Қашқадарёнинг чекка қишлоқларидаги кўприклар ва аксариятининг аҳволи аянчли экани янгилик эмас. Хусусан, Қамаши тумани «Чангак» маҳалла фуқаролар йиғини Оқдаҳана қишлоғида ҳам хавфли кўприкдан мактаб ўқувчилари, ўрни келса, туғуруқхонага кетаётган аёллар ҳам фойдаланишга мажбур. «Дарё» мухбири Отабек Қўлдошев фуқаро мурожаати асосида Қамаши туманида бўлиб, ҳудуддаги осма кўприклар аҳволини ўрганди.
«Чангак» маҳалласидаги Оқдаҳана ва Қоракўз қишлоғида иккита осма кўприк бор — бирининг узунлиги 80 метр бўлса, иккинчисиники 60—70 метр атрофида.
Ҳар иккала кўприк ҳам фойдаланиш учун хавфли ҳолатга келиб қолган, бироқ аҳолида бу кўприклардан фойдаланмасликдан ўзга чора йўқ.
«Шу кўприкдан кунда бўлмаса ҳам, ҳар икки-уч кунда бир ўтиб-қайтамиз. Ёмғирли кунларда кўприкдан ўтишга жуда қийналамиз. Ўрмалаб қоламиз ҳатто. Кексалар умуман ўтолмайди — ёмғир тиниб, кўприк ёғочлари қурисагина ўтишади», — дейди Оқдаҳанада яшовчи Гулноза Холбоева.
«Ишга бориш учун ҳар куни шу кўприкдан ўтамиз. Ёши катталар-ку аммаллаб ўтади, аммо болаларимиз жуда қийналади. Баъзан мактабга боролмай қолади. Ўтган кунгидек кучли шамол бўлса, кўприкнинг ёғочларини учириб кетади. Шу ердаги одамлар яна ўзаро пул йиғиб, таъмирлаймиз», — дейди аҳоли вакилларидан яна бири Тиркаш Бобоқулов.
Шу ерда яшовчи 65 ёшли Абдулла бобо Эгамбердиевнинг сўзларига кўра, 80 метрлик кўприкнинг қурилганига 30 йил бўлган.
«Ҳашар йўли билан қурилганди. Дарёдан кўп сел келса, кўприкни оқизиб кетади. Яна таъмирлаб, фойдаланиб келамиз. Бу бўйича Қамаши туман ҳокимлигига, вилоят ҳокимлигига мурожаат қилиб, ёрдам сўрганмиз. Аммо натижа чиқмаган», — дейди отахон.
Қишлоқдаги оилавий поликлиникада ишловчи Раиса Хўжанованинг айтишича, баландлиги 10 метр бўлган бу кўприк ёғочлари жуда сифатсиз, талабга жавоб бермайди.
«Кўприкдан ўтиб-қайтишга қийналаман, тўғриси. Аммо бошқа имконимиз йўқ. Кўприк ёғочлари жуда ингичка. Сув эса кўп ва тошиб келади. Бу муаммога ҳеч ким эътибор қаратмаяпти», — дейди у.
Бошқа бир фуқаро — Нуриддин Хўжановнинг маълумот беришича, аҳоли туман газ корхонаси олиб келган оғир газ баллонларни ҳам шу кўприкдан кўтариб ўтади.
«‘Тумангаз’га раҳмат, газ баллон билан мунтазам таъминлаб келмоқда. Аммо газ баллонлар олиб келинганида, дарёда сув кўп бўлса, машина ўтолмайди, шу боис одамлар газ баллонларини кўприкдан кўтариб ўтишга мажбур. Мактаб ўқувчилари ҳам шу кўприкдан ўтиб, мактабга боради. Сел келган пайтда болаларимизни ўйлаб, қўрқамиз. Қишлоқда тўй бор, маърака бор, шундай вақтларда отахонлар ҳам кўприкдан ўтолмайди. Туғуруқхонага бориши керак бўлган аёллар ҳам шу кўприкдан юрак ҳовучлаб ўтишга мажбур», — дейди Нуриддин ака.
Қоракўз қишлоғидаги узунлиги 60—70 метр атрофида бўлган кўприк 2—3 метр баландликдан ўтади. Шу қишлоқда яшовчи Наргиза Жўраеванинг айтишича, бу кўприк ёш болалар фойдаланиши учун айниқса хавфли.
«Кўпригимиз жудаям хавфли. Болаларимиз ўзи ўтмасин деб, уларни ўзимиз олиб ўтиб, яна олиб қайтамиз. Жуда қийналяпмиз, масъуллар эътибор берса яхши бўларди», — дейди у.
«Чангак» маҳалла фуқаролар йиғини раиси Абдурауф Бегалиевнинг айтишича, Қораўзакдаги осма кўприк 2010 йилдан сўнг, аҳоли томонидан ҳашар йўли билан қурилган.
«Кўприкдан 40 га яқин хонадон фойдаланади. Тўғри, кўпригимиз ҳолати жуда хавфли бўлиб қолган. Куни кеча келган сел кўприк ёғочларини оқизиб кетди ва у янада хавфли кўринишга келиб қолди. Биз имкон қадар одамлар ёрдами билан кўприкни тузатиб, фойдаланиб келяпмиз. Лекин талабга жавоб берадиган кўприк бўлса, яхши бўларди», — дейди маҳалла раиси.
Бегалиевнинг қўшимча қилишича, Қамаши тумани ҳокимлиги кўприклар билан боғлиқ ушбу вазиятдан бохабар. «Ҳокимиятдагилар 80 метрлик кўпригимизни таъмирлаб беришларини айтишганди. Бу ҳолатдан ҳамманинг хабари бор», — дейди у.
Туман ҳокимлиги муносабати
Қамаши туман ҳокимлиги ахборот хизмати раҳбари Нурбек Расуловнинг «Дарё»га маълум қилишича, 29 март куни кечки пайт туман ҳокимининг капитал қурилиш масалалари бўйича ўринбосари Қурбон Ҳайдаров узунлиги 60—70 метр атрофида бўлган энг хавфли кўприкни бориб кўрган ва кўприк таъмири бўйича маҳалла оқсоқоли билан суҳбатлашган.
«Қоракўз қишлоғида яшовчи 30 тача хонадон шу кўприкдан фойдаланади. Кўприк таъмирга муҳтож, ёш болалар учун жуда хавфли. Кўприкни ўз кучимиз билан таъмирлаб турибмиз, лекин бу кўпга бормаяпти. Мутахассислар келиб ўрганиб, талаб даражасида кўприк қуриб берилса, ўтиш учун хавфсиз ҳолатга келарди. Қурилиш бошланса, биз ҳам қараб турмаймиз», — деган қишлоқ оқсоқоли Кўчар Назаров ҳокимлик масъуллари билан суҳбатда.
«Маҳалла оқсоқоли кўприк таъмири юзасидан қишлоқ аҳлининг таклифларини билдирди. Таъмирлаш ишлари билан шуғулланадиган фирмаларга ушбу кўприк бўйича мурожаат қиламиз. Мутахассислар келиб ўргангач, кўприк таъмири бўйича аниқ хулосага келинади, қанча маблағ зарурлиги маълум бўлади. Шундан сўнг қачон таъмирланишига аниқлик киритилади», — деди ҳоким ўринбосари Қурбон Ҳайдаров.
Изоҳ (0)