Дунёда энг кенг тарқалган саратон турлари маълум қилинди

Америка саратон касалликлари жамияти (ACS) ва Саратонни тадқиқ этиш халқаро агентлиги (IARC) дунёнинг 185 мамлакатини қамраб олган онкологик касалликларнинг глобал шарҳини тайёрлади. У Америка саратон касалликлари жамиятининг CA: A Cancer Journal for Clinicians журналида чоп этилган, деб ёзади «Korrespondent.net».

2020 йил учун саратон касалликларининг глобал статистикаси номини олган ҳисоботда дунё бўйича саратон касаллиги ва ўлим кўрсаткичларининг жинс, география ва ижтимоий-иқтисодий ривожланишга боғлиқлиги келтириб ўтилган, шунингдек, ўнта асосий саратон касалликларининг ҳар бири учун хавф омиллари ва олдини олиш истиқболлари муҳокама қилинган.

Тадқиқот маълумотларига кўра, сайёрадаги инсонларнинг ҳар беш нафаридан бири умри давомида саратонга чалинади, ҳар саккиз эркакдан бири ва ҳар 11 аёлдан бири ушбу касаллик оқибатида вафот этади.

2020 йилда саратонга чалиниш бўйича яна 19,3 миллион ҳолат ҳамда қарийб 10 миллион ўлим ҳолатлари қайд этилган.

Энг кўп ташхис қўйиладиган касалликлар: аёллар кўкрак саратони — умумий ҳисобнинг 11,7 фоизи (2,3 миллионта янги ҳолат), ўпка саратони — 11,4 фоиз, йўғон ичак — 10 фоиз, простата бези — 7,3 фоиз, ошқозон — 5,6 фоиз.

Мутахассислар кўкрак саратони тарихий минимум бўлган давлатларда ошиб бораётганига эътибор қаратган.

«Яшаш тарзи ва атроф-муҳитнинг кескин ўзгариши кўкрак саратонини юзага келтирувчи — ортиқча вазн, жисмоний фаолликнинг камлиги, спиртли ичимликлар истеъмоли, фарзанд кўришни кечиктириш, туғруқлар камлиги ва кўкрак орқали эмизиш даврининг қисқариши каби хавфли омилларнинг ортишига таъсир кўрсатди», — дейилади мақолада.

2020 йилда саратон касалликлари орасида ўлим ҳолатининг энг юқори кўрсаткичи ўпка саратонига чалинганларда қайд этилган — 18 фоиз (1,8 миллионта ҳолат), ундан кейин коллектериал саратон — 9,4 фоиз, жигар саратони — 8,3 фоиз, ошқозон — 7,7 фоиз ва кўкрак саратони — 6,9 фоиз.

Экспертларнинг прогнозига кўра, 2040 йилга бориб бутун дунёда саратоннинг 28,4 миллионга яқин янги ҳолати қайд этилади, бу 2020 йилги кўрсаткичларга қараганда 47 фоизга кўп демак.