоизи жамоатчилик фикри асосида шакллантирилган тадбирларни молиялаштиришга ҳам йўналтирилади. Жумладан, қонунда очиқ бюджет, «Фуқаролар ташаббуси жамғармаси»га 1 триллион 553 миллиард сўм миқдорида маблағ назарда тутилган.
Сенаторларнинг таъкидлашича, давлат бюджети маблағларидан адолатли ҳамда мақсадли фойдаланиш устидан парламент ва жамоатчилик назоратини кучайтириш лозим. Сенат аъзолари томонидан мазкур қонун маъқулланган.
Аввалроқ Ўзбекистонда 2022 йил аҳоли жон бошига ЯИМ 2,1 минг доллар бўлиши режалаштирилгани, Ўзбекистонда жисмоний шахслардан олинадиган мол-мулк солиғи 2022 йилда қанчага оширилиши мумкинлиги тўғрисида хабар берилганди.
Изоҳ (0)