Кобул университети ректори хотин-қизларнинг ушбу ОТМда ўқиши ва ишлашини тақиқлади
Кобул университетининг «Толибон» ҳаракати томонидан тайинланган янги ректори Муҳаммад Ашраф Ғайрат ушбу олийгоҳда хотин-қизларнинг дарс бериши ёки таълим олиши тақиқланишини эълон қилди.
«Ҳақиқий ислом муҳити барча учун таъминланмагунига қадар аёлларга университетга ўқишга ёки ишга кириш рухсат этилмайди. Ислом бирламчи муҳим нарсадир», — деб ёзди у Twitter’да.
Кейинроқ Ғайрат яна бир твит ёзиб, гап доимий эмас, вақтинчалик тақиқ ҳақида бораётганини маълум қилди. «Биз ислом муҳитини яратмагунимизча аёллар уйда қолишига тўғри келади, шуни назарда тутган эдим», — дея қўшиб қўйди у.
Ғайратнинг гаплари Афғонистоннинг янги олий таълим вазири Абдулбоқи Ҳаққонийнинг баёнотига зиддир. Сентябрь ўрталарида у аёллар олий таълим муассасаларида ўқиши мумкин бўлишини, фақат улар эркаклардан алоҳида таълим олишини ваъда қилган эди. Бундан ташқари, янги ўқув йили арафасида «Толибон» чиқарган буйруққа кўра, хотин-қизлар бутун тана ва юзни ёпиб турувчи чодра кийсагина университетларда ўқишга келиши мумкин бўлди.
Ғайрат 22 сентябрь куни Кобул университети ректори этиб тайинланди, бунгача ушбу лавозимни Муҳаммад Усмон Бобурий эгаллаб келарди, ректорликдан уни толиблар четлатди.
Мавзуга доир: «Уй зиндонга айланди». «Толибон» ҳокимиятни қўлга олганидан бир ой ўтиб, афғонистонлик аёллар қандай яшамоқда?
Кобул яқин кунларда сувсиз қолиши мумкин
Афғонистон пойтахти яқин вақтлар ичида сувсиз қолиши мумкин, дея маълум қилди шаҳар мэри Ҳамдулла Нўмоний.Унинг сўзларига кўра, бундай вазият бир неча ўн йиллардан буён давом этаётган қуролли зиддиятлар, глобал иқлим ўзгаришлари ва сув таъминоти тизимининг сифатсиз бошқаруви туфайли юзага келган.
«Сув танқислиги кундан кунга кескинлашмоқда, шаҳар ҳадемай бутунлай сувсиз қолишидан хавотирдамиз», — деди мэр.
Нўмонийнинг айтишича, ҳукумат инқирозни ҳал қилиш мақсадида сув етказиб берувчи компаниялар билан музокаралар ўтказишни режалаштирмоқда. Яқинда ҳукумат Кобулга «жуда юқори нархларда олис туманлардан » сув етказиб бериш ҳақида қарор қабул қилишга тўғри келган.
АҚШ халқаро тараққиёт агентлиги маълумотларига кўра, афғонларнинг фақат 42 фоизи хавфсиз ичимлик сувидан фойдаланиш имкониятига эга. Жаҳон озиқ-овқат дастуридагилар фикрича, агар Афғонистон раҳбарияти сув таъминоти муаммоси билан жиддий шуғулланмаса, мамлакатни оммавий очарчилик кутмоқда.
Мавзуга доир: Афғонистонга оммавий очарчилик хавф солмоқда
«Толибон» Афғонистонда сўнгги қирол давридаги конституцияни вақтинчалик тиклайди
Афғонистоннинг «Толибон» томонидан шакллантирилган муваққат ҳукумати сўнгги қирол Муҳаммад Зоҳиршоҳ давридаги конституцияни ўтиш даври учун вақтинчалик тиклайди.
Ҳукумат вакилининг аниқлик киритишича, ушбу конституциядаги шариат қонунларига зид келувчи низомлардан бошқа барча қоидаларга амал қилинади.
Афғонистонда мустақилликка эришилганидан кейинги давр ичида, яъни 1919 йилдан буён етти марта конституция ўзгарган. Шу йилнинг август ойида толиблар ҳокимият тепасига келгунига қадар мамлакатда 2004 йилда қабул қилинган конституция амалда бўлган.
Қирол Муҳаммад Зоҳиршоҳ даврида амал қилган конституция 1964 йилда иқтисодий ва сиёсий ислоҳотлар доирасида қабул қилинган ва 1976 йилгача кучда бўлган.
Экспертлар фикрича, 1964 йилги конституция матни, бош қонуннинг аввалги вариантлари билан қиёслаганда, демократияга анча яқинроқ бўлган. Мамлакатда биринчи марта сиёсий партиялар тузишга рухсат берилганди.
Толиблар аввалги ҳукмронлиги даврида (1996—2001 йиллар) ҳатто конституция лойиҳасини ҳам таклиф қилмаган. 2001 йилда улар халқаро коалиция ҳарбий операцияси натижасида ҳокимиятдан четлатилгач, Ҳамид Карзай раҳбарлиги остида аввалига ўтиш даври, кейинроқ муваққат маъмурият шакллантирилди. Ўша вақтдан бошлаб 2004 йилгача Афғонистонда 1964 йилги конституция қоидалари (монарх ҳақидаги низомлардан ташқари) амал қилган.
Афғонистонда молиявий инқироз юзага келиши мумкин
Афғонистон молиявий инқироз ёқасида турибди. Бу ҳақда Афғонистон ислом банки ижрочи директори Саид Муса Калим ал-Фалаҳий маълум қилди.
Унинг сўзларига кўра, банк тизими мижозлар саросимага тушгани сабабли «экзистенсиал инқироз» билан юзлашган — ҳозир маблағлар оммавий тарзда ечиб олинмоқда, банкларнинг кўпчилиги эса ишламаяпти ва хизматларнинг барча турларини кўрсатмаяпти. Бундан ташқари, Афғонистон иқтисодиёти «Толибон» ҳокимиятни эгаллашидан олдин ҳам тизим инқирози ёқасига келиб қолган эди.
Мамлакат иқтисодиёти чет эл кўмагига қаттиқ боғланган. Жаҳон банки маълумотларига кўра, Афғонистон ЯИМнинг қарийб 40 фоизи халқаро манбаларга тўғри келади. Шу билан бирга, ҳукумат алмашганидан кейин Ғарб мамлакатлари ҳукуматлари Афғонистонга Жаҳон банки ва Халқаро валюта жамғармаси орқали тақдим этиладиган молиявий активларни музлатиб қўйди.
Шунингдек, мамлакатда инфляция ўсиши ва маҳаллий валюта (афғони)нинг кескин пасайиши кузатилмоқда. Кўпчилик ишидан айрилиб, нақд пул етишмовчилигига учрамоқда. Мамлакатда оилаларнинг 5 фоизигина ҳар куни етарлича озиқ-овқатга эга бўлса, 50 фоизи сўнгги икки ҳафта ичида камида бир марта овқатсиз қолган.
Изоҳ (0)