• Профилга Кириш
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12586.41
    • RUB160.42
    • EUR14758.82
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +34°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Дунё

    7 апрель — Бутунжаҳон саломатлик куни. Бу кун ҳақида нималарни билиш керак?

    2020 йилда кўпчилик кашф қилган халқаро ташкилотлардан бири, шубҳасиз, Жаҳон соғликни сақлаш ташкилоти — ЖССТ бўлди, десак янглишмаган бўламиз. 1948 йил 7 апрель куни мазкур ташкилотнинг низоми қабул қилинган ва бу сана Бутунжаҳон саломатлик куни сифатида белгиланган. ЖССТ қандай ташкилот, унинг низомида нималар акс этган? «Дарё» шу каби масалалар ҳақида фикр юритади.

    Фото: Google Photos

    Фото: Google Photos

    Пандемияда яшаётганимизга ҳам 1 йилдан ошди. Ёдингизда бўлса, 2020 йилнинг 11 март куни Бутунжаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти — ЖССТ коронавирус эпидемияси глобал тус олганини, яъни пандемия бошланганини эълон қилган эди. Пандемия шароитида ўтган давр бизга саломатлик нақадар катта бойлик эканини онг-у шууримизга сингдирди, десак муболаға бўлмайди. Инсоният катта йўқотишлар берди. Коронавирус хуружи кириб бормаган оила ер юзида қолмади ҳисоб.

    Пандемия оқибатлари ҳақида кўп ва хўп гапирилди, ёзилди. Унинг инсоният тарихида қолдирадиган қора доғи, шубҳасиз, ҳали яна йиллар мобайнида кўп муҳокама қилинади. Берилган қурбонлар ва кўрилган иқтисодий зарар кўламини тасаввур қилишнинг ўзи кишини қўрқитиб юбормоқда. Лекин шу билан бирга, халқаро ҳамжамият ва айниқса, жаҳондаги давлатлараро ташкилотларнинг саъй-ҳаракати, хусусан, ЖССТнинг жонбозликлари эвазига пандемиянинг бироз бўлса-да жиловлангани, ҳар ҳолда, унга қарши вакцина қисқа фурсатларда ишлаб чиқилганини ҳам эътироф этиш жоиз. 7 апрель, айнан ушбу, ҳозирги пайтда энг муҳим халқаро ташкилотлардан бири бўлиб турган ЖССТнинг низоми қабул қилинган сана бўлиб, ушбу кун, шунингдек, халқаро саломатлик куни сифатида нишонланади.

    Эндиликда ЖССТнинг қандай глобал аҳамиятли, муҳим ташкилот экани борасида ҳаммада аниқ тасаввур мавжуд бўлса керак. Унинг жорий низоми қабул қилинган ўша олис 1948 йилнинг 7 апрелида Женевада йиғилганлар, албатта, соғлиқни сақлашга оид шу каби йирик глобал масалаларда ҳамкорлик қилишни мақсад қилган эди. Ўшандан бошлаб бу сана, шунингдек, Бутунжаҳон саломатлик куни сифатида нишонланади.

    Қизиғи шундаки, ЖССТнинг «аждоди», яъни функционал жиҳатдан у билан яқин вазифаларни бажарган илк халқаро ташкилот 1839 йилда Усмонийлар империяси пойтахтида ташкил қилинган эди ва у Истанбул халқаро соғлиқни сақлаш олий кенгаши деб номланган. Бу ташкилотнинг вазифаси ҳам айнан глобал эпидемияларнинг олдини олиш ва унга қарши курашиш бўлиб, асосан, империя портларида ўлат ва вабога қарши чораларни кўриш билан шуғулланган. 1923 йилда ҳам шунга ўхшаш ташкилот тузилган бўлиб, у Миллатлар Лигаси таркибидаги соғлиқни сақлаш ташкилоти бўлган. Ҳозирги ЖССТ эса 1946 йилда Нью-Йоркда ўтказилган соғлиқни сақлаш бўйича Халқаро конференция якунларига кўра тузилган бўлиб, унинг низоми эса 1948 йил 7 апрелида қабул қилинган эди.

