Санитария-эпидемиологик осойишталик ва жамоат саломатлиги хизмати бошлиғи ўринбосари, тиббиёт фанлари доктори Нурмат Отабеков Халқаро пресс клуб сессиясида Ўзбекистон сотиб оладиган вакцина ва ундан биринчи навбатда кимлар эмланиши ҳақида маълум қилди.
«Биз аниқ биламиз, ҳозир дунёда вакцина ишлаб чиқариш иштиёқида бўлган давлатлар жуда ҳам кўп. Биздаги маълумотларга кўра, ҳозир 9 та вакцина учинчи клиник синов жараёнини бошдан кечиряпти. 25 та вакцина иккинчи, биринчи клиник синовда. 154 та вакцина клиник синовгача бўлган синовлардан ўтяпти.
Ўзбекистон Республикаси ҳам Хитойда ишлаб чиқарилган 2 та вакцинанинг, Россияда ва Ҳиндистонда ишлаб чиқарилган вакциналар синовининг учинчи клиник фазасида иштирок этишга жалб қилинган.
Биринчидан, бу каби синовларда иштирок этиш бу Ўзбекистон тиббиётини ва унинг илмини тан олиш ҳамда уни эътироф этиш билан баҳоланиши керак. Ҳамма давлатлар ҳам 3-клиник фаза синовларига жалб қилинмайди.
Ҳозирги вақтда Хитойнинг 5 минг доза вакцинаси ва Россиянинг 100 доза вакцинаси олиб келинган. Лекин ҳозирги пайтда Хитой вакцинасининг Ўзбекистонда учинчи клиник синовлари бошланди. Ўзбекистонда ҳам айнан мана шу вакциналарнинг клиник синови Инновацияларни ривожлантириш вазири бошчилигида вазирлик ходимларини эмлашдан бошланган. Ҳозир бу жараён давом этяпти.
Бундан ташқари, Россиядан вакциналар етиб келган. Биз бу вакциналарнинг иккинчи клиник синовлардан ўтгани тўғрисидаги ҳужжатларни кутяпмиз. Ҳадемай у ҳужжатлар келади. Албатта, уни кўриб чиқамиз.
Вакцина ишлаб чиқариш жараёни доим мураккаб бўлган. Бир неча ўн йилларни талаб қилган вакциналар ҳам бор. Шундай экан, биз вакциналарни бу каби синовлардан ўтказиш, амалиётга киритиш тартибига юзаки қарашимиз керак эмас», – дейди Нурмат Отабеков.
Нурмат Отабековнинг таъкидлашича, ҳар битта кўнгилли махсус тиббий кўрикдан ўтказиляпти. Унга кўра, кўнгиллилар коронавирус касаллигига чалинмаган бўлиши керак. Ушбу касаллик билан касалланиб, соғайган бўлиши керак эмас. Уларда қон касалликлари, иммун танқислиги касалликлари, онкологик касалликлар, ҳомиладорлик бўлмаслиги кераклигини маълум қилинган.
Мавзуга доир:
«Қайси вакцинани харид қиламиз? Албатта, Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти тан олган ва самарадорлиги исботланган вакциналар Ўзбекистон томонидан харид қилинади. Харид қилинишидан аввал тендер ўтказилади. Қайси вакцина сифатли бўлса, самарадор деб баҳоланган бўлса, ўша вакцина харид қилинади.
Лекин бир нарсани мен аниқ биламан, Ўзбекистон ҳудудида коронавирус касаллиги вакцинаси агар олиб келинадиган бўлса, биринчидан, ижтимоий ҳимояга муҳтож аҳоли эмланади. Хавф ости гуруҳига мансуб аҳоли эмланади. Албатта, биринчи уларнинг ҳимоясини таъминлаш бўйича ишлар амалга оширилади.
Энди бу клиник синовларга тааллуқли қисми бўладиган бўлса, яна бир жиҳатга эътибор қаратмоқчиман. Дунёда Вакцина ва иммунизация глобал альянси бор. Ҳозир ўша альянс қошида COVAX деган ташкилот ташкил этилган. Бу ташкилотга Ўзбекистон ҳам буюртма берган. Ўйлайманки, Ўзбекистон Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти тан олган вакцинани биринчилар қаторида олади ва уни тегишли аҳоли қатламига эмлаш ишларини амалга оширади.
Шу пайтгача, Ўзбекистонда 13 турдаги бошқарилувчи касалликларга қарши эмлаш бор. Улар эмлаш календарига киритилган. Эмлаш календарига киритилган ҳар бир вакцина давлат ҳисобидан аҳолининг тегишли қатламига тегишли оралиқда бепул амалга оширилади. Келгусида ҳам ўйлаймизки, коронавирусга қарши вакцина айнан шу давлат томонидан кафолатланган аҳоли қатламига бепул, ташкилот ва муассасалар ўз ташаббуси билан эмлаш иштиёқида бўлса, пуллик асосида бўлиши мумкин.
Энг асосийси, биз Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти тан олган вакцинани кўришимиз ва уни бошқа вакциналар билан солиштириш имкониятига эга бўлишимиз керак», – дейди Нурмат Отабеков.
Аввалроқ Ўзбекистонда 25 декабрдан карантин кучайиши ҳақидаги миш-мишларга муносабат билдирилгани ҳамда Азиз Абдуҳакимов америкаликларни муваффақиятли вакцина яратгани билан табриклагани ҳақида хабар берилганди.
Изоҳ (0)