«Ўзбекнинг боласи ўзбек қадриятлари билан тарбия кўрсин» — Алишер Қодиров она тилини билмайдиган «янги авлод ўзбеклари» ҳақида

Олий Мажлис Қонунчилик палатаси спикери ўринбосари, «Миллий тикланиш» партияси раҳбари Алишер Қодиров ўзининг Telegram’даги каналига ўзбек оилалари фарзанларини рус мактабларига бераётгани сабаб болалар ўзбек тилини билмай ва миллий ўзига хослигини агламай улғаяётганидан хавотирда эканини ёзиб қолдирди.

Депутат Россия президенти Владимир Путининг 30 март куни миллатлараро муносабатлар бўйича кенгайган йиғилишида айтган гапларидан иқтибос келтирди: «Россияда муҳожирларнинг фарзандлари амалда рус тили ва маданияти муҳитига, имкони борича рус миллий қадриятларига тўлиқ сингиб кетишига эришиш керак».

«Биз эса 100 йилдан бери рус ватандошларимизга ўзбек тилини ўргата олмаймиз. Аксинча, ўзбеклар фарзандини рус тилида таълим олишга йўналтираётгани одатийлашиб бормоқда. Тошкент шаҳрида ўзбек тилида ўқитилмайдиган мактаблар сони кўпайиб кетди. Ачинарлиси, бундай мактабларнинг 90 фоиздан кўп ўқувчилари ўзбеклардир», — деб ёзади вице-спикер.

Унинг фикрича, бу қонунчиликдаги хато билан боғлиқ масала. Қодировнинг қайд этишича, янги таҳрирда кўрилаётган «Давлат тили ҳақида»ги қонун лойиҳасининг 18-моддасида «Ўзбекистонда яшовчи шахслар тарбия ва таълим олиш тилини танлаш ҳуқуқига эгадирлар» деб белгиланмоқда. Бу ҳуқуқ амалдаги қонунда ҳам бор бўлиб, фақат таълим тилига тегишли эди, энди тарбия ҳам қўшилмоқда.

«Бу норма моҳиятан бошқа миллат вакили бўлган ватандошларимизнинг она тилида тарбия кўриш ва таълим олиш ҳуқуқини таъминлашга қаратилган эди. Буни қарангки, ўзбек оилалари ‘фарзандим рус тилини яхши билсин’ деган ният билан боғчадан ёки 1-синфдан бошлаб фарзанди учун тамоман бегона бўлган тилни танлашмоқда», — дея таъкидлади партия раҳбари.

«Бола шу иккита шок билан, рус тилини ‘судраб’, миллий қадрият, ватан, маънавият деган сўзларга нафрат билан мактабни битиради. Марҳамат, ўзбек ёшларидан иборат ишчилар гуруҳи. Бу ҳолатда уларнинг жуда кўпи учун ягона йўл Россияда қора меҳнат бўлиб қолади», — дея қўшимча қилади депутат.

Шу сабабли, унинг сўзларига кўра, «Миллий тикланиш» партиясининг фракцияси ушбу нормани «Ўзбекистонда яшовчи шахсларга ўз она тилида тарбия ва таълим олиш учун шароит яратилади» шаклида ўзгартиришни ташаббус қилмоқда.

«Эслатаман, Конституцияда Ўзбекистондаги барча миллатларнинг тилларини ривожлантириш учун шароит яратишга ваъда берилган. Бу ваъда ошиғи билан бажарилмоқда, бажарилиши ҳам керак. Лекин бағрикенглигимиз оқибатида ўзбекларнинг янги авлоди ўзлигини англамайдиган, она тилини билмайдиганлардан иборат бўлишига йўл қўйиб бўлмайди», — дейди спикер ўринбосари.

«Ўзбекнинг боласи ўзбек қадриятлари билан тарбия кўрсин, саводини ўзбек тилида чиқарсин, 7-синфдан бошлаб истаган хорижий тилни ўргансин, бу миллат ривожи учун зарур», — дея таъкидлади депутат.

«Бошқа миллат вакиллари бўлган ватандошлар ҳам она тилларида тарбия кўрсинлар, савод чиқарсинлар, лекин хорижий тиллар билан бир қаторда, ватан тили сифатида ўзбек тилини ҳам ўрганишлари керак», — дея хулоса ясайди Алишер Қодиров.

Аввалроқ Алишер Қодиров рекламаларда ҳаёсизлик ва порнография бемалол бўлиб қолгани, ОТМ тарбия маскани эмаслиги талаба фақат билим олиш учун келиши лозимлиги тўғрисида фикр билдирганди.