Россиянинг машҳур актрисаси ва энг сирли аёлларидан бири – Алиса Фрейндлих 2021 йил 8 декабрь куни 87 ёшни қарши олди.
«Ишдаги ишқ», «Уч мушкетёр» ва «Сомон шляпа» фильмларининг юлдузи, Товстоногов номидаги Катта драма театри актрисаси йиллар давомида шуҳрат қозонганига қарамай, ҳанузгача сирли аёл бўлиб қолмоқда. У деярли журналистлар билан алоқа қилмайди ва ижтимоий тармоқларда аккаунтлари мавжуд эмас.
«Ишдаги ишқ» фильмига синовсиз тасдиқланган
Алиса Фрейндлих 1977 йилда Эльдар Рязановнинг «Ишдаги ишқ» фильми чиқиши билан чинакам машҳурликка эришди. Бироқ унинг катта фильмдаги дебюти икки йил олдин бўлгани кўпчиликка маълум эмас. Бир вақтлар Алиса Фрейндлих энг машҳур «Тақдир ҳазили ёки қушдек енгил бўлинг!» фильмидаги Надя Шевелева ролига асосий даъвогарлардан бири эди.
Одатда оммавий ахборот воситалари бадиий кенгаш аъзолари бунга тўсқинлик қилгани ҳақида ёзади. Айтишларича, уларга Фрейндлихнинг ижроси ёқмаган. Аммо Эльдар Рязановнинг қизининг айтишига кўра, аслида режиссёрнинг ўзи актрисани тасдиқлашдан бош тортган.
«Отамнинг айтишича, совет актрисалари муҳаббатни чет эллик аёллар каби нозик тарзда тасвирлай олмаган, улар шунчаки бунга мослашмаган эди, дейди Ольга Рязанова. – Шунинг учун ҳам дадам барча синовлар, жумладан, Алисанинг натижаларидан мамнун эмас эди. Сўнгра том маънода, сўнгги дақиқада, 1972 йилда ‘Севги анатомияси’да бош ролни ўйнаган Барбара Брилска пайдо бўлди ва ҳамма нарса ўз-ўзидан бошланиб кетди. Аммо Эльдар Рязанов ўзининг навбатдаги лойиҳасида Алиса Фрейндлихни ҳеч қандай синовларсиз бош қаҳрамон ролига тасдиқлади».
«Бу ўша даврда ақлга сиғмайдиган иш эди!» – деб эслайди Россия халқ артисти Светлана Немоляева. У «Ишдаги ишқ» асосий салбий қаҳрамон Самохваловнинг собиқ севгилиси Ольга Рижовани ўйнаган.
Бадиий кенгашлар ҳар қандай роль ва айниқса Алиса Фрейндлих томонидан ижро этилган асосий роль учун камида иккита ва идеал ҳолда учта ёки тўртта номзод бўлиши кераклигини талаб қилди. Аммо Эльдар Александрович ўша пайтда шундай шон-шуҳратга эга эдики, томошабинлар ҳам, раҳбарият ҳам шунчалик севганидан уни ярим йўлда кутиб оларди.
«Импровизация қироличаси»
« ‘Ишдаги ишқ’, – деб эслайди, Светлана Немоляева, қисман Алиса Фрейндлихнинг ўзи ва унинг импровизаторлик қобилияти туфайли жуда самимий чиқди ва чинакам муваффақиятга эришди».
«Алиса Фрейндлих импровизация қироличаси, буни ишонч билан айтаман, – дейди актриса. – Бутун фильмнинг камида иккита асосий саҳнаси – Новоселсев Алиса ижро этган қаҳрамонни аввал коктейль, кейин қўзиқорин ва шеърлар билан кўнглини олаётганида ҳамда фильм сўнгидаги жанжал актриса томонидан тўлиқ импровизация қилинган. Сценарийда фақат умумий воқеалар ва уларнинг репликалари ёзилган, қолган ҳамма нарса актрисага боғлиқ эди».
«Ишдаги ишқ» фильмининг Ленинград премьераси пайтида Алиса Фрейндлих ўз уйида катта зиёфат уюштирди ва у ерда Эльдар Рязановнинг қизи Ольга, суратга олиш гуруҳи, дўстлари ва қариндошларини таклиф қилди.
