Ўзбекистонда 2018 йилда ташкил этилган Зўрлик ишлатишдан жабр кўрган шахсларни реабилитация қилиш ва мослаштириш ҳамда ўз жонига қасд қилишнинг олдини олиш республика маркази негизида Маҳалла ва оилани қўллаб-қувватлаш вазирлиги ҳузурида Зўрлик ҳамда ўз жонига қасд қилишнинг олдини олиш маркази ва унинг ҳудудий бўлимлари ташкил этилади. Бу ҳақда 19 март куни жамоатчилик муҳокамаси учун эълон қилинган «Хотин-қизлар ва болалар ҳуқуқларининг кафолатларини таъминлаш, қонуний манфаатларини ҳимоя қилишнинг қўшимча чора-тадбирлари тўғрисида»ги Президент қарори лойиҳасида қайд этилди.
Ундан айтилишича, марказга зўравонликдан жабрланган (уриш, дўппослаш, қийнаш, азоб бериш йўли билан ёки қонунга хилоф бошқа ҳаракатлар воситасида руҳий, психологик, жисмоний ёки бошқача тарзда босим ўтказилган хотин-қизлар ва уларнинг фарзандлари), ўз жонига суиқасд қилган ёки ўз жонига қасд қилишга мойиллиги бўлган хотин-қизлар ва 14 ёшга тўлмаган вояга етмаган шахслар жойлаштирилади.
Зўрлик ҳамда ўз жонига қасд қилишнинг олдини олиш марказининг асосий вазифалари қаторидан қуйидагилар ўрин олган:
- тазйиқ ва зўравонликдан жабр кўрган, ўз жонига суиқасд қилган ёки ўз жонига қасд қилишга мойиллиги бўлган шахсларга аноним тарзда шошилинч тиббий, психологик, ижтимоий, педагогик, ҳуқуқий ва бошқа ёрдам кўрсатиш;
- оғир ижтимоий аҳволда қолган, шу жумладан, оилавий муаммолар ва турмушида зўрлик ишлатилишига дуч келган хотин-қизлар ҳуқуқлари кафолатларини таъминлашга кўмаклашиш;
- давлат органлари ва фуқаролик жамияти институтларининг хотин-қизлар ва вояга етмаганларнинг ўз жонига қасд ва суиқасд қилиши ҳолатларини ўрганиш, уларнинг олдини олишга қаратилган, шу жумладан, ўз жонига суиқасд қилган шахсларни нормал ҳаётга қайтариш бўйича ишларни мувофиқлаштириш;
- «аёллар дафтари»га киритилган психологик маслаҳатга муҳтож хотин-қизларни (тазйиқ ва зўравонликдан жабрланган, ижтимоий муаммолари мавжуд хотин-қизлар) ҳар томонлама қўллаб-қувватлаш ва дафтарлардан чиқариш чораларини кўриш.
Эслатиб ўтамиз, 2020 йилнинг сентябрь ойида аёлларни тазйиқ ва зўравонликдан ҳимоялаш тўғрисидаги қонун имзоланди. Қонунга кўра, тазйиқ ва зўравонликдан жабрланувчи содир этилган зўравонлик ёки таҳдид ҳақида тегишли органларга ёхуд судга мурожаат этиш, бепул ҳуқуқий маслаҳат, ижтимоий, психологик, тиббий ва бошқа ёрдам олиш каби ҳуқуқларга эга.
Ўзбекистонда зўравонлик қурбонлари бўлган аёлларнинг ҳуқуқларини ҳимоя қилиш ва уларга ўз вақтида ёрдам бериш учун 2020 йилнинг декабрида «Нажот» мобил иловаси ишга туширилди.
Изоҳ (0)