    ЖССТ низоми қуйидаги асосий тамойилларга асосланади:

    • Саломатлик — бу нафақат танада касалликларнинг мавжуд эмаслиги, балки умумий-ижтимоий, руҳий ҳамда жисмоний барқарорлик ҳолатидир;
    • Кишининг ирқи, дини, сиёсий қарашлари, иқтисодий ва ижтимоий аҳволидан қатъи назар, саломатлик борасида энг яхши даражага эриша олиши ҳар бир шахснинг энг асосий ҳуқуқларидан бир ҳисобланади;
    • Жаҳондаги барча халқларнинг саломатлиги дунёда тинчлик ва хавфсизлик ўрнатилишининг энг асосий омили бўлиб, у ҳар бир мамлакат ва давлатларнинг тўлиқ ўзаро ҳамкорлигига боғлиқдир;
    • Ҳар қандай давлатнинг соғлиқни сақлаш борасидаги эришган натижалари барча учун аҳамиятлидир;
    • Турли мамлакатларда касалликларга қарши кураш борасидаги, айниқса, юқумли касалликларга қарши кураш борасидаги чораларнинг нотекислиги қолган барча учун умумий хатарни келтириб чиқаради;
    • Бола саломатлиги энг устувор вазифа ҳисобланади;
    • Барча халқлар учун тиббиёт, психология ва турдош илмлар ютуқларидан бирдек фойдалана олиш шароити яратилиши — саломатликни таъминлаш борасидаги энг асосий шартлардан бири бўлиши керак;
    • Халқ саломатлигини яхшилаш борасида жамоатчилик билан фаол ишлаш, унинг бу борадаги тушунчаларини шакллантириш, ушбу халқнинг саломатлигини ҳимоялаш учун ғоят муҳимдир;
    • Ҳукуматлар ўз халқларининг саломатлиги учун жавобгардирлар. Бу жавобгарлик соғлиқни сақлаш соҳасида тегишли чораларни кўришни тақозо этади.
    Ушбу сананинг халқаро байрам куни сифатида нишонланиши, халқаро ҳамжамият ва ҳар бир шахсни жаҳондаги мавжуд ҳозирги долзарб тиббий масалаларга эътибор қаратишга чорлашни мақсад қилади. Кишиларни ўз саломатлигига бефарқ бўлмасликка ҳамда яқинлари ва жамият олдидаги масъулиятни англаган ҳолда иш тутишга чорлайди. Ҳақиқатан ҳам, бу нарсанинг моҳиятини, айниқса бугунги кунда ҳар биримиз чуқур тушуниб етмоқдамиз, деб ўйлайман.

    Шу муносабат билан, «Дарё» нашрининг барча муштарийларини, хусусан, соғлиқни сақлаш соҳаси ходимларини мазкур халқаро сана билан табриклаймиз. Ўзингизни ва яқинларингизни асранг. Доимо соғ-саломат бўлинг, деб тилак билдириб қоламиз.

    Муфаззар Қосимов тайёрлади.

    07.04.2021, 19:24   Изоҳ (0)   40525
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Дунёда коронавирусдан ўлимлар 11 фоизга кўпайди, Канада учинчи тўлқин билан юзлашмоқда, АҚШда вакцинацияга қарамай беморлар сони ортмоқда. Коронахабарлар

    07.04.2021, 17:10

    Forbes журнали энг бой одамларнинг анъанавий рейтингини эълон қилди. Илон Маск унда 29 поғона юқорилади

    07.04.2021, 13:34

    Zoom МДҲ мамлакатлари давлат секторига ўз видеоалоқасидан фойдаланишни чеклагани ҳақида хабар берилди

    07.04.2021, 11:00

    АҚШ ҳарбий ҳаво кучларининг гипертовушли ракетаси синовдан ўта олмагани маълум қилинди

    07.04.2021, 09:26

    ЖССТ ҳам AstraZeneca вакцинаси билан эмлаш ва тромб ҳолатлари ўртасидаги боғлиқликни тасдиқлади