«Кўп йиллар давомида мулоқот қилишимизга қарамай, мен Алисанинг характерига аниқ таъриф бера олмайман, – дейди Олег Басилавшили – у тирик одам. Ижодкор одам. Энг муҳими, у қандайдир актёрлик фанатизмига мутлақо бегона. У фильмларда суратга тушиш ва театрда роль ўйнашга жуда оддий ва тўғри муносабатда бўлади. Бу ишдан яхши нарса чиқиши мумкин, деган умидда ишлайди. Бундан ташқари, Алиса жуда талабчан одам, биринчи навбатда ўзи учун. Агар у машқ қилса, натижага эришмагунча, битта саҳнани ўн марталаб ўйнаши мумкин.
Юлдузлик касалига чалинмаган
Бир пайтлар журналистлар ҳам Алиса ва Басилашвилининг ишқий алоқалари борлигини ёзган. Бунинг ажабланарли жойи йўқ: ўша даврининг иккита юлдузи, экранда ва саҳнада ажойиб жуфтлик, ниҳоятда яқин дўст. Уларни ўзларининг самимий «ишдаги ишқи»дан шубҳаланмаслик қийин эди …
«Унинг ўз оиласи бор, менинг ҳам, – дея хулоса қилди актёр. – Биз бир-биримизга жуда яхши муносабатда бўламиз ва ҳар қандай ҳолатда бўлгани каби бизнинг барча ишқий муносабатларимиз фақат суратга олиш жойида, машғулотлар ва чиқишлар пайтида яшайди».
Алиса Фрейндлих кўп йиллар давомида саҳнада ижод қилаётгани, унинг ҳар бир образи томошабинлар томонидан олқишга сазовор бўлгани ҳамда кино ва театр танқидчилари томонидан синчковлик билан ўрганилган бўлса-да, унинг кундалик ва оддий ҳаётда қандай экани ҳақида жуда кам нарса маълум.
«Унда қандайдир интроверт (ўз ички оламига берилувчан, атрофидаги одамларга аралашмайдиган, ўз-ўзини назорат қиладиган инсон), ёпиқлик бор. Менимча, бу немис илдизлари билан боғлиқ», – дейди режиссёр-продюсер, Ленинград телевидениясининг афсонаси Ирина Тайманова. У Алисани қирқ йилдан ортиқ билади. «Шундай бўлса-да, унда ҳеч қандай юлдузлик касали йўқ. Алиса жуда очиқ одам, дўстона, одамларга мойил. Ишончим комилки, у Катта драма театридаги барча саҳна ишчиларининг исмларини билади – реквизиторлардан тортиб ёруғлик устасигача. Ҳеч қачон овозини кўтармайди. Мен Алисанинг жаҳли чиққанини икки мартагина кўрганман. Унинг кўзлари ва овози пўлатга айланади. Тамом, шунинг ўзи етарли. Мен унинг услубини жуда яхши кўраман – қатъий ва нафис, ҳазил туйғуси ва бир хил феъл-атворга эга инсон».
Ирина Тайманованинг сўзларига кўра, Алиса Фрейндлих заргарлик буюмларига деярли бефарқ, фақат фируза тошини яхши кўради ва шоҳона нимадир тақишни рад этади. Унинг сўзларига кўра, ушбу кичик тош аёлларга ички гўзаллигини очиб беришга ва муваффақиятсизликдан ҳимоя қилишга ёрдам беради.
«Шунга қарамай, уни ингичка сигаретсиз тасаввур қилишнинг иложи йўқ, – дейди Ирина Тайманова. – Чекиш ҳам унинг образига жуда мос тушади. Ростини айтсам, касалликдан кейин у бу севимли машғулотини тарк этишига умид қилгандим. Аммо йўқ, билишимча, у ўзгармасликка қарор қилган.
Коронавирусни енгиб, саҳнага қайтди
2021 йил актриса учун қийин бўлди. Баҳорда у коронавирус билан касалхонага ётқизилган. Ситокин бўрони – инсоннинг иммунитет тизими ўз танасига ҳужум қила бошлайдиган жиддий ўпка касаллигига чалинди. У қийинчилик билан тузалди: кўп йиллик чекиш натижаси эди бу.
«Бундан ташқари, вирус томирларни зўриқтирган – бир мунча вақт унинг қон босим юқори бўлди, дейди шифокорлар. Биз интенсив терапия ёрдамида иккаласини ҳам бартараф эта олдик».
Қийинчиликлар билан тузалиб кетган Алиса Фрейндлих ўзининг севимли Товстоногов номидаги Катта драма театрига эсон-омон қайтиб келди. 2021 йил 26 декабрь куни уни драматург Иван Вирипаев томонидан саҳналаштирилган «Ҳаяжон» спектаклидаги роли билан саҳнага қайтади.
Изоҳ (0)