«Тезроқ амалиётга жорий қилиш керак». ДСҚ, Марказий банк, Молия ва Иқтисодиёт вазирликлари масъуллари — даромадлар декларациясига доир қонун лойиҳаси ҳақида

Коррупцияга қарши курашиш агентлиги амалдорларнинг даромадлари декларация қилинишини назарда тутувчи қонун лойиҳасини ишлаб чиқди. 2019 йилда Бандлик ва меҳнат муносабатлари тайёрлаган қонун лойиҳасидан фарқли ўлароқ (вазирлик лойиҳаси бўйича, ушбу тартиб 2020 йил 1 январдан жорий этилиши керак эди), агентлик таклиф қилаётан лойиҳада қуйидан тортиб юқоригача бўлган барча мансабдорлар — ҳатто президент ва бош вазир ҳам декларация тўлдириши таклиф қилинган. Ҳужжат лойиҳаси ижтимоий тармоқларда қизғин муҳокама қилинмоқда.

Куни кеча маданият, АКТ, инновацион ривожланиш вазирлари, шунингдек, спорт вазири биринчи ўринбосарининг муҳокама қилинаётган қонун лойиҳасига қисқача муносабати эълон қилинган эди. «Дарё» мухбири Миролим Исажонов ушбу масала юзасидан яна бир қатор вазирлик ва идора раҳбарлари ўринбосарларига мурожаат қилиб, уларнинг фикри билан қизиқди.

«Яширин иқтисодиётни камайтиришга хизмат қилади» — Аҳадбек Ҳайдаров, молия вазири ўринбосари

«Биз бунга ижобий қараймиз, албатта. Чунки вазирлигимиз давлат бюджетига имкон қадар кўп даромад тушишидан манфаатдор. Давлат ходимларининг ўз даромадларини декларация қилиш тизимининг жорий этилиши кейинчалик яширин иқтисодиётни камайтиришга хизмат қилади. Шунингдек, коррупция даражасини қисқартиришда ҳам муҳим омиллардан бири бўлади. Шу пайтга қадар декларация масаласи кўп марта айтилган. Вақти-соати келиб, мана, қонун лойиҳаси ҳам ишлаб чиқилди. Бу қонун мени хавотирлантирмайди, бунга табиий ҳол сифатида қарайман. Кўп давлатларда декларация тизими жорий этилган. Биз ҳам буни тўғри қабул қилишимиз керак».

«Тезроқ амалиётга жорий қилиш керак» — Мубин Мирзаев, Давлат солиқ қўмитаси раиси биринчи ўринбосари

«Биринчи навбатда солиқ органларининг ўзида даромадларни декларация қилиш тизимини йўлга қўймоқчимиз. Чунки ўзимиз ўрнак бўлишимиз керак. Солиқ органларининг ўзи даромадларини тўғри кўрсатяптими, коррупцияга қарши курашда тўғри иштирок этяптими, декларация тизимида ўзининг ҳиссасини қўшяптими-йўқми, деган саволларга ҳар қандай давлат ташкилотида ишлайдиган ходимлар жавоб олиши керак.

Биз мана шуларни тўлиқ кўрсатган ҳолда қўмитамизда пастдан тепагача декларация тизимини йўлга қўямиз ва бошқаларни ҳам шунга даъват этамиз. Бу қонунни шубҳасиз қўллаб-қувватлайман. Деярли барча давлатларда мазкур тизим мавжуд ва биз ҳам бунга ўтишимиз керак. Агар мамлакатда коррупция бўлмаса, ўша давлат, албатта, ривожланади. Коррупция бор давлат ҳеч қачон тараққий этмайди.

Ушбу тизимни олдинроқ йўлга қўйса ҳам бўларди. Лекин вақти-соати энди келди. Декларацияни жорий этиш, даромадларни тўғри кўрсатиб, ҳалол ишлаш, коррупцияни максимал даражада қисқартириш — бу халқнинг талаби, сиёсат ва президентимизнинг талаби. Бу қонун лойиҳасига хоҳишим баланд, бу Давлат солиқ қўмитаси раиси ўринбосари сифатида менга жуда керакли ҳужжат. Уни тезроқ қабул қилиб, амалиётга жорий этиш лозим».

«Харажатлар тарафдан ҳам назорат қилса бўлади» — Илҳом Норқулов, иқтисодий тараққиёт ва камбағалликни қисқартириш вазири биринчи ўринбосари

«Нафақат даромадлар, балки харажатлар декларациясини ҳам жорий қилишимиз керак. Чунки харажатлар тарафдан ҳам назорат қилса бўлади. Ўйлайманки, бу жуда ҳам долзарб ва керакли нарса. Бу, бир тарафдан, давлат бошқаруви соҳасидаги ходимларнинг амалга ошираётган харажатлари ва уларни олаётган даромадлари қанчалик қонунийлиги ҳамда ўзаро мутаносиблигини кўрсатади. Иккинчи тарафдан эса, бу борада жамоатчиликнинг самарали назорати йўлга қўйилса, шаффофлик бўлади ва давлат бошқарув тизими вакилларига бўлган ишончни янада орттиради. Шунингдек, коррупцияга қарши курашда ҳам муҳим омил бўлиб қолади. Ушбу қонун лойиҳаси мени амалдор сифатида умуман хавотирга солгани йўқ».

«Ҳеч қандай хавотирли томони йўқ» — Беҳзод Ҳамроев, Марказий банк раиси ўринбосари

«Даромадлар декларацияси бутун дунёда бор. Ўзбекистонда ҳам бу масала кўп марта кўтарилди. Буни йўлга қўйиш керак. Даромадларни легаллаштириш, солиқдан қочиш ёки яшириш ҳамма секторда бўлади. Барча мамлакатларда, давлат ишчиси бўладими ёки тадбиркор, фарқи йўқ, жамиятда бундай ҳолат кузатилади. Аммо давлатдан ойлик олиб, қандайдир лавозимда ишлаётган бўлса, албатта, жамоатчилик олдида ҳисобот бериши лозим. Даромад манбасини — кимдан ёки қаердан олганини ошкор қилсин. Йил давомида тадбиркорлик орқали даромад топган бўлса ёки иш жойидан ойлик, мукофот пули олган бўлса, банкдан қанчадир кредит олган бўлса, марҳамат, барчасини кўрсацин. Назаримда, бунинг ҳеч қандай хавотирли томони йўқ».