Qashqadaryoning chekka qishloqlaridagi ko‘priklar va aksariyatining ahvoli ayanchli ekani yangilik emas. Xususan, Qamashi tumani “Changak” mahalla fuqarolar yig‘ini Oqdahana qishlog‘ida ham xavfli ko‘prikdan maktab o‘quvchilari, o‘rni kelsa, tug‘uruqxonaga ketayotgan ayollar ham foydalanishga majbur. “Daryo” muxbiri Otabek Qo‘ldoshev fuqaro murojaati asosida Qamashi tumanida bo‘lib, hududdagi osma ko‘priklar ahvolini o‘rgandi.
“Changak” mahallasidagi Oqdahana va Qorako‘z qishlog‘ida ikkita osma ko‘prik bor — birining uzunligi 80 metr bo‘lsa, ikkinchisiniki 60—70 metr atrofida.
Har ikkala ko‘prik ham foydalanish uchun xavfli holatga kelib qolgan, biroq aholida bu ko‘priklardan foydalanmaslikdan o‘zga chora yo‘q.
“Shu ko‘prikdan kunda bo‘lmasa ham, har ikki-uch kunda bir o‘tib-qaytamiz. Yomg‘irli kunlarda ko‘prikdan o‘tishga juda qiynalamiz. O‘rmalab qolamiz hatto. Keksalar umuman o‘tolmaydi — yomg‘ir tinib, ko‘prik yog‘ochlari qurisagina o‘tishadi”, — deydi Oqdahanada yashovchi Gulnoza Xolboyeva.
“Ishga borish uchun har kuni shu ko‘prikdan o‘tamiz. Yoshi kattalar-ku ammallab o‘tadi, ammo bolalarimiz juda qiynaladi. Ba’zan maktabga borolmay qoladi. O‘tgan kungidek kuchli shamol bo‘lsa, ko‘prikning yog‘ochlarini uchirib ketadi. Shu yerdagi odamlar yana o‘zaro pul yig‘ib, ta’mirlaymiz”, — deydi aholi vakillaridan yana biri Tirkash Boboqulov.
Shu yerda yashovchi 65 yoshli Abdulla bobo Egamberdiyevning so‘zlariga ko‘ra, 80 metrlik ko‘prikning qurilganiga 30 yil bo‘lgan.
“Hashar yo‘li bilan qurilgandi. Daryodan ko‘p sel kelsa, ko‘prikni oqizib ketadi. Yana ta’mirlab, foydalanib kelamiz. Bu bo‘yicha Qamashi tuman hokimligiga, viloyat hokimligiga murojaat qilib, yordam so‘rganmiz. Ammo natija chiqmagan”, — deydi otaxon.
Qishloqdagi oilaviy poliklinikada ishlovchi Raisa Xo‘janovaning aytishicha, balandligi 10 metr bo‘lgan bu ko‘prik yog‘ochlari juda sifatsiz, talabga javob bermaydi.
“Ko‘prikdan o‘tib-qaytishga qiynalaman, to‘g‘risi. Ammo boshqa imkonimiz yo‘q. Ko‘prik yog‘ochlari juda ingichka. Suv esa ko‘p va toshib keladi. Bu muammoga hech kim e’tibor qaratmayapti”, — deydi u.
Boshqa bir fuqaro — Nuriddin Xo‘janovning ma’lumot berishicha, aholi tuman gaz korxonasi olib kelgan og‘ir gaz ballonlarni ham shu ko‘prikdan ko‘tarib o‘tadi.
“‘Tumangaz’ga rahmat, gaz ballon bilan muntazam ta’minlab kelmoqda. Ammo gaz ballonlar olib kelinganida, daryoda suv ko‘p bo‘lsa, mashina o‘tolmaydi, shu bois odamlar gaz ballonlarini ko‘prikdan ko‘tarib o‘tishga majbur. Maktab o‘quvchilari ham shu ko‘prikdan o‘tib, maktabga boradi. Sel kelgan paytda bolalarimizni o‘ylab, qo‘rqamiz. Qishloqda to‘y bor, ma’raka bor, shunday vaqtlarda otaxonlar ham ko‘prikdan o‘tolmaydi. Tug‘uruqxonaga borishi kerak bo‘lgan ayollar ham shu ko‘prikdan yurak hovuchlab o‘tishga majbur”, — deydi Nuriddin aka.
