Токио—2020 Олимпиадасида 5 август куни эркин кураш бўйича -86 кг вазн тоифаси бронза медали учун ўзбекистонлик Жавраил Шапиев ва Россия вакили Артур Найфонов гиламга чиқди. Унда Найфонов ғолибликни қўлга киритиб, Олимпиада бронза медалига сазовор бўлди. Найфонов аслида ким?
24 ёшли Артурнинг миллати осетин. У Нижневартовскда таваллуд топган, кейинчалик оиласи билан бирга Шимолий Осетияга кўчиб ўтган. 2004 йил 1 сентябрда Бесландаги мактабга қабул қилинади. Айнан шу мактаб террорчилар томонидан икки ярим кун мобайнида эгаллаб турилди. Миналанган бинода 1128 нафар киши гаровда ушлаб турилди: болалар, ота-оналар ва мактаб ходимлари. Россия тарихидаги энг катта терактлардан бирида 333 киши ҳалок бўлди, 783 киши жароҳатланди. Артур, унинг 10 ёшли синглиси Сабина ва улардан ташқари гаровга олинган кишилар кичик тан жароҳати олди. Артурнинг 32 ёшли онаси Светлана Найфонова теракт оқибатида вафот этди.
«Артурнинг онаси вафот этди. Аммо унинг шарофати билан ака-сингил мактабдан тирик чиқди. Балки тақдирига шу ёзилгандир», — дейди Найфоновнинг мураббийи Тотраз Арчегов.
Бўлажак Олимпиячи ўсмирлик ёшидан эркин кураш билан шуғулланишни бошлаган. 20 ёшида Владикавказ миллий биринчилиги чемпиони бўлган ва бир йилдан сўнг Россия терма жамоасидан чақирув олган. Шундан сўнг уч марта Европа чемпиони бўлган. 2019 йилда эса Жаҳон чемпионлигини қўлга киритган.
Найфоновнинг бронза медали россияликлар учун ушбу мусобақадаги 20-медал бўлди. Аммо мураббий Тотраз Арчеговнинг айтиши бўйича, бу хурсандчилик келтирмаган.
«Осетия учун фақат олтин бор. Унинг ўзи ҳам унчалик хурсанд эмас. Яхшироқ қилиши мумкин бўлган ишини қилди, холос. Жароҳатлар унга халақит берди. Ҳа, у мамлакат учун медал ютди, бу ҳам ҳисобланади. Келинг, яхшиси бу ҳақида гаплашмайлик», — дейди Арчегов.
Бронзадан хурсандмисиз? Олтин олганчалик эмас. Шунисига ҳам шукур, ҳар куни ҳам Олимпия медалини қўлга киритиб бўлмайди. Қанақадир фожиа юз беряпти деб ўйламанг, мен ҳали ёшман, ҳаммаси олдинда. Жароҳат борми? Йўлбарслар билан олишгандан кейин шунақа бўлади. Медални қўлга киритиш лозим, ғалабага ўзимни тайёрладим, олтин ҳақидаги ўйларни четга улоқтиришга уриндим. Энди уйга бораман ва жароҳатимни даволайман, шундан кейин яна жангга киришаман. Биз яна қайтамиз.Бесландаги терактни бошқа бир осетиялик курашчи ҳам эслайди. 25 ёшли Заурбек Сидаков -74 кг вазн тоифасида Олимпия ўйинлари олтин медалини қўлга киритди. У ўз йўлида ўзбекистонлик Бекзод Абдураҳмоновни енгди, Бекзод кейинчалик бронзага эга чиқди. У Шимолий Осетиянинг Зилги қишлоғида туғилиб-ўсган, машғулотлар ва мактаб учун Бесланга борарди. У манзилига баъзан транспортда, баъзан пиёда боришига тўғри келарди.Артур Найфонов, курашчи
2004 йил сентябрда Заурбек 8 ёшда эди. «Мен билан бирга машғулотларга борган дўстларим ўша мактабда гаровда бўлган ва бу воқеаларни бошидан ўтказган», — дейди спортчи. Теракт ҳақидаги хабардан сўнг Сидаков ва дўстлари мактабдан чиқариб юборилган: «Биз бола эдик, лекин шунда ҳам бу нима эканини тушунгандик. Уйга қайтганимизда эса гаровга олинган мактаб ҳақидаги лавҳалар хабарларда берилаётган эди».
Бўлиб ўтган воқеадан сўнг Заурбекнинг ота-онаси фарзандининг Бесланга боришига рухсат бермади, шунда ҳам у эркин курашни ташламади. Сидаков уч марта Россия, икки марта жаҳон чемпионига айланди. 2019 йил Будапештда бўлиб ўтган жаҳон чемпионатидаги ғалабасини Беслан фожиаси қурбонларига бағишлади.
«15 йиллик фожиани хотирлаш учун йиғинда видеоматериал томоша қилдик. Ота-оналар ва айбсиз фарзандлар нималар ҳис қилганини сўз билан таърифлаб бўлмайди. Шунинг учун курашда йирик ғалабага эришадиган бўлсам, уни Бесландаги терактда жабрланганларга бағишлайман деб ўзимга ваъда бергандим. Мен бу ваъдамни бажардим», — деганди Сидаков.
Изоҳ (0)