    07.04.2021, 09:10

    Исландияда вулқон ёриқлари пайдо бўлди (фото ва видео)

    07.04.2021, 08:08
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    Қашқадарёнинг Чимёни – Мираки ҳақида сиз билмаган фактлар


    Маркет Yandex Go Самарқандда ишга тушди


    “Kia Го!”: Kia Sonet эгаларининг учрашуви – йил давомида бирга


    Ёз осмоннинг ўзидаёқ бошланади: Silk Avia Тошкентдан Иссиқкўлга кунлик авиақатновларни йўлга қўймоқда


    “Wyndham Garden Чарвак” курорт мажмуаси қурилиши қандай кечаётганини кўрсатди


    Қашқадарё ва Бухорода амалга оширилган қуёш энергияси лойиҳаларига 1 йил тўлиши муносабати билан расмий тадбир бўлиб ўтди


    “S&P” Ўзбекистон Миллий Банкининг рейтинг прогнозини “ижобий”га кўтарди 


    BI Group ва Асакабанк Ўзбекистонда тижорат кўчмас мулки учун бизнес ипотекасини ишга туширди


    Қаерга инвестиция киритиш мумкин? Қандай актив турлари мавжуд? 


    Тошкент ва Бангкок ўртасида тўғридан-тўғри авиақатнов: Centrum Air янги халқаро йўналишни ишга туширади 


    Савдо, финтех ва “яшил” лойиҳалар: Octobank Хитой билан ҳамкорликни қандай йўлга қўймоқда


    American University of Technology (AUT)  28 июнь - Очиқ эшиклар кунига таклиф этади


     Навоий инновациялар университети: замонавий билим сари ишончли қадам 


    BYD Astana Motors расмий дилерлик тармоғи Тошкентдаги барча бешта дилерлик марказида "Бест Буй Дай" тадбирини ўтказади


    Тошкентда Стинг бренди ҳомийлигида "Формула-1" фильмининг премераси бўлиб ўтди

     

    Тавсия этамиз

    НАТО тарихи – дунёдаги энг қудратли ҳарбий ташкилотнинг обрўси пасаймоқдами?

    26 июн, 20:31
    Audio Icon

    Жой ҳаммага етарди: Жеймс Кемеронга кўра, “Титаник” йўловчиларининг омон қолиш имконияти бўлган

    25 июн, 23:50

    “Трампнинг Титаниги тўхтайди” — Эрон элчиси

    25 июн, 13:39

    АҚШнинг Яқин Шарқдаги ҳарбий базалари сони нечта ва қаерда жойлашган?

    24 июн, 19:05
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Шавкат Мирзиёев туркман халқи миллий етакчиси Гурбангули Бердимуҳамедовни туғилган куни билан табриклади

    Ўзбекистон | 29 июн, 17:00

    “Дипломга қизиқиш камайиши табиий ҳол” — Қўнғиротбой Шарипов абитуриентлар сони нега қисқараётгани ҳақида

    Ўзбекистон | 29 июн, 16:46

    Луис Энрике тарихдаги энг зўр футболчи номини айтди

    Спорт | 29 июн, 16:31

    Яҳудий давлати Ғазода 81 кишини ўлдирди

    Дунё | 29 июн, 16:30

    МАГАТЭ: Эрон бир неча ой ичида уранни бойитишни яна бошлаши мумкин

    Дунё | 29 июн, 16:15

    Ортиқча йўл белгилари, сифатсиз йўлаклар: Ўзбекистон автомобиль йўлларидаги хавфсизлик ўрганилди

    Ўзбекистон | 29 июн, 16:00

    Покистон Хитой билан “бешинчи авлод” самолётлари сотиб олиш бўйича шартнома имзолангани ҳақидаги хабарларга муносабат билдирди

    Дунё | 29 июн, 15:45

    Пишган ва мазали меваларни танлаш бўйича 9 маслаҳат

    Маслаҳатлар | 29 июн, 15:30
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.