Qorako‘z qishlog‘idagi uzunligi 60—70 metr atrofida bo‘lgan ko‘prik 2—3 metr balandlikdan o‘tadi. Shu qishloqda yashovchi Nargiza Jo‘rayevaning aytishicha, bu ko‘prik yosh bolalar foydalanishi uchun ayniqsa xavfli.
“Ko‘prigimiz judayam xavfli. Bolalarimiz o‘zi o‘tmasin deb, ularni o‘zimiz olib o‘tib, yana olib qaytamiz. Juda qiynalyapmiz, mas’ullar e’tibor bersa yaxshi bo‘lardi”, — deydi u.
“Changak” mahalla fuqarolar yig‘ini raisi Abdurauf Begaliyevning aytishicha, Qorao‘zakdagi osma ko‘prik 2010-yildan so‘ng, aholi tomonidan hashar yo‘li bilan qurilgan.
“Ko‘prikdan 40 ga yaqin xonadon foydalanadi. To‘g‘ri, ko‘prigimiz holati juda xavfli bo‘lib qolgan. Kuni kecha kelgan sel ko‘prik yog‘ochlarini oqizib ketdi va u yanada xavfli ko‘rinishga kelib qoldi. Biz imkon qadar odamlar yordami bilan ko‘prikni tuzatib, foydalanib kelyapmiz. Lekin talabga javob beradigan ko‘prik bo‘lsa, yaxshi bo‘lardi”, — deydi mahalla raisi.
Begaliyevning qo‘shimcha qilishicha, Qamashi tumani hokimligi ko‘priklar bilan bog‘liq ushbu vaziyatdan boxabar. “Hokimiyatdagilar 80 metrlik ko‘prigimizni ta’mirlab berishlarini aytishgandi. Bu holatdan hammaning xabari bor”, — deydi u.
Tuman hokimligi munosabati
Qamashi tuman hokimligi axborot xizmati rahbari Nurbek Rasulovning “Daryo”ga ma’lum qilishicha, 29-mart kuni kechki payt tuman hokimining kapital qurilish masalalari bo‘yicha o‘rinbosari Qurbon Haydarov uzunligi 60—70 metr atrofida bo‘lgan eng xavfli ko‘prikni borib ko‘rgan va ko‘prik ta’miri bo‘yicha mahalla oqsoqoli bilan suhbatlashgan.
“Qorako‘z qishlog‘ida yashovchi 30 tacha xonadon shu ko‘prikdan foydalanadi. Ko‘prik ta’mirga muhtoj, yosh bolalar uchun juda xavfli. Ko‘prikni o‘z kuchimiz bilan ta’mirlab turibmiz, lekin bu ko‘pga bormayapti. Mutaxassislar kelib o‘rganib, talab darajasida ko‘prik qurib berilsa, o‘tish uchun xavfsiz holatga kelardi. Qurilish boshlansa, biz ham qarab turmaymiz”, — degan qishloq oqsoqoli Ko‘char Nazarov hokimlik mas’ullari bilan suhbatda.
“Mahalla oqsoqoli ko‘prik ta’miri yuzasidan qishloq ahlining takliflarini bildirdi. Ta’mirlash ishlari bilan shug‘ullanadigan firmalarga ushbu ko‘prik bo‘yicha murojaat qilamiz. Mutaxassislar kelib o‘rgangach, ko‘prik ta’miri bo‘yicha aniq xulosaga kelinadi, qancha mablag‘ zarurligi ma’lum bo‘ladi. Shundan so‘ng qachon ta’mirlanishiga aniqlik kiritiladi”, — dedi hokim o‘rinbosari Qurbon Haydarov.
Izoh